Publication Details:

«Արցախի երիտասարդ գիտնականների և մասնագետների միավորում» (ԱԵԳՄՄ) հասարակական կազմակերպության «Գիտական Արցախ» պարբերականն ընդգրկված է ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված «Ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի գիտական հրատարակությունների» ցանկում: Պարբերականը, որի հիմնադիրը Երևանի պետական համալսարանն է, լույս է տեսնում տարեկան առնվազն 2 անգամ (2020 թվականից՝ տարեկան 4 անգամ):

Journal or Publication Title:

Գիտական Արցախ=Scientific Artsakh=Научный Арцах

Date of publication:

2018-

Number:

3 (14)

ISSN:

2579-2652 ; e-2738-2672

Official URL:

www.artsakhlib.am

Additional Information:

Tspnetsyan Lusine, Цпнецян Лусине

Other title:

Quantitative Assessment of the Influence of Factors Determining the Competitiveness of Agriculture in the Republic of Armenia ; Количественная Оценка Влияния Факторов, Обуславливающих Конкурентоспособность Сельского Хозяйства Республики Армения

Abstract:

Հոդվածի նպատակն է՝ ռեգրեսիոն մոդելի միջոցով գնահատել գյուղատնտեսության մրցունակությունը բնութագրող հիմնական ցուցանիշներից մեկի՝ գյուղատնտեսության արտադրողականության վրա տարբեր գործոնների ազդեցության չափը։ Հոդվածի խնդիրներն են՝ հստակեցնել այն գործոնների շրջանակը, որոնց և արտադրողականության ցուցանիշի միջև գոյություն ունի վիճակագրական կապ, ինչպես նաև կատարել նշված գործոնների ներգործությունը բնութագրող ռեգրեսիոն վերլուծություն: Հոդվածում կիրառվել են դիալեկտիկայի, գիտական վերացարկման, համեմատական վերլուծության, տրամաբանական և վիճակագրական մեթոդները: Հոդվածում գնահատվել են այն գործոնները, որոնք մեծապես պայմանավորել են հանրապետության գյուղատնտեսության արտադրողականության փոփոխությունները 2000-2020թթ.-ին: Հետազոտության արդյունքում կատարվել են հետևյալ հիմնական եզրահանգումները. -արդյունքային ցուցանիշի՝ կախյալ փոփոխականի (գյուղատնտեսությունում արտադրողականության ցուցանիշի) փոփոխությունների 97.8%-ը պայմանավորված է մոդելի գործոն հատկանիշներով՝ անկախ փոփոխականներով: - այլ հավասար պայմաններում գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքատարածությունների 1 հազ․ հա-ով ավելացումը հանգեցնում է գյուղատնտեսությունում արտադրողականության ավելացմանը՝ 0.811 հազ․ դրամ/ մարդ-ով, - բուսաբուծության համախառն արտադրանքի ավելացումը 1 մլրդ դրամով նպաստում է գյուղատնտեսության արտադրողականության աճին՝ 1.043 հազ․ դրամ/ մարդ-ով, - անասնաբուծության համախառն արտադրանքի աճը առավել մեծ ազդեցություն է ունենում արտադրողականության ցուցանիշի վրա. այդ արտադրանքի ավելացումը 1 մլրդ դրամով նպաստում է արտադրողականության աճին՝ 5.904 հազ․ դրամ/մարդ-ով։ -գյուղատնտեսական ծառայությունների սակագների ինդեքսի 1%-ով ավելացումը հանգեցնում է գյուղատնտեսության արտադրողականության նվազմանը՝ 7.504 հազ․ դրամ/ մարդ-ով։
The purpose of the article is to assess, using a regression model, the degree of influence of various factors on agricultural productivity, one of the main indicators characterizing the competitiveness of agriculture. The objectives of the article are to clarify the range of factors between which have a statistical relationship with the performance indicator, as well as to conduct a regression analysis that characterizes the influence of these factors: Dialectical, scientific abstractions, comparative analysis, logical and statistical methods were used while writing the article. The article assessed the factors that largely determined the changes in the productivity of agriculture in the republic during 2000-2020 period. As a result of the study, the following main conclusions were drawn: -97.8% of the changes in the resulting indicator-dependent variable (indicator of productivity in agriculture) are due to the factor characteristics of the model - independent variables: - an increase in the area under crops by 1 thousand hectares, other things being equal, leads to an increase in productivity in agriculture by 0.811 thousand drams / person, - an increase in gross crop production by 1 billion drams contributes to an increase in agricultural productivity by 1.043 thousand drams / person, - the growth of gross livestock production has the greatest impact on the productivity indicator; an increase in this production by 1 billion drams contributes to an increase in productivity by 5.904 thousand drams / person. - an increase in the index of tariffs for agricultural services by 1% leads to a decrease in agricultural productivity by 7.504 thousand drams / person.
Цель статьи с помощью регрессионной модели оценить степень влияния различных факторов на производительность сельского хозяйства одного из основных показателей, характеризующих конкурентоспособность сельского хозяйства. Задачи статьи ‒ уточнить круг тех факторов, между которыми и показателем производительности существует статистическая связь, а также провести регрессионный анализ, характеризующий влияние указанных факторов: В статье использованы диалектические, научные абстракции, сравнительный анализ, логические и статистические методы. В статье были оценены факторы, которые во многом обусловили изменения производительности сельского хозяйства республики в 2000-2020 годах. В результате исследования были сделаны следующие основные выводы: ‒97,8% изменений результирующего показателя ‒зависимой переменной (показателя производительности в сельском хозяйстве) ‒ обусловлены факторными характеристиками модели, независимыми переменными; ‒увеличение посевных площадей сельскохозяйственных культур на 1 тыс. га в прочих равных условиях приводит к повышению производительности в сельском хозяйстве на 0.811 тыс. драмов/ чел; ‒ увеличение валовой продукции растениеводства на 1 млрд. драмов способствует росту производительности сельского хозяйства на 1.043 тыс. драмов/ чел; ‒ рост валовой продукции животноводства оказывает наибольшее влияние на показатель продуктивности; увеличение этой продукции на 1 млрд. драмов способствует росту производительности на 5.904 тыс. драмов/чел.; ‒ увеличение индекса тарифов на сельскохозяйственные услуги на 1% приводит к снижению производительности сельского хозяйства на 7.504 тыс. драмов/ чел.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

«ԱՐՑԱԽ» հրատ. ; ԱԵԳՄՄ հրատ.

Format:

pdf

Extent:

էջ 223-231

Other physical description:

աղս․

Identifier:

oai:arar.sci.am:332022