Հրապարակման մանրամասներ:

«Լրաբեր հասարակական գիտությունների» քառամսյա, բազմալեզու, միջմասնագիտական, գրախոսվող հանդեսը ՀՀ ԳԱԱ հասարակական գիտությունները և հայագիտությունը ներկայացնող հնագույն (հիմնադրվել է 1940 թ.) պարբերականն է, որի էջերում աճել և հասունացել են հայագետների և հասարակագետների բազմաթիվ սերունդներ: 1940-1943 թթ. այն հրատարակվել է որպես ԽՍՀՄ ԳԱ նախագահության հայկական մասնաճյուղի՝ Արմֆանի հասարակական և բնական գիտությունների «Տեղեկագիր», 1943-1965 թթ.՝ Հայաստանի ԳԱ-ի «Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների»: 1966 թ. ամսագիրը վերանվանվել է «Լրաբեր հասարակական գիտությունների»: 1940-1947 թթ. լույս է տեսել անկանոն պարբերականությամբ՝ 1948-1990 թթ. եղել է ամսագիր. 1991 թ.` երկամսյա, 1992-1995 թթ.` եռամսյա հանդես: 1996-ից առ այսօր այն հրատարակվում է քառամսյա պարբերականությամբ: Տարբեր ժամանակներում «Լրաբերի» գլխավոր խմբագիրներ են եղել անվանի գիտնականներ Հ. Օրբելին (հիմնադիր), Ս. Կարապետյանը, Հ. Բատիկյանը, Խ. Մոմջյանը, Մ. Ներսիսյանը, Ա. Հովհաննիսյանը, Ծ. Աղայանը, Գ. Ստեփանյանը, Հ. Ասլանյանը, Գ. Աբովը, Հ. Ինճիկյանը, Վ. Միքայելյանը, Ա. Խառատյանը: 2017 թ. վերջից սկսած՝ հանդեսի գլխավոր խմբագիրն է Պ. Ավետիսյանը:

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Լրաբեր հասարակական գիտությունների=Herald of the Social Sciences=Вестник общественных наук

Հրապարակման ամսաթիւ:

2023

Համար:

3 (669)

ISSN:

0320-8117

Պաշտոնական URL:

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Цатурян Лилит, Tsaturyan Lilit

Այլ վերնագիր:

Синтаксические трансформации в армянском переводе романа В. Пикуля «Фаворит» ; Syntaxic Transformations in Armenian Translation of V. Pikul's Novel "The Favorite"

Աջակից(ներ):

Պատ․ խմբ՝. Հ․ Գ․ Ինճիկյան (1966-1968) ; Գլխավոր խմբ.՝ Ծ․ Պ․ Աղայան (1969-1972) ; Վ․ Ա․ Միքայելյան (1972-1987) ; Ա․ Ա․ Խառատյան (1988-2017) ; Պ․ Ավետիսյան (2017-)

Ծածկոյթ:

203-214

Ամփոփում:

Շարահյուսական փոխակերպումների պատճառները կարող են լինել ինչպես լեզվական, այնպես էլ արտալեզվական: Տարբեր համակարգեր ունեցող լեզուների միջև քերականական համապատասխանությունը դեպքերի գերակշիռ մասի դեպքում կարող է լինել միայն գործառութային՝ կախված մի շարք գործոններից: Շարահյուսական փոխակերպումների մի ստվար մասը թարգմանության մեջ նախադասության տեսակների փոխարինումն է, որոնցից են պարզ նախադասության փոխարինում բարդով և հակառակը, գլխավոր նախադասության փոխարինում երկրորդականով և հակառակը, համադասական նախադասության փոխարինում ստորադասականով և հակառակը, շաղկապով կապակցված նախադասությունների փոխարինում շարահարությամբ կապված նախադասություններով և հակառակը: Վ. Պիկուլի «Ֆավորիտ» վեպի հայերեն թարգմանության մեջ (թարգմանիչ՝ Վ. Վարդանյան) առավել շատ են հանդիպում պարզ⇄բարդ նախադասությունների փոխարինումները: Առհասարակ նախադասության տեսակների փոխարինումները պայմանավորված են ինչպես հայերենի և ռուսերենի լեզվական օրինաչափություններով, այնպես էլ թարգմանչի նախընտրություններով, բնագրի նրբիմաստները արտահայտելու անհրաժեշտությամբ, երբեմն թարգմանության այլ տարբերակների բացակայությամբ:
Причины синтаксических трансформаций могут быть как лингвистическими, так и экстралингвистическими. Грамматическое соответствие между языками с разными системами может в подавляющем большинстве случаев быть только функциональным, что зависит от ряда факторов. Ключевой частью синтаксических трансформаций является замена типов предложения в переводе: замена простого предложения сложным и наоборот, главного предложения подчинённым и наоборот, сложносочинённого предложения сложноподчинённым, предложений, связанных союзом, бессоюзными предложениями и наоборот. В армянском переводе романа В. Пикуля «Фаворит» (перевод В. Вартаняна) наиболее распространены замены простых⇄сложных предложений. В целом замена типов предложений определяется как лингвистическими особенностями армянского и русского языков, так и предпочтениями переводчика, необходимостью передать тонкости подлинника, а иногда и отсутствием других вариантов перевода.
The reasons of syntactic transformations can be both linguistic and extra-linguistic. The grammatical correspondence between languages with different systems can be only functional in most cases, which depend on a number of factors. A key part of syntactic transformations is the substitution of sentence types in the translation, such as: substitution of a simple sentence with a compound one and vice versa, substitution of an independent clause with a dependent one and vice versa, substitution of a compound sentence with a complex one, substitution of sentences connected by subordinating conjunctions with non-conjunctive sentences and vice versa. In the Armenian translation of V. Pikul's novel "Favorite" (translator V. Vardanyan) substitutions of simple⇄compound sentences are common. In general, the substitution of sentence types is determined both by the linguistic features of the Armenian and Russian languages, and by the preferences of the translator, the need to express the subtleties of the original, and sometimes the absence of other translation options.

Հրատարակութեան վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

ՀՀ ԳԱԱ

Ձեւաչափ:

pdf

Նոյնացուցիչ:

սեղմիր այստեղ կապին հետևելու համար ; oai:arar.sci.am:367684

Դասիչ:

АЖ 410

Բնօրինակին գտնուելու վայրը:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան