Publication Details:

«Արցախի երիտասարդ գիտնականների և մասնագետների միավորում» (ԱԵԳՄՄ) հասարակական կազմակերպության «Գիտական Արցախ» պարբերականն ընդգրկված է ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված «Ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի գիտական հրատարակությունների» ցանկում: Պարբերականը, որի հիմնադիրը Երևանի պետական համալսարանն է, լույս է տեսնում տարեկան առնվազն 2 անգամ (2020 թվականից՝ տարեկան 4 անգամ):

Journal or Publication Title:

Գիտական Արցախ=Scientific Artsakh=Научный Арцах

Date of publication:

2019

Number:

2(3)

ISSN:

2579-2652 ; e-2738-2672

Official URL:

www.artsakhlib.am

Additional Information:

Збигнев Шмурло, Zbigniew Shmurlo

Other title:

Հայկական մշակույթի հետկերպարները Լեհաստանի Էլբլոնգ քաղաքի հանրային տարածքում ; Armenian Culture of Post-image in the Public Space of the Polish City Elblag

Abstract:

Целью настоящей статьи является рассмотрение вопросов присутствия армян в социальном пространстве Эльблонга. Для этого были поставлены следующие задачи: исследовать генезис и раскрыть культурный феномен «послеобраз»; рассмотреть различные положительные примеры современного интеркультурного диалога в публичном социологическом и общественном пространстве польского города Эльблонг; определить роль и место армян и армянской культуры в интеркультурном диалоге эльблонгского общества. При проведении исследования автором были использованы как общенаучные, так и частнонаучные методы. Среди них – системный анализ, сравнительноисторический анализ, а также культурантропологический, биографический и хронологический методы. В ходе исследования было выявлено, что присутствие армян стало фактом благодаря эмиграционной волне начала 90-х годов прошлого века, когда в результате трансформационных преобразований и распада Советского Союза они стали приезжать через соседнюю Калининградскую область в Польшу, поселяясь как в Эльблонге, так и в других городах региона. Кроме того, в результате рассмотрения различных примеров презентации армянской культуры в Эльблонге, было обнаружено, что она играет важную роль в транскультурном диалоге и взаимном ознакомлении. Ссылаясь на мероприятия по широкому представлению культуры и искусства Армении в городе Эльблонг, автор, в частности, указывает, что армянский хачкар (культовый каменный крест) установлен в публичном пространстве города и является наиболее четким следом присутствия армян в Эльблонге. Հոդվածի նպատակն է Էլբլոնգի հասարակական տիրույթում հայերի ներկայության հետ կապված հարցերի ուսումնասիրումը: Դրա համար նախանշվել են հետևյալ խնդիրները. բացահայտել «հետկերպարներ» մշակութային ֆենոմենը և ուսումնասիրել դրա ծագման պատմությունը, հետազոտել լեհական Էլբլոնգ քաղաքի հանրային սոցիոլոգիական և հասարակական տիրույթում ժամանակակից ինտերմշակութային երկխոսության տարբեր դրական օրինակներ, որոշել հայերի և հայկական մշակույթի դերն ու տեղը Էլբլոնգի հասարակության ինտերմշակութային երկխոսության մեջ: Հետազոտության ընթացքում օգտագործվել են ինչպես ընդհանուր, այնպես էլ հատուկ գիտական մեթոդներ: Դրանցից են՝ համակարգային վերլուծությունը, համեմատական – պատմական վերլուծությունը, ինչպես նաև մշակութամարդա–բա– նական, կենսագրական և ժամանակագրական մեթոդները: Հետազոտության ընթացքում հայտնաբերվել է, որ հայերի ներկայությունը փաստ է դարձել անցյալ դարի 90-ականների սկզբին տեղի ունեցած արտագաղթի ալիքի շնորհիվ, երբ տրանսֆորմացիոն փոփոխությունների և Սովետական Միության փլման արդյունքում հայերը սկսել են ժամանել Լեհաստան հարևան Կալինինգրադի մարզից՝ բնակություն հաստատելով ինչպես Էլբլոնգում, այնպես էլ տարածաշրջանի այլ քաղաքներում: Բացի դրանից, Էլբլոնգում հայկական մշակույթի ներկայացման տարբեր օրինակների վերլուծության արդյունքում պարզվել է, որ այն մեծ դեր ունի տրանսմշակութային երկխոսության և միմյանց ծանոթանալու գործում: Վկայակոչելով Էլբլոնգում Հայաստանի մշակույթի և արվեստի լայն ներկայացման միջոցառումները՝ հեղինակը, մասնավորապես, հաստատում է, որ հայկական խաչքարը (պաշտամունքային քարե խաչը) տեղադրված է քաղաքի հանրային տարածքում և հանդիսանում է Էլբլոնգում հայերի ներկայության ամենահստակ ապացույցը:
The purpose of this article is to consider the issues of the presence of Armenians in the social space of Elbląg. For this purpose, the following tasks were set: to investigate the Genesis and reveal the "afterimage" cultural phenomenon; to consider various positive examples of modern intercultural dialogue in the public sociological and public space of the Polish city of Elbląg; to determine the role and place of Armenians and Armenian culture in the intercultural dialogue of Elblong society. During the research the author used both general scientific and private scientific methods. Among them – system analysis, comparative historical analysis, as well as cultural anthropological, biographical and chronological methods. The study revealed that the presence of Armenians became a fact due to the emigration wave of the early 90s of the last century, when as a result of transformational transformations and the collapse of the Soviet Union, they began to come through the neighboring Kaliningrad region to Poland, settling both in Elbląg and in other cities in the region. In addition, as a result of consideration of various examples of the presentation of Armenian culture in Elbląg, it was found that it plays an important role in transcultural dialogue and mutual acquaintance. Referring to the events on the wide representation of culture and art of Armenia in Elbląg, the author, in particular, points out that the Armenian khachkar (cult stone cross) is installed in the public space of the city and is the clearest trace of the presence of Armenians in Elblong.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

ԱԵԳՄՄ հրատ.

Format:

pdf

Extent:

էջ 407-420

Identifier:

oai:arar.sci.am:267826