Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոն. Գիտական աշխատություններ= Ширакский центр арменоведческих исследований НАН РА. Научные труды = Shirak Centre of Armenological Studies of NAS RA․ Scientific works

Հրապարակման ամսաթիվ:

2025

Հատոր:

28

Համար:

1

ISSN:

1829-4316 ; e-2953-8076

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Margaryan A. V.

Այլ վերնագիր:

Repatriate Artists Living and Working in Leninakan: Petros Konturajyan, Hakob Hakobyan, Nver Safyan

Ծածկույթ:

210-217

Ամփոփում:

Դիտարկվել է 1950-1960-ականներին Լենինականում ապրած ու ստեղծագործած հայրենադարձ գեղանկարիչների՝ Հակոբ Հակոբյանի, Պետրոս Կոնտուրաջյանի, Նվեր Սաֆյանի ստեղծագործությունը, որոնք, վերադառնալով հայրենիք, մեծ նպաստ բերեցին հայ մշակույթի զարգացմանը: Հայրենադարձների խնդրին անդրադարձել է Ռ․ Միրզախանյանը իր «Խորհրդահայ մշակույթը 1956-1990թթ․» աշխատությունում։ Պ․ Կոնտուրաջյանի, Հ․ Հակոբյանի ստեղծագործությունը բազմիցս ներկայացվել է արվեստաբանների կողմից, այդ թվում՝ Հ․ Իգիթյանի, Շ․ Խաչատրյանի։ Ն․ Սաֆյանի մշակութային գործունեությանը առաջինը մենք ենք անդրադառնում սույն աշխատանքի համատեքստում։ Մեթոդներ ու նյութեր, Դիտարկվել են երեք հայրենադարձ ստեղծագործողներ, որոնք հաստատվելով նախնիների հողում՝ սկսեցին արարել տեղացի նկարիչների հետ։ Հետազոտությունն արվեստաբանական է, ներկայացված է համեմատական ու վերլուծական մեթոդներով։ Վերլուծություն. Փորձ է արվել բացահայտելու նկարիչների կենսապայմանները, աշխարհայացքը, արվեստի զարգացման նրանց տեսլականները, ծավալած գործունեությունը, թե որքանով էին սոցռեալիզմի կաղապարները կաշկանդել կամ արգելափակել ստեղծագործողներին։ Արդյունքներ. Մեր ուսումնասիրության արդյունքում հանգել ենք այն եզրահանգման, որ սահմանափակ հնարավորություններով Լենինականում էլ կարելի էր գտնել սեփական ուղին ու ձեռագիրը կամ, ինչպես կասեր ճարտարապետ Ա․ Իվանովը, «Ազատությունը վանդակի մեջ» [5, 76]։
The paper examines the works of repatriated painters of Hakob Hakobyan, Petros Konturajyan, and Nver Safyan, who lived and worked in Leninakan, Gyumri, in the 1950s and 1960s, and who, upon returning to their homeland, made a great contribution to the development of Armenian culture. The issue of repatriates was addressed by R. Mirzakhanyan in his work “Soviet Armenian Culture 1956-1990.” The work of P. Konturajyan and H. Hakobyan has been repeatedly presented by art critics, including H. Igityan and Sh. Khachatryan. We are the first to address N. Safyan’s cultural activities in the context of this article. We also examine the activities of repatriated painters in Leninakan, which will complete the cultural image of the city in the 1950s and 1960s. Methods and materials: In our article, we have considered three repatriated artists who, upon returning to their homeland, settled in the land of their ancestors and began to create with local artists. The research is artological, presented using comparative and analytical methods. Analysis: We have tried to reveal the living conditions of the artists, their worldviews, their visions of the development of art, their activities, and to what extent the templates of socialist realism constrained or blocked the artists. Results: As a result of our study, we have come to the conclusion that with limited opportunities in Leninakan, one could find one's own path and handwriting, or, as the architect A. Ivanov would say "Freedom in a Cage" [5, 76].

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

սեղմիր այստեղ կապին հետևելու համար ; oai:arar.sci.am:396144

Բնօրինակի գտնվելու վայրը:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան