Լևոն Մանվելյանը և «Մուրճ» հանդեսը
Poet, prose writer, dramatist, translator, pedagogue, literary critic and public figure Levon Manvelyan (1864-1919), entering the literary arena at the end of the 19th century and playing an important role in shaping Armenian literature of that period, as well as becoming one of the key authors of the era, actively collaborated with the literary and socio-political journal "Murch" founded by Avetik Araskhanyan and published in Tiflis during 1889-1907, contributing various materials. Methods and Materials: The work employed biographical, comparative, and hermeneutic methods of literary text analysis. Analysis: Both Levon Manvelyan's literary works and critical articles, being direct products of that period, were mainly published in the literary and socio-political journal "Murch". Results: Manvelyan's works, which are unique manifestations of the era and left a crucial mark on the course of Armenian literature, although now primarily hold literary-historical and cognitive value, nevertheless attract attention from the perspective of artistic coverage of the period. In this regard, "Murch" journal's role was particularly important in establishing Manvelyan as a poet, translator, dramatist, and literary critic. It is no coincidence that his name is closely associated with the journal.
Բանաստեղծ, արձակագիր, դրամատուրգ, թարգմանիչ, մանկավարժ, գրաքննադատ և հասարակական գործիչ Լևոն Մանվելյանը (1864-1919), գրական ասպարեզ մտնելով 19-րդ դարավերջին և կարևոր դեր խաղալով հայ գրականության տվյալ փուլի ձևավորման գործընթացում, ինչպես նաև դառնալով ժամանակաշրջանի առանցքային հեղինակներից մեկը, ակտիվորեն աշխատակցել է Ավետիք Արասխանյանի հիմնած և 1889-1907 թվականներին Թիֆլիսում տպագրված գրական, հասարակական-քաղաքական «Մուրճ» հանդեսին՝ հանդես գալով տարաբնույթ նյութերով: Մեթոդներ և նյութեր․ Աշխատանքում կիրառվել են գրական բնագրի վերլուծության կենսագրական, զուգադրական և հերմենևտիկ մեթոդները։ Վերլուծություն․ Լևոն Մանվելյանի ինչպես գեղարվեստական ստեղծագործությունները, այնպես էլ գրաքննադական հոդվածները, լինելով տվյալ ժամանակահատվածի անմիջական ծնունդ, հիմնականում լույս են տեսել գրական, հասարակական-քաղաքական «Մուրճ» հանդեսում: Արդյունքներ․ Լևոն Մանվելյանի ստեղծագործությունները, որոնք ժամանակաշրջանի յուրօրինակ դրսևորումներն են և կարևորագույն հետք են թողել հայ գրականության ընթացքի վրա, թեև այժմ առավելապես ունեն գրապատմական և ճանաչողական արժեք, այնուհանդերձ ուշադրություն են գրավում ժամանակաշրջանի գեղարվեստորեն ընդգրկման տեսանկյունից: Այս առումով առանձնակի կարևոր է «Մուրճ» հանդեսի դերը Մանվելյանի՝ որպես բանաստեղծի, թարգմանչի, դրամատուրգի և գրաքննադատի կայացման գործում։ Եվ պատահական չէ, որ նրա անունը սերտորեն կապված է հանդեսի հետ:
կապին հետեւելուն համար սեղմէ հոս ; oai:arar.sci.am:396141
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
May 26, 2025
May 22, 2025
5
https://arar.sci.am/publication/428231
Հրատարակութեան անունը | Թուական |
---|---|
Parsadanyan, Siranush H․, Levon Manvelyan and "Murch" Journal | May 26, 2025 |
Ազիզբեկյան, Զարուհի Պատ․ խմբ՝. Հ․ Գ․ Ինճիկյան (1966-1968) Գլխավոր խմբ.՝ Ծ․ Պ․ Աղայան (1969-1972) Վ․ Ա․ Միքայելյան (1972-1987) Ա․ Ա․ Խառատյան (1988-2017) Պ․ Ավետիսյան (2017-)
Ն. Ադոնց Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Ն. Ադոնց Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Գալստեան, Աշոտ Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)