Хачатрян Лалик, Խաչատրյան Լալիկ
«Новый словарь гайканского языка» в контексте формирования армянской лексикографии ; «Հայկազյան լեզվի նոր բառարանը» հայերենի բառարանագիտության կազմավորման համատեքստում
Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան
Հայերենի տպագիր բառարանագիտությունը ծագել է 17–րդ դարի սկզբին, ինչպես նաև, 18–րդ դարի կեսերին երեք Մխիթարյան քահանաներ Գ. Ավետիքյանը, Մ Ավերգյանը և Խ. Սյուրմելյանը անվանեցին իրենց աշխատանքը «Հայկազյան լեզվի Նոր Բառարան », որը լույս տեսավ Վենետիկում: Առաջին հայերեն տպագիր բառարանը թարգմանվել է հայագետ Ֆրանցիսկո Ռիվոլայի կողմից, Միլանում, 1621 թ–ին, իսկ ավելի ուշ` լեհ–հայ եպիսկոպոս Աստվածատուր Ներսեսովիչի կողմից, որը տպագրվել է Հռոմում, 1695 թ–ին: Դրանց հաջորդեցին նաև հայերեն բացատրական բառարանները, որի առաջին հեղինակը միջնադարյան գրող Յերեմիա Մեղրեցին է` իր «Բարիք Հայոց» գրքով: 18–րդ դարի սկզբին Մխիթարյան միաբանությունը դառնում է հայ տպագրության օրրանը, որը հատկանշական է բազում քերականական, բառարանագիտական, պատմական, բնագիտական և բանասիրական հատորյակներով: Բայց գլուխգործոց է համարվում երկու հատորով տպագրված «Հայկազյան լեզվի նոր բառարանը », որը լույս տեսավ սուրբ Ղազար տպագրատանը, Վենետիկում, 1836–37թթ.:
Армянская печатная лексикография сформировалась в начале XVII века, а в середине XVIII века в Венеции был издан труд трех духовных отцов – Г.Аветикяна, Х.Сюрмеляна и М.Авгеряна – “Новый словарь гайканского языка” (тт. 1–2, 1836–1837). Все словари древнеармянского языка, изданные в армянской действительности, безусловно, исходят из общеизвестного НСГ. Таковыми являются словари, составленные Ст.Малхасянцем, Н.Бузандийским, Л.Хачатряном, Р.Казаряном, Л.Оганесяном. Принципы, разработанные в НСГ, относятся к выбору словарного состава языка, структуре словарных статей, смысловым объяснениям, проявлениям полисемии, фразеологическим единицам, переводу на другие языки, этимологии, диалектным вариантам, метаязыку и т.д. В области арменистики НСГ безусловно считается непревзойденным памятником лексикографии.
Երևան
oai:arar.sci.am:372520
Apr 9, 2024
Apr 5, 2024
14
https://arar.sci.am/publication/402453
Հրատարակության անուն | Ամսաթիվ |
---|---|
Khachatryan, Lalik, The “New Dictionary of the Haykazian Language” Within the Context of Formation of Armenian Lexicography | Apr 9, 2024 |
Բաղրամյան, Վանուհի Գլխ. խմբ.՝ Վարդանյան Արարատ Վլադիմիրի
Khachatryan, Lalik
Khachatryan, Lalik
Khachatryan, Lalik
Khachatryan, Lalik Գլխավոր խմբագիր՝ Պ. Ա. Չոբանյան (2013-2017) Ա. Խառատյան (2017-)