Publication Details:

«Բանբեր Մատենադարանի» միջնադարագիտական, հայագիտական, ձեռագրագիտական հանդեսը լույս է տեսնում Մատենադարանի հիմնադրումից ի վեր: Հանդեսի առաջին երկու համարները լույս են տեսել 1941 և 1950 թվականներին և կոչվել «Գիտական նյութերի ժողովածու»: Այս ժողովածուներում հավաքված էին նախորդիվ Մատենադարանում տեղի ունեցած գիտաժողովների նյութերը:1956 թվականին հրատարակված երրորդ համարից սկսած՝ հանդեսը կրում է այսօրվա անվանումն ու ընդգրկում միջնադարյան մշակույթի տարբեր ոլորտների առնչվող բազմաբնույթ ուսումնասիրություններ, բնագրերի հրապարակումներ և այլն:

Journal or Publication Title:

Բանբեր Մատենադարանի=Bulletin of Matenadaran= Вестник Матенадарана

Date of publication:

2022

Number:

33

ISSN:

1829-054X

Additional Information:

Деврикян Шогакат, Devrikyan Shoghakat

Other title:

Полнолистовые гравюры с изображением Григория Просветителя в трех сборниках «Синаксария», изданных в XVIII веке в Константинополе ; Full-Page Engravings with Images of Gregory the Illuminator in theThree Synaxaria Published in the 18th Century in Constantinople

Corporate Creators:

Մատենադարան. Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ

Coverage:

331-341

Abstract:

In the Synaxaria edited by Grigor Khlat‘ets‘i, one may mention the intention of providing the collection with Armenian tint by placing at its beginning the story of St. Gregory the Illuminator and including three full-page engravings glorifying the national church. The first engraving represents the passion of St. Gregory. The iconographic series consists of sixteen episodes, twelve of which are depictions of the Saint’s passion, two are about his casting into the pit and taking out of it, and the last two central episodes are the images of St. Gregory the Illuminator and King Trdat. On the second engraving, the Illuminator is depicted in majestic vestment of a priest, seated on the throne with a patriarchal staff in his hand with which he pierces, as if with a spear, the serpent personifying the evil. The third engraving is dedicated to the founding of Holy Etchmiadzin. It symbolizes the adoption of Christianity in Armenia. On the engraving, we see the baptism of Trdat and Queen Ashkhen.
В редакции «Синаксария» Григора Хлатеци наблюдается стремление придать национальную окраску сборнику путем помещения в начале книги истории Св. Григория Просветителя и включения трех полнолистовых гравюр, восславляюших национальную церковь. Первая гравюра представляет мученичество Св. Григория. Иконографический ряд состоит из 16 эпизодов, 12 из которых – изображения мучений Святого, два – ввержение его в ров и извлечение из него, и два центральных эпизода – изображения Св. Григория Просветителя и царя Трдата. На второй гравюре Просветитель изображен в величественном облачении священника, сидящим на троне с патриаршим жезлом в руке, которым он как копьем пронзает змея, олицетворяющего зло. Третья гравюра посвящена основанию Святого Эчмиадзина. Она символизирует принятие христианства в Армении. На гравюре изображено крещение Трдата и царицы Ашхен. Включение в сборник нескольких изображений Григория Просветителя в богатых патриарших одеяниях мы связываем с тем, что, во-первых, «Синаксарий» редакции Хлатеци начинается с 11-го августа, началом армянского Нового года, совпадающим с праздником переноса Григорием мощей Иоанна Крестителя в Армению, во-вторых, включение трех гравюр-изображений Св. Григория в сборник обусловлено наличием в «Синаксарии» пяти праздников, посвященных ему. В статье проводится иконографический анализ обсуждаемых трех гравюр в сопоставлении с другими гравюрами и миниатюрами на ту же тему.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

Մատենադարան

Format:

pdf

Other physical description:

նկ․

Identifier:

oai:arar.sci.am:360976

Language:

hy ; հայերեն

General note:

Երիտասարդական 7-րդ գիտաժողովի (2021 թ. Նոյեմբերի 25-27) նյութեր

Digitization:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Location of original object:

Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան