Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտի տարեգիրք = Komitas museum-institute yearbook

Հրապարակման ամսաթիւ:

2019

Հատոր:

Դ

ISBN:

978–9939–9206–4–1

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Tigranyan Marianna

Այլ վերնագիր:

Sumerian Epic Poetry and the Armenian Avetises

Աջակից(ներ):

Պատ. խմբ.՝ Տաթևիկ Շախկուլյան

Ամփոփում:

Հայկական ժողովրդական երգաստեղծության մեջ իրենց ուրույն տեղն են զբաղեցնում կրոնածիսական երգերը, որոնց թվում են ավետիսները՝ Ծննդյան երգերը: Ըստ մեղեդային կառուցվածքի ավետիսները կարելի է բաժանել երկու խմբի.
ա) քրիստոնեության ժամանակաշրջանում եկեղեցական երաժշտությունից գեղջկականի մեջ թափանցած մեղեդիներ,
բ) նախաքրիստոնեական ժամանակաշրջանից մեզ հասած ժողովրդական մեղեդիներ: Սույն ուսումնասիրության թիրախում են միջին մասերը՝ խնկի ծառի բերելը և տաճարի կառուցման հատվածները, որոնք ավետիսների առավել հին շերտն են կազմում և տանում են դեպի Հին Շումեր՝ մարդկության առաջին գրավոր սեպագիր հուշարձանները (մ.թ.ա. III հազ.), դեպի Գիլգամեշի մասին էպոսը և «Էն–Մերքարն ու Արատտայի գերագույն քուրմը » էպիկական պոեմը: Մի շարք փաստեր ապացուցում են, որ ոչ թե շումերական էպիկական ավանդազրույցները փոխառման սկզբունքով են թափանցել հայկական ժողովրդական ավետիսների մեջ և հետագայում «վերածվել » Քրիստոսի Ծննդյան երգերի, այլ այդ զրույցներն ի սկզբանե էնդեմիկ՝ ժողովրդական բանավոր գրականության մեջ արդեն իսկ ճանաչված սիրված են եղել:
Ritual songs have a special place in the Armenian folk music. Avetises (Christmas carols) are among the latter. According to melodic structure avetises may be categorized into two groups:
a) Melodies that in the Christian period have penetrated into the peasant songs from the church chant;
b) Folk sons, which have survived since pre–Christian times. My study focuses on the second group of avetises. The roots of the verses and the formulaic structures of their melodies go deep into thousands of years in the pre–Christian period. The present study focuses on the middle or central sections of these songs, which describe the process of introducing the incense–tree and constructing the temple. Those sections present the most ancient layers of avetises; and they lead to Ancient Sumer, to the first cuneiform texts (III millennium B.C.), to the epic poem of Gilgamesh and Enmerkar and the Lord of Aratta. The analysis identified profound evidence, that some of Sumerian epic narratives found in the Armenian folk avetises may be endemic to Armenian tradition and well–known in the oral tradition of folk literature in pre–Christian period, rather than being borrowed and further ‘transformed’ into Armenian Christmas songs.

Բովանդակութիւն:

ԳԼՈՒԽ Բ. Կոմիտասը և երաժշտական ֆոլկլոր
CHAPTER II: Komitas And Folk Music

Հրատարակութեան վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

Կոմիտասի թանգարան-ին-տ. հրատ.

Ձեւաչափ:

pdf

Չափեր:

էջ 131-169

Ֆիզիկական այլ նկարագրութիւն:

նոտա ; աղս․

Նոյնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:270855

Գլխաւոր նշումը:

Սույն հատորն անդրադառնում է Կոմիտասին և իր գործունեությանը, հայ երաժշտական ֆոլկլորին և երաժշտական կրթությանն առնչվող զանազան հարցերի։ Հասցեագրված է երաժշտագետներին, արվեստաբաններին, մշակութաբաններին, բանասերներին, երաժշտության բնագավառի մանկավարժներին, առհասարակ հայ երաժշտությամբ հետաքրքրվողներին։