Journal or Publication Title:

Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտի տարեգիրք = Komitas museum-institute yearbook

Date of publication:

2019

Volume:

Դ

ISBN:

978–9939–9206–4–1

Additional Information:

Երնջակյան Լիլիթ

Other title:

Ազգային երաժշտական ինքնության կոմիտասյան հարացույցը և գուսանա–աշուղական ավանդույթը

Contributor(s):

Պատ. խմբ.՝ Տաթևիկ Շախկուլյան

Abstract:

In this paper the realities, not included in Komitas’s musical identity paradigm are discussed and elucidated, in particular the artistic background of bard music in the light of his notions on Armenian/Oriental dichotomy. In the context of the various issues related to national music and a threatened national identity that were resulting from the historical–political circumstances of the time, Komitas Vardapet’s activity, that resembled a cultural feat, and the choice of the directions of his scientific researches, as being ones aimed at typically Armenian religious and folk music, are quite reasonable. Yet, among numerous unsurpassable activities it is truly worth mentioning that he studied the musical folklore of different eastern nations, namely that of the Persians, Turks and the Kurds, highlighting the social historic context of creation of songs and regarding cultural interrelations exceptionally important. Komitas has his profound place as a pioneer in the ethnomusicology of his time. Nonetheless, some of his polarized views and approaches, which gave rise to misinterpretations allow to rethink and enhance the musical identity paradigm “…to have a complete idea of our national music”. Ashugh art, with its national folk and common eastern roots and the “Sayat–Nova” cultural its dual nature on East–West crossroads. Looking upon folk professional ašuł song art as a historical component of cultural heritage contributes to expanding the boundaries of “Armenianness” and paves a pathway to the recognition of the Armenian music tradition in the Middle East multi–voice space.
Հոդվածում քննարկվում են ազգային երաժշտական ինքնության կոմիտասյան հարացույցում չընդգրկված իրողությունների, մասնավորապես` աշուղական երգարվեստի գեղարվեստական հիմքերը՝ Կոմիտասի սկզբունքային դատողություններից սկզբնավորված «հայկական» և «արևելյան»՝ միմյանց հակադրվող հասկացությունների լույսի ներքո: Ժամանակի պատմաքաղաքական հանգամանքներով թելադրված ազգային երաժշտական խնդրիների և վտանգված ինքնության սրված համատեքստում միանգամայն հասկանալի են մշակութային սխրանք նշանավորող Կոմիտաս Վարդապետի գործը և գիտահետազոտական կողմնորոշումները զուտ հայկական նկարագրով օժտված եկեղեցական և ժողովրդական երաժշտության նկատմամբ: Արևելյան ազգերի՝ պարսիկների, թուրքերի, քրդերի երաժշտական ֆոլկլորի համեմատական ուսումնասիրությամբ՝ միտված հայկականի սահմանազատմանը օտար արևելյանից, ինչպես նաև մշակութային փոխազդեցությունների գործոնի կարևորումով, Կոմիտասն իր ժամանակի էթնոերաժշտագիտության առաջատար հիմնադիրների շարքում է: Սակայն նրա դրույթներում տեղ գտած որոշ մտքերից ու «բևեռացված» տեսակետներից բխող տարընթերցումները առիթ են տալիս վերանայելու և համալրելու երաժշտական ինքնության հարացույցի բաղադրիչները: Աշուղական արվեստն իր ազգային ժողովրդական և ընդհանուր արևելյան ակունքներով, «Սայաթ–Նովա» մշակութային խորհրդանիշով ամբողջացնում է հայ երաժշտարվեստի բազմաշերտ դիմագիծը, իմաստավորում նրա երկփեղկ խորհուրդը Արևելք–Արևմուտք խաչուղիներում: Արևելյան թեքում ունեցող ժանրերի՝ որպես ազգային մշակութային ժառանգության պատմական բաղադրիչի դիտարկումն ընդլայնում է «հայկականության» սահմանները և ուղիներ հարթում Մերձավոր Արևելքի «բազմաձայն» հնչյունային տարածքում հայ երաժշտության միջազգային ճանաչման համար:

Table of contents:

ԳԼՈՒԽ Ա. Կոմիտասը և իր ժամանակը
CHAPTER I: Komitas And His Time Period

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

Կոմիտասի թանգարան-ին-տ. հրատ.

Format:

pdf

Extent:

էջ 10-25

Identifier:

oai:arar.sci.am:270846

General note:

Սույն հատորն անդրադառնում է Կոմիտասին և իր գործունեությանը, հայ երաժշտական ֆոլկլորին և երաժշտական կրթությանն առնչվող զանազան հարցերի։ Հասցեագրված է երաժշտագետներին, արվեստաբաններին, մշակութաբաններին, բանասերներին, երաժշտության բնագավառի մանկավարժներին, առհասարակ հայ երաժշտությամբ հետաքրքրվողներին։