Հրապարակման մանրամասներ:

«Բանբեր Մատենադարանի» միջնադարագիտական, հայագիտական, ձեռագրագիտական հանդեսը լույս է տեսնում Մատենադարանի հիմնադրումից ի վեր: Հանդեսի առաջին երկու համարները լույս են տեսել 1941 և 1950 թվականներին և կոչվել «Գիտական նյութերի ժողովածու»: Այս ժողովածուներում հավաքված էին նախորդիվ Մատենադարանում տեղի ունեցած գիտաժողովների նյութերը:1956 թվականին հրատարակված երրորդ համարից սկսած՝ հանդեսը կրում է այսօրվա անվանումն ու ընդգրկում միջնադարյան մշակույթի տարբեր ոլորտների առնչվող բազմաբնույթ ուսումնասիրություններ, բնագրերի հրապարակումներ և այլն:

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Բանբեր Մատենադարանի=Bulletin of Matenadaran= Вестник Матенадарана

Հրապարակման ամսաթիվ:

2024

Համար:

38

ISSN:

1829-054X

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Վարդազարյան Օլգա, Vardazaryan Olga

Այլ վերնագիր:

Բարսեղ Կեսարացու «Յաղագս վեցօրեայ արարչութեան» աշխատությունը և Մխիթար Գոշի առակները ; Basil of Caesarea’s Hexaemeron and the Parables of Mkhit‘ar Gosh

Համատեղ հեղինակները:

Մատենադարան․ Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ

Ծածկույթ:

74-93

Ամփոփում:

The Hexaemeron of Basil of Caesarea exerted a serious literary influence on Mkhit‘ar Gosh (1130–1213), of whose 190 parables at least twelve are, in one way or another derived from this work. Gosh borrows from the Hexaemeron, on several different levels, sometimes combining its contents with other sources, sometimes adapting an entire plot (with the same passage occasionally serving as the basis for several parables) or simply making use of some particular detail. Mkhit‘ar parables are often composed on the basis of a certain conflict discovered in the narrative of his source material; at the same time, as a rule, he composes the exhortation or “moral” of the parable independently, although sometimes he repeats it in general outlines after Basil. The comparison of the Mkhit‘ar’s parables with their sources allows us to observe the medieval Armenian rhetor at work, preparing exercise material for his students, or comprehensible and entertaining edification for his flock.
Բարսեղ Կեսարացու «Յաղագս վեցօրեայ արարչութեան» երկը լուրջ ազդեցություն է ունեցել Մխիթար Գոշի վրա. 190-ից առնվազն տասներկու առակ այս կամ այն կերպ բխում է այս աշխատությունից: Գոշն իր առակների համար փոխառել է Վեցօրեայքից, երբեմն այն զուգակցելով այլ աղբյուրների հետ, կա՛մ ամբողջական սյուժեներ (նույն տեղին կարող է հիմք ծառայել մի քանի առակի համար), կա՛մ սյուժեի համար որևէ կարևոր մանրամաս։ Մխիթարը առակներ է գրում՝ իր աղբյուրի պատմության մեջ որոշակի բախում նկատելով։ Միևնույն ժամանակ նա առակի հորդորը, որպես կանոն, ինքնուրույն է կառուցում, թեև երբեմն ընդհանուր գծերով կրկնում է Բարսեղինը։ Առակների համեմատությունը սկզբնաղբյուրների հետ թույլ է տալիս դիտարկել միջնադարյան հայ ճարտասանի աշխատանքը, որն իր աշակերտների համար վարժությունների նյութ կամ իր հոտի համար՝ հասկանալի ու հետաքրքրական խրատ է պատրաստում:

Հրատարակության վայրը:

Երևան

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:381575

Լեզու:

hy ; հայերեն

Թվայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Բնօրինակի գտնվելու վայրը:

Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան