Հրապարակման մանրամասներ:

«Բանբեր Մատենադարանի» միջնադարագիտական, հայագիտական, ձեռագրագիտական հանդեսը լույս է տեսնում Մատենադարանի հիմնադրումից ի վեր: Հանդեսի առաջին երկու համարները լույս են տեսել 1941 և 1950 թվականներին և կոչվել «Գիտական նյութերի ժողովածու»: Այս ժողովածուներում հավաքված էին նախորդիվ Մատենադարանում տեղի ունեցած գիտաժողովների նյութերը:1956 թվականին հրատարակված երրորդ համարից սկսած՝ հանդեսը կրում է այսօրվա անվանումն ու ընդգրկում միջնադարյան մշակույթի տարբեր ոլորտների առնչվող բազմաբնույթ ուսումնասիրություններ, բնագրերի հրապարակումներ և այլն:

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Բանբեր Մատենադարանի=Bulletin of Matenadaran= Вестник Матенадарана

Հրապարակման ամսաթիվ:

2024

Համար:

38

ISSN:

1829-054X

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Sargsyan Ashot, Саргсян Ашот

Այլ վերնագիր:

The Second Phase of the Christianisation of Armenia: A Program Serving a Fundamental Political Agenda ; Второй этап обращения армян в христианство: программа, обслуживающая основную политическую повестку

Համատեղ հեղինակները:

Մատենադարան․ Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ

Ծածկույթ:

48-73

Ամփոփում:

The official conversion of Armenians to Christianity and its proclamation as the state religion in the early 4th century can be considered a revolutionary political act related to the issue of power. Notably, however, a full century elapsed between the institution of Christianity and the creation of a national written language. This circumstance may be explained by the fact that the strength and resources of the secular, royal power were sufficient to ensure the security of the spiritual, ecclesiastical authority. Armenian historians of this period unanimously mention the superficial spread of Christianity in Armenia at the turn of the 4th-5th centuries, describing the threat of a pagan resurgence, and pointing to the absence of Armenian writing as the sole reason for that. The creation of the alphabet and the subsequent Golden Age of Armenian literature should therefore be interpreted as related to the issue of, and the struggle for, power. The creation of the written language heralded the second, decisive phase of Armenian conversion, in the form of a “cultural revolution.” In historical scholarship, this has rightly been viewed as a specific program with a mainly cultural-political orientation. For the figures of that time, however, it was a very concrete and purposeful political program for preserving independent national power, both secular and spiritual. This program was carried out with a clear strategy, enormous labor, impressive consistency, and victorious results. All this was not sufficient to perpetuate independent royal power, but the new ideology, reliably uniting the nation, provided this opportunity for the future and ensured the national power of the church for centuries to come. On the basis of these facts, the authors and executors of this Program, Mesrop Mashtots‘, King Vramshapuh, and Catholicos Sahak, should be considered primarily as political figures, bearers of the political thought of their time, formulating and solving political problems. The literary heritage of the Golden Age, including historiography, should likewise be evaluated as a means or instrument for the preservation of power.
Официальное обращение армян в христианство, его провозглашение государственной религией в начале IV века можно считать революционным политическим актом, связанным с вопросом власти. Оно, однако, не сопровождалось созданием национальной письменности, что представляется весьма необычным. Объяснением этому может быть то, что силы и ресурсы светской, царской власти были достаточны для обеспечения безопасности духовной, церковной власти. Армянские историки единодушно говорят о поверхностном распространении христианства в Армении на рубеже IV-V веков, представляя это как опасность восстановления язычества, при этом указывая на отсутствие армянской письменности как на единственную причину. Изобретение алфавита и последовавший за ним Золотой век армянской культуры также следует интерпретировать в связи с проблемой власти и борьбой за неё. С созданием армянской письменности началась вторая, решающая фаза обращения в виде «культурной революции». В исторической науке ее справедливо связывают с определенной Программой, имеющей, в основном, культурно-политическую характеристику. Для деятелей того времени, однако, это была весьма конкретная и целенаправленная политическая программа по сохранению независимой национальной власти (светской и духовной). Эта программа была реализована с применением четкой стратегии, огромных усилий, с впечатляющей последовательностью и победными результатами. Все это не гарантировало увековечения независимой царской власти, однако объединяю- щая нацию новая идеология обеспечила такую возможность на будущее, превратив Армянскую апостольскую церковь в замену национальной власти. Исходя из сказанного, авторов и исполнителей данной Программы, Месропа Маштоца, царя Врамшапуха и католикоса Саака следует рассматривать прежде всего как политических деятелей, носителей политической мысли своего времени, формулирующих и решающих политические задачи. Литературное же наследие Золотого века, в том числе и историографию, надо оценивать как средство или инструмент решения вопроса сохранения власти.

Հրատարակության վայրը:

Երևան

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:381574

Լեզու:

hy ; հայերեն

Թվայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Բնօրինակի գտնվելու վայրը:

Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան