Հրապարակման մանրամասներ:

«Բանբեր Մատենադարանի» միջնադարագիտական, հայագիտական, ձեռագրագիտական հանդեսը լույս է տեսնում Մատենադարանի հիմնադրումից ի վեր: Հանդեսի առաջին երկու համարները լույս են տեսել 1941 և 1950 թվականներին և կոչվել «Գիտական նյութերի ժողովածու»: Այս ժողովածուներում հավաքված էին նախորդիվ Մատենադարանում տեղի ունեցած գիտաժողովների նյութերը:1956 թվականին հրատարակված երրորդ համարից սկսած՝ հանդեսը կրում է այսօրվա անվանումն ու ընդգրկում միջնադարյան մշակույթի տարբեր ոլորտների առնչվող բազմաբնույթ ուսումնասիրություններ, բնագրերի հրապարակումներ և այլն:

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Բանբեր Մատենադարանի=Bulletin of Matenadaran= Вестник Матенадарана

Հրապարակման ամսաթիւ:

2024

Համար:

37

ISSN:

1829-054X

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Եղիազարյան Վանո, Հակոբյան Լեռնիկ, Егиазарян Вано, Акопян Лерник

Այլ վերնագիր:

Վկայություններ առ այն, որ Գրիգոր Ակներցին աղվան պատմիչ չէ․ Ֆարիդա Մամեդովայի հայտարարության առիթով ; Факты, свидетельствующие о том, что Григор Акнерци не албанский историк. Отклик на заявление Фариды Мамедовой

Համատեղ հեղինակները:

Մատենադարան․ Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ

Ծածկոյթ:

263-275

Ամփոփում:

Գրիգոր Ակներցու (երկը վերագրվել է նաև Մաղաքիա աբեղային) «Պատմութիւն վասն ազգին նետողաց» երկին հայագետներն անդրադարձել են սկսած 1784 թվականից, իսկ դեռևս 1870 թ. այն հրատարակվել է։ Նրա մասին գրել են Միքայել Չամչյանցը, Սուքիաս Սոմալյանը, Քերովբե Պատկանյանը, Եղիշե Դուրյանը, Գարեգին Զարբհանալյանը, Ղևոնդ Ալիշանը, Մաղաքիա արքեպիսկոպոս Օրմանյանը, Համազասպ Ոսկյանը, Մանուկ Աբեղյանը, Հրաչյա Աճառյանը, Հայկազ Ժամկոչյանը, Ներսես Ակինյանը, Ֆրենսիս Վուդման Քլիվսը, Կարապետ Մելիք-Օհանջանյանը, Նորայր Պողարյանը։ Բոլորն էլ հեղինակին համարել են հայ և նույնիսկ չեն էլ մտածել, որ 2005 թ. մի ադրբեջանցի Ֆարիդա Մամեդովա առանց որևէ փաստարկի կարող է աղվան հռչակել հայ պատմիչ Գրիգոր Ակներցուն: Մամեդովայի այս սին հայտարարությունից հետո էլ Գաբրիելլա Ուլուհոճյանը, Ֆեդերիկո Ալպին, Մարկո Բաիսը, Բայարսայխան Դաշդոնդոգը, Գուրգեն Խաչատրյանը և Վանո Եղիազարյանը, Լուի Մարիեսը, Արտաշես Շահնազարյանը, Գարուն Սարգսյանը, Թամարա Մինասյանը շարունակել են հայ պատմագրության այս երևելի հեղինակին ներկայացնել որպես ազգությամբ հայ պատմիչ:
Գրիգոր Ակներցու մասին կենսագրական տեղեկությունները շատ սուղ են, սակայն նրա շարադրանքը կասկած չի թողնում, որ նա հայ է, և ոչ աղվան. նա գործածում է Հայոց տոմարը, «մեր երկրում», «աշխարհիս», «աշխարհս Հայոց», «ողջ երկիրս» արտահայտությունները: Թեև պատմությունը վերնագրված է «Թաթարների մասին», սակայն նրա կենտրոնական կերպարը Կիլիկիայի «բարեպաշտ և քրիստոսապսակ» Հեթում թագավորն է, և պատմիչն ակնածանքով է խոսում հայոց կաթողիկոսների մասին:
К «Истории народа стрелков» Григора Акнерци (труд приписывался также иноку Магакии) арменоведы стали обращаться с 1784 года, а в 1870 году она была опубликована. О ней писало несколько поколений арменистов – Микаэл Чамчянц, Сукиас Сомалян, Керовбе Патканян, Егише Дурьян, Гарегин Зарпаналян, Гевонд Алишан, Магакия Архиепископ Орманян, Амазасп Воскян, Манук Абегян, Грачья Ачарян, Айказ Жамкочян, Нерсес Акинян, Фрэнсис Вудман Кливз, Карапет Мелик-Оганджанян, Норайр Погарян, – и все они считали автора «Истории татар» (известную также под названием «История народа стрелков») армянином и даже не предполагали, что в 2005 году азербайджанская исследовательница Фарида Мамедова без каких-либо аргументов объявит армянского историка Григора Акнерци албанским. И после необоснованного заявления Мамедовой Габриэлла Улуходжян, Федерико Альпи, Марко Баис, Баярсайхан Дашдондог, Гурген Хачатрян, Вано Егиа- зарян, Луи Марьес, Арташес Шахназарян, Гарун Саргсян, Тамара Минасян и др. продолжали представлять этого видного историка как армянского автора.Факты жизни Григора Акнерци малоизвестны, однако само его повествование содержит свидетельства о том, что он армянин. Он использует армянское летоисчисление, выражения «в нашей стране», «моя армянская страна», «вся моя страна». Хотя произведение озаглавлено «История татар», центральным персонажем является «благочестивый и увенчанный Христом» царь Киликии Хетум; историк с благоговением отзывается и об армянском католикосе.

Հրատարակութեան վայրը:

Երևան

Ձեւաչափ:

pdf

Նոյնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:377698

Լեզու:

hy ; հայերեն

Թուայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Բնօրինակին գտնուելու վայրը:

Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան