Լրաբեր հասարակական գիտությունների=Herald of the Social Sciences=Вестник общественных наук
Божество «Рыба-человек» в древней Армении ; The "Fish-Man" Deity in Ancient Armenia
ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտ
Պատ․ խմբ՝. Հ․ Գ․ Ինճիկյան (1966-1968) ; Գլխավոր խմբ.՝ Ծ․ Պ․ Աղայան (1969-1972) ; Վ․ Ա․ Միքայելյան (1972-1987) ; Ա․ Ա․ Խառատյան (1988-2017)
Վերջին տարիների հնագիտական հետազոտությունների ամենաքննարկված հարցերից են կոթողային հուշարձանները: Տավուշի մարզի Կոթի գյուղից գտնված մի խումբ արձաններ են հետազոտվել, որոնք տարբերվում են չափերով և ձևով, սակայն չի պահպանվել նրանց նախնական միջավայրը: Հավանական է, որ դրանք տեղադրված են եղել ինչ-որ կառույցի կամ դամբարանի վրա և թվագրվում են մ.թ.ա. XI-VII դդ.: Այս կոթողներից մի քանիսի ձևաբանական հատկանիշները թույլ են տալիս ենթադրել, որ դրանք առնչվում են ջրի պաշտամունքի հետ: Դրանցից մեկը ներկայացնում է մի խառնէակի՝ մեկտեղված մարդու, ձկան և ցլի հատկանիշներով: Գիտական շրջանակներում վաղուց արդեն ապացուցված է, որ համանման պատկերագրության ակունքներն սկիզբ են առնում Հայկական լեռնաշխարհի և Միջագետքի հարուստ մշակութային միջավայրից:
В последние годы изучение и интерпретация древних каменных памятников сталo одним из самых обсуждаемых вопросов археологии. Особый интерес являют собой каменные идолы, найденные в селе Коти Тавушской области. Возможно, эти статуи были помещены в какое-то сооружение, вероятно, в центр гробницы, и относятся к железному веку (XI-VII вв. до н.э.). Форма ряда статуй позволяет предположить, что они связаны с культом воды. Одна из них представляет значимый интерес, поскольку олицетворяет быка, рыбу и человека. Корни этого персонажа восходят к древним культурам Армянского нагорья и Месопотамии.
Study of ancient stone monuments have become one of the most important issues in recent archaeological research. This article is dedicated to investigation of stone idols, which were found in the area of the Koti village, Tavush region, Armenia. The group of stone stelas which have been found accidentally, differs in size and form. It is possible that those statues were placed in certain structures, probably in the center of a tomb. The statues probably are dated back to the Iron Age (XI-VII centuries BC). Some of these sculptures can be perceived as representatives of water cult. One of them was sculpted by very simple and primitive means. It is a mixture of bull, fish, and man. The roots of this iconography go back to ancient cultures of the Armenian Highland and Mesopotamia.
Երևան
click here to follow the link ; oai:arar.sci.am:362633
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Jun 12, 2025
Sep 7, 2023
54
https://arar.sci.am/publication/392011
Edition name | Date |
---|---|
Սարատիկյան, Անի, «Ձուկ-մարդ» աստվածությունը Հին Հայաստանում | Jun 12, 2025 |
Սարատիկյան, Անի Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) Վ․ Միքայելյան (1999-2005) Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) Ա․ Զաքարյան (2005) Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) Ա․ Զաքարյան (2018-)
Սարատիկյան, Անի Պատ․ խմբ՝. Հ․ Գ․ Ինճիկյան (1966-1968) Գլխավոր խմբ.՝ Ծ․ Պ․ Աղայան (1969-1972) Վ․ Ա․ Միքայելյան (1972-1987) Ա․ Ա․ Խառատյան (1988-2017)
Սիմոնյան, Աստղիկ Գ. Զաքյան, Տիգրան Ս.
Քեշիշյան, Մ. Ս.
Պետրոսյան, Լևոն Խաչատրյան, Համազասպ Եգանյան, Լարիսա
Հովհաննիսյան, Արթուր