Publication Details:

2006 թվականից համալսարանը հրատարակում է «Գիտական տեղեկագիր» հանդեսը, որը 2007թ. վերանվանվել է «Մեսրոպ Մաշտոց Համալսարանի լրատու» (գիտական հոդվածների ժողովածու): Այն լույս է տեսնում Մեսրոպ Մաշտոց Համալսարանի և Երևանի պետական համալսարանի գիտական խորհուրդների որոշմամբ և ՀՀ բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովի կողմից ընդգրկվել է ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի պարբերական գիտական հրատարակությունների ցանկում: Հոդվածներն տպագրվում են 3 լեզուներով (հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն):

Journal or Publication Title:

Մեսրոպ Մաշտոց Համալսարանի լրատու= Вестник Университета Месроп Маштоц= Mesrop Mashtots University Bulletin

Date of publication:

2021

Number:

2 (26)

ISSN:

1829-4227

Official URL:

Additional Information:

Алтунян Эдита, Altunyan Edita

Other title:

Лингвистическая реализация форм временного усиления на карабахском диалекте поповседневной системе ; Verbal Realization of the Strengthening Forms of Time in Karabakh Dialect According to Daily Lifestyle

Contributor(s):

Գլխ. խմբ.՝ Վարդանյան Արարատ Վլադիմիրի

Coverage:

169-174

Abstract:

Ժամանակի հաշվարկման համար հիմք են ծառայել կենսական առօրեական այնպիսի դեպքեր, իրադարձություններ ու երևույթներ, որոնք մեր նախնիներն ընկալում էին որպես կենցաղակարգ, սովորույթ: Ժամանակի հոլովույթում ծիսական նշանակություն ստացած կենցաղակարգն ու սովորույթները դարձան նաև ժամանականիշ միավորներ՝ դառնալով տվյալ ծեսի իրականացման հետ կապված կոնկրետ ժամանակի հասցե: Ժողովրդական մտածողության մեջ այսօր էլ շարունակվում են պահպանվել ժամանականշության ավանդական ընկալման ձևերը: Ամենօրյա առտնին գործերը գրեթե միշտ նույն ժամին կատարելով՝ մարդիկ դրանց միջոցով մոտավորությամբ կարողացել են ժամանակի մեջ կողմնորոշվել: Վաղնջական ժամանակներում մարդիկ օրվա ժամերը մոտավորությամբ որոշում էին նաև կենդանիների վարքի, բույսերի առանձնահատկությունների վրա հենվելով: Արցախցու լեզվամտածողության մեջ կենցաղակարգի ու ծիսակարգի հիմքով ամրակայված ժամանականիշ միավորները կարևոր են թե՛ արցախյան կենցաղակարգը ճանաչելու, թե՛ դրանց ընկալման առանձնահատկությունները բացահայտելու տեսանկյունից:
Повседневные жизненные события и явления, воспринимаемые нашими предками как образ жизни и традиции, служили основой расчета времени. Образ жизни и традиции, получившие обрядовое значение в эволюции времени, становились единицами расчета, превращаясь в связанный с проведением данного обряда точный временной адрес. В народном мышлении и по сей день сохранились формы традиционного восприятия времени. Выполняя свои обязательные повседневные дела в одно и то же время, люди научились приблизительно ориентироваться во времени. В древние времена люди ориентировались во времени, опираясь на повадки животных и особенности растений. Фиксированные в языковом мышлении арцахцев единицы времени, основанные на жизненных и обрядовых ритуалах, очень важны как для ознакомления с укладом жизни арцахцев, так и для объяснения особенностей их восприятия.
Certain daily vital occasions, events and phenomena which had been considered as living
standards and customs by our ancestors have become the basis for time calculations. These living standards and customs, which had become rituals as time went on, had also become time units thus being considered time destinations related to the implementation of rituals. The ways of traditional perceptions of time destinations continue to be currently used in the folk thinking. Doing the same everyday household duties on the same time people could approximately orientate within the time through those time units. In ancient times people approximately determined the hours of the days taking into account animal behaviour and characteristics of plants. Time units are important regarding both the recognition of the Artsakhi life style and the revealing of the features of its perception fixed in Artsakhi linguaculture by means of life style and rituals.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

Լիմուշ հրատ.

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:360560

Digitization:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան