Publication Details:

Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի պաշտօնական ամսագիր «Էջմիածին» կրօնական եւ հայագիտական հանդէսն «Արարատ» ամսագրի (1868—1919 թթ.) աւանդոյթների անմիջական ժառանգորդն ու շարունակողն է: Լոյս է տեսնում 1944 թուականից Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գէորգ Զ. Չորէքչեանի յառաջաձեռնութեամբ: Զուտ գիտական նիւթերից բացի՝ ամսագրում համառօտ անդրադարձ կայ Մայր Աթոռի միաբանութեան, ներքին ինչպէս եւ Սփիւռքի թեմերի եկեղեցական կեանքին, տպագրւում են Հայոց հայրապետների կոնդակները, շրջաբերականները, քարոզներն ու ճառերը:

Journal or Publication Title:

Էջմիածին։ Պաշտօնական ամսագիր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսութեան Մայր Աթոռոյ Սրբոյ Էջմիածնի

Date of publication:

2021

Volume:

ՀԸ

Number:

Ե

ISSN:

1829–4243

Additional Information:

Петросян Вардан, Petrosyan Vardan

Other title:

Phonetic characteristics of the sonant sibilant consonant“z” in the Classical Armenian language (synchronic and diachronic concepts) ; Звуковые характеристики звонкого, свистящего զ (z)в древнеармянском языке (синхронные и диахронические концепции)

Contributor(s):

Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) ; Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) ; Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) ; Առաքել Առաքելյան (1955-1956) ; Արթուն Հատիտյան (1956-1982) ; Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) ; Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) ; Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) ; Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) ; Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) ; Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) ; Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) ; Արշակ Մադոյեան (2009-2015) ; Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) ; Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) ; Գէորգ Մադոյեան (2018-)

Coverage:

117-127

Abstract:

Последовательное применение принципов функциональной фонологии дает основание говорить, что в древнеармянском языке (грабаре) զ (z) был самостоятельной фонемой, несмотря на ту реальность, что в предшествующей звонким и глухим смычным позиции вступает с ս (s) в дополнительные распределительные (= субфонемные) отношения. В диахронической концепции из наших выводов следует: 1) несмотря на значительное количественное превосходство примеров перехода по типу и.-е. *g՛h > арм. զ(z) по сравнению с переходами и.-е. *s/*z > арм. զ (z), есть достаточные основания утверждать, что исходная фонема/(-ы), от которой/(-ых) могла происходить арм. զ(z), -это и.-е. *s/*z; 2) переход *g՛h > զ(z) относится к первому периоду палатализации смычных, который, согласно существующим в сравнительном арменоведении представлениям, начался не ранее чем в конце 3-го тысячелетия до н. э. и имел сравнительно широкое распространение по аналогии с формированием фрикативных и аффрикатов.
The consistent application of the principles of functional phonetics gives reason to say that in the Classical Armenian language, զ (z) was an independent phoneme, despite the additional distributive (= sub-phonemic) relationship it had with ս (s) that proceeded voiced and voiceless plosives. Based on our study of the diachronic concept, we came to the following conclusion ։ 1. Even though the comparison of the I.—E. *s/*z transiting to arm. զ (z), the examples of I.—E. *g՛h transiting to arm. զ (z) type significantly prevail in quantity, there is sufficient proof to believe that proto-initial phoneme(s) that could have given rise to arm. զ (z) was(were) the I.—E. *s/*z; 2. the *g՛h to զ ( z) transition refers to the primary palatalization stage of the plosives, which according to the existing overviews of comparative Armenian studies, had not begun earlier than the end of the 3rd millennium BC and was relatively widespread due to the analogy of formation of fricative and plosive-fricative phonemes.

Place of publishing:

Ս. Էջմիածին

Publisher:

Մայր Աթոռոյ Սրբոյ Էջմիածնի

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:306753

Language:

hy

Location of original object:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան