Journal or Publication Title:

Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտի տարեգիրք = Komitas museum-institute yearbook

Date of publication:

2016

Volume:

Ա

ISBN:

978-9939-9134-2-1

Additional Information:

Костандян Николай, Kostandyan Nikolay

Other title:

Переписка Комитаса и Маргарит Бабаян ; Correspondence of Komitas and Margarit Babayan

Contributor(s):

Պատ. խմբ.՝ Տաթևիկ Շախկուլյան

Abstract:

Ծավալուն ու արժեքավոր է Կոմիտասի և Մարգարիտ Բաբայանի նամակագրությունը: Մ. Բաբայանին հասցեագրած իր առաջին նամակը Կոմիտասը գրել է 1905 թ. հունիսի 25- ին Էջմիածնից, իսկ վերջինը` 1914 թ. հունիսի 23-ին` Փարիզից: Ինչ վերաբերում է Մ. Բաբայանի` Կոմիտասին ուղղված նամակներին, ապա դրանցից պահպանվել են ընդամենը վեցը։ Դրանք գրվել են 1910 թ. մայիսի 15-20 Լոնդոնից, 1911 թ. հոկտեմբերի 18-ին Փարիզից, 1912 թ. հուլիսի 21-ին Փարիզից, 1912 թ. հուլիսի 23-ին Փարիզից, 1912 թ. նոյեմբերի 3-ին Ժնևից և 1913 թ. ապրիլի 10-ին Փարիզից: Մեր նպատակն է՝ տարաբնույթ բովանդակությամբ նամակների միջոցով ուրվագծել Կոմիտասի՝ արվեստագետի, մարդու և մտածողի կերպարը: Թեև Կոմիտասն իր նամակագրության մեջ զուսպ է ու ինքնամփոփ, այդուամենայնիվ՝ Մ. Բաբայանին ուղղված նամակներում դրսևորվում է նրա հետաքրքրությունների բազմակողմանիությունը, մտքի սրությունն ու անկախությունը, կենդանի ու նուրբ դիտողականությունը, շրջապատող աշխարհի հանդեպ վերին աստիճանի զգայուն վերաբերմունքը:
Переписка Комитаса и Маргарит Бабаян обширна и значительна. Первое письмо, адресованное М. Бабаян, Комитас написал 25 июня 1905 г. из Эчмиадзина, последнее — 23 июня 1914 г. из Парижа. Из писем М. Бабаян, адресованных Комитасу, сохранилось лишь шесть: эти письма были отправлены с 15 по 20 мая 1910 г. из Лондона, 18 октября 1911 г. из Парижа, 21 июля 1912 г. из Парижа, 23 июля 1912 г. из Парижа, 3 ноября 1912 г. из Женевы и 10 апреля 1913 г. из Парижа. Наша цель -— очертить образ Комитаса -— художника, человека и мыслителя, посредством анализа его писем, которые характеризуются разноплановым содержанием. Несмотря на сдержанный и замкнутый тон высказывания Комитаса, в письмах, адресованных М. Бабаян проявляется разносторонность его интересов, острота и независимость его мысли, живая и тонкая наблюдательность, в высшей степени чуткое отношение к окружающему его миру. В результате анализа переписки Комитаса с М. Бабаян мы пришли к следующим выводам: 1. К сожалению, переписка сохранилась не в полном объеме, отсутствует ряд писем, о которых мы узнаем из других сохранившихся писем. 2. В письмах мы “из первых рук” получаем сведения о деятельности Комитаса; он рассказывает о свох ближайших и будущих планах, состоявшихся концертах, о лекциях и творческой работе. 3. В письмах проявляются эстетические взгляды Комитаса, формулируются его положения об армянской музыке. 4. Известно, что Комитас является автором несколько десятков стихотворений, которые не были опубликованы при его жизни. Одно из этих стихотворений мы находим в письме, адресованном М. Бабаян. 5. В письмах перед нами предстает простой, непосредственный, остроумный и общительный образ Комитаса. Он обладал тонким чувством юмора; достаточно упомянуть, например, письмо, отправленное М. Бабаян 7 февраля 1907 г. из Парижа. В результате краткого обзора автор заключает, что переписка Комитаса и М. Бабаян имеет важное значение с точки зрения целостного понимания эстететических взглядов и творческих принципов Комитаса. С другой стороны, переписка является достоверным и уникальным фактологическим источником для изучения концертной и творческой деятельности Комитаса и проявляет свет на отдельные фрагмены и события его жизни и деятельности.
The correspondence of Komitas and Margarit Babayan is extensive and valuable. Komitas addressed his first letter to M. Babayan from Echmidzin on June 25, 1905. The last one was written from Paris on June 23, 1914. As for the letters written by M. Babayan adressed to Komitas, only six of them have survived. They were written from London on May 15-20, 1910; from Paris on October 18, 1911; from Paris on June 21, 1912; from Paris on July 23, 1912; from Geneva on November 3, 1912; and from Paris on April 10, 1913. The aim of this paper is to outline the character of Komitas as an artist, a person and a scholar through the letters. Although Komitas is restrained and self-contained in his letters, however, in the letters addressed to M. Babayan, the comprehensiveness of his interests, mental deepness and independence, live and subtle viewership, sensitive attitude towards the surrounding world are displayed. The study of Komitas's and Babayan's correspondence demonstrated the following: 1. Unfortunately, the correspondence did not survive holistically. It is incomplete, a number of letters lack, and we get information about them from other sources. 2. Information about Komitas's activities are available from the “first hand”. He tells about the future and prospective plans, about his concerts, lectures and works. 3. Komitas's aesthetical views are evident from the lettes, as well as his viewpoints on Armenian music are formulated there. 4. As it is known, dozens of poems present an important part of Komitas' legasy. Those poems were not published during Komitas's life time. In one of the letters addressed to Babayan, a poem by Komitas is written. 5. Komitas' simple, frank, humorous and sociable character is obvious from the letters. Especially Komitas's humor is evident. The letter written from Paris on February 7, 1907 is enogh to argue his humorous mind. Summarizing the brief review on the correspondence between Komitas and Babayan, the author of this article resumes that it had an important role in better understanding of Komitas's aesthetical views and creative principles. From the other hand, those letters present a reliable and irreplaceable source on Komitas's concert activities and sheds light on definite fragments and events of the life and work of the great musician.

Table of contents:

Գլուխ Ա «Կոմիտասը և իր ժամանակը»
Chapter I: Komitas and His Time Period

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

Կոմիտասի թանգարան-ին-տ. հրատ.

Format:

pdf

Extent:

էջ 71-84

Identifier:

oai:arar.sci.am:270660

General note:

Սույն ժողովածուն նվիրված է Կոմիտասին, նրա ժամանակաշրջանին, ժամանակակիցներին, նրա գիտական և ստեղծագործական ժառանգությանը։ Նկատի ունենալով Կոմիտասի գիտական հետաքրքրությունները, ժողովածուն ներկայացնում է նաև հայ երաժշտական ֆոլկլորագիտությանն ու միջնադարագիտությանն առնչվող հարցեր։ Հոդվածների հեղինակները հայաստանյան և արտասահմանյան գիտական հաստատությունների ներկայացուցիչներ են։ Ժողովածուն քառալեզու է (հայերեն, անգլերեն, ռուսերեն, ֆրանսերեն)։ Հասցեագրված է երաժշտագետներին, արվեստաբաններին, միջնադարագետներին, ֆոլկլորագետներին, ինչպեսնաև հայ երաժշտությամբ հետաքրքրվողներին։