Հրապարակման մանրամասներ:

Հայաստանի քիմիական հանդեսը լույս է տեսնում 1957 թվականից տարին 4 անգամ։ 1957-1965թթ․ ամսագիրը կոչվել է «ՀՍՍՌ ԳԱ Տեղեկագիր։ Քիմիական գիտություններ», 1966-1994թթ․ վերանվանվել է «Հայաստանի քիմիական ամսագիր», իսկ 1995թ-ից առ այսօր՝ կոչվում է «Հայաստանի քիմիական հանդես»։

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Հայաստանի քիմիական հանդես =Chemical Journal of Armenia

Հրապարակման ամսաթիվ:

2021

Հատոր:

74

Համար:

1-2

ISSN:

0515-9628

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Բիչախչյան Լ. Ա., Հասրաթյան Ա. Գ., Շախատունի Ա. Գ., Դանագուլյան Գ. Հ., Աթթարյան Հ. Ս., Бичахчян Л. А., Асратян А. Г., Шахатуни А. Г., Данагулян Г. Г., Аттарян О. С.

Այլ վերնագիր:

1-Պրոպարգիլ-3-նիտրո-1H-1,2,4-տրիազոլի վարքը կալիումի հիդրօքսիդի ջրային լուծույթում և պոտաշի ջրասպիրտային լուծույթում ; Поведение 1-пропаргил-3-нитро-1H-1,2,4-триазола в спиртовом растворе гидроксида калия и водно-спиртовом растворе поташа

Աջակից(ներ):

Պատ․ խմբ․՝ Ա․ Լ․ Մնջոյան (1957-1962) ; Գլխ․ խմբ․՝ Գ․ Տ․ Թադևոսյան (1962-1973) ; Մ․ Հ․ Ինճիկյան (1974-1976)

Ծածկույթ:

82-86

Ամփոփում:

The reaction of 1-propargyl-3-nitro-1,2,4-pyrazole in an aqueous methanol solution of potash is accompanied by nucleophilic substitution of the nitro group with a methoxy group; simultaneously, hydration of the triple bond occurs chemoselectively. The same reactions – nucleophilic exchange and hydration of the triple bond occur in water-ethanol and water-n-propanol solutions of potash using the example of 1-propargyl-3-nitro-1H-1,2,4-triazole. When carrying out a similar reaction in isopropyl alcohol, only prototropic rearrangement of the propargyl substituent at the nitrogen atom of the heterocycle was noted. 1-Պրոպարգիլ-3-նիտրո-1,2,4-պիրազոլի փոխազդեցությունը պոտաշի ջրա-մեթանոլային լուծույթում ուղեկցվում է նիտրո խմբի նուկլեոֆիլ տեղակալմամμ մեթօքսի խմμով, միաժամանակ տեղի է ունենում եռակի կապի քեմոսելեկտիվ հիդրատացում: Նույն փոխազդեցությունները՝ նուկլեոֆիլ փոխանակման և եռակի կապի հիդրատացում, ընթանում են նաև պոտաշի ջրա-էթանոլային և ջուր-ն-պրոպանոլային լուծույթներում, 1-պրոպարգիլ-3-նիտրո-1H-1,2,4-տրիազոլի դեպքում: Նմանատիպ ռեակցիաները իզոպրոպիլ սպիրտում իրականացնելիս նկատվել է միայն հետերոցիկլի ազոտի ատոմի մոտ գտնվող պրոպարգիլ տեղակալիչի պրոտոտրոպ վերախմբավորում: Реакция 1-пропаргил-3-нитро-1,2,4-пиразола в водно-метанольном растворе поташа сопровождается нуклеофильным замещением нитро группы метокси группой. Одновременно хемоселективно происходит гидратация тройной связи. Те же реакции – нуклеофильный обмен и гидратация тройной связи, протекают в водно-этанольном и водно-н-пропанольном растворах поташа на примере 1-пропаргил-3-нитро-1H-1,2,4-триазола. При проведении аналогичной реакции в изо-пропиловом спирте отмечена лишь прототропная перегруппировка пропаргильного заместителя у атома азота гетероцикла.

Հրատարակության վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

«Գիտություն» հրատ.

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:270499

Թվայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Բնօրինակի գտնվելու վայրը:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան