Հրապարակման մանրամասներ:

Հայաստանի քիմիական հանդեսը լույս է տեսնում 1957 թվականից տարին 4 անգամ։ 1957-1965թթ․ ամսագիրը կոչվել է «ՀՍՍՌ ԳԱ Տեղեկագիր։ Քիմիական գիտություններ», 1966-1994թթ․ վերանվանվել է «Հայաստանի քիմիական ամսագիր», իսկ 1995թ-ից առ այսօր՝ կոչվում է «Հայաստանի քիմիական հանդես»։

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Հայաստանի քիմիական հանդես =Chemical Journal of Armenia

Հրապարակման ամսաթիւ:

2018

Հատոր:

71

Համար:

1-2

ISSN:

0515-9628

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

click here to follow the link

Այլ վերնագիր:

Էնանթիոմերապես հարստացված 2-ամինո-5-(4-ֆտորֆենիլ)պենտ-4-ենային թթվի և նրա α-տեղակալված անալոգի սինթեզը; Synthesis of enantiomerically enriched (S)-2-amino-5-(4-fluorophenyl) pent-4-enoic acid and its α-allyl substituted analogue

Աջակից(ներ):

Պատ․ խմբ․՝ Ա․ Լ․ Մնջոյան (1957-1962) ; Գլխ․ խմբ․՝ Գ․ Տ․ Թադևոսյան (1962-1973) ; Մ․ Հ․ Ինճիկյան (1974-1976)

Ծածկոյթ:

107-116

Ամփոփում:

С применением реакции кросс-сочетания Хека осуществлена конденсация 4-фторбром-бензола с этиленовой группой аллилглицина в NiII-комплексе его основания Шиффа с хиральным вспомогательным реагентом (S)-2-[N-(N’-бензилпролил)амино]бензофеноном. Поcредством же С-α-алкилирования полученного комплекса аллилбромидом удалось асимметрично внедрить в α-положение аминокислотного остатка аллильную группу. Кислотным разложением диастереомерных смесей алкилированных комплексов и ионообменной деминерализацией гидролизата были получены новые энантиомерно обогащенные небелковые α-аминокислоты – (S)-2-амино-5-(4-фторфенил)пент-4-еновая кислота и (S)-2-амино-2-аллил-5-(4-фторфе-нил)пент-4-еновая кислота с энантиомерной чистотой (ee) > 99%. Մշակվել է (S)-2-ամինո-5-(4-ֆտորֆենիլ) պենտ-4-ենաթթվի և (S)-2-ալիլ-2-ամինո-5-(4-ֆտորֆենիլ)պենտ-4-ենաթթվի ասիմետրիկ սինթեզի արդյունավետ եղանակ: Սինթեզն իրականացվել է NiII-իոնի հետ ալիլգլիցինի և (S)-2-N-[N’-(բենզիլպրոլիլ)ամինո]բենզոֆենոն (BPB) քիրալային օժանդակ ռեագենտի Շիֆի հիմքի առաջացրած կոմպլեքսի ամինաթթվային մնացորդի՝ ալիլգլցինի C=C կապին էլեկտրոֆիլ տեղակալում` 4-ֆտորբրոմբենզոլով Հեքի քրոս-համ ակցման մեթոդով: Այնուհետև ստացվածին C-ալկիլացման մեթոդով կողքային ռադիկալի պրոտոնը տեղակալել ենք ալիլբրոմիդով: Առաջացած կոմպլեքսների խառնուրդների հետագա աղաթթվային քայքայմամբ անջատել ենք նպատակային օպտիկապես ակտիվ ամինաթթուները: Նուկլեոֆիլ տեղակալման ռեակցիաների ստերեոսելեկտիվությունը գերազանցել է 95, իսկ անջատված ամինաթթուների օպտիկական մաքրությունը՝ > 99%-ից: Our work reports on the synthesis of new enantiomerically enriched non-protein amino acids containing both allyl and halogen-substituted phenyl groups in the side radical, namely: (S)-2-amino-5-(4-fluorophenyl)pent-4-enoic acid and its α-allyl analogue of (S)-2-amino-2-allyl-5-(4-fluorophenyl)pent-4-enoic acid. As a starting amino acid synthon, a flat-square NiII Schiff base complex of allylglycine and a chiral auxiliary reagent (S)-2-[N-(N'-benzylprolyl)amino] benzophenone (1) were used. Allyl bromide (for the CH alkylation reaction) and 4-fluorobromobenzene (for the cross-coupling reaction) were used as the alkylating agent. The Heck 4-fluorobenzene cross-coupling reaction with the ethylene moiety complex 1 takes place in 1,4-dioxane in the presence of diisopropylamine (DIPA) as a base and Pd(PPh3)4 (palladium tetrakis(triphenylphosphine)) as a catalyst. The reaction was monitored by TLC [SiO2, CH3COOC2H5 / CH3COCH3 (4/1)] by the disappearance of traces of the initial complex 1 and the appearance of traces of the condensation product of complex 3 with a relatively large Rf value on silica gel. The resulting complex 3 was used both for the isolation of the target amino acid (S)-2-amino-5-(4-fluorophenyl)pent-4-enoic acid (5), and for further introduction of the allyl group to the α-position of its amino acid fragment. The reaction of C-α-alkylation of the amino acid residue of complex 3 with allyl bromide was carried out under basic catalysis in DMF in the presence of NaOH at room temperature. The isolation and purification of the target amino acids 5 and 6 from the diastereomeric mixtures of alkylated complexes 3 and 4 were carried out according to a standard procedure. The structure and absolute configuration of the synthesized new amino acide, were established by modern methods of physicochemical analysis on HPLS.

Հրատարակութեան վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

ՀՀ ԳԱԱ հրատ.

Ստեղծման ամսաթիւը:

2018-03-25

Ձեւաչափ:

pdf

Նոյնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:187511

Թուայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Բնօրինակին գտնուելու վայրը:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան