Publication Details:

Հայաստանի քիմիական հանդեսը լույս է տեսնում 1957 թվականից տարին 4 անգամ։ 1957-1965թթ․ ամսագիրը կոչվել է «ՀՍՍՌ ԳԱ Տեղեկագիր։ Քիմիական գիտություններ», 1966-1994թթ․ վերանվանվել է «Հայաստանի քիմիական ամսագիր», իսկ 1995թ-ից առ այսօր՝ կոչվում է «Հայաստանի քիմիական հանդես»։

Journal or Publication Title:

Հայաստանի քիմիական հանդես =Chemical Journal of Armenia

Date of publication:

2017

Volume:

70

Number:

1-2

ISSN:

0515-9628

Additional Information:

կապին հետեւելուն համար սեղմէ հոս

Other title:

Որոշ ազոտ- և թթվածին պարունակող հետերոցիկլերի ֆունկցիոնալ տեղակալված ածանցյալների դիզայնը և սինթեզը; Design and synthesis of functio-nally substituted derivatives of some nitrogen- and oxygen-containing heterocycles

Contributor(s):

Պատ․ խմբ․՝ Ա․ Լ․ Մնջոյան (1957-1962) ; Գլխ․ խմբ․՝ Գ․ Տ․ Թադևոսյան (1962-1973) ; Մ․ Հ․ Ինճիկյան (1974-1976)

Coverage:

218-228

Abstract:

Ներկայացված աշխատանքում ամփոփված են վերջին տարիների ՆՕՔԻ թիվ 1 լաբորատորիայում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները: Հետազոտվել են 1-կարբօքսամիդո-6,7-դիմեթօքսի-4-սպիրոցիկլոպենտան-1,2,3,4-տետրահիդրոիզոքինոլինի, 1,4-բենզոդիօքսան-2-իլմեթիլ-, 1-(1,4-բենզոդիօքսան-2-իլ)էթիլ-, իզոքրոման-1-իլ-և արիլտետրահիդրոպիրանմեթիլամինների հիման վրա համապատասխան ամինաալկիլ-ամիդների, թրթնջկաթթվի և սաթաթթվի սիմետրիկ և ոչ սիմետրիկ դիամիդների, ինչպես նաև թիոմիզանյութի երկտեղակալված ածանցյալների սինթեզի ուղիները: Վերոհիշյալ ամինների և համապատասխան թթուների հիման վրա ստացվել են նշված շարքի պ-ամի-նոբենզոական թթվի ֆրագմենտ պարունակող դիամիդներ: Սուլֆանիլամիդային խմբեր պարունակող ամինների և 1,4-բենզոդիօքսան-2-պրոպիոնաթթվի, 1,4-բենզոդիօքսան-2- և արիլտետրահիդրոպիրանկարբոնաթթուների քլորանհիդրիդների փոխազդեցությամբ սինթեզվել են բազմազան սուլֆանիլամիդային ածանցյալներ: Ուսումնասիրվել են սինթեզված միացությունների կենսաբանական հատկությունները: The present work reports on investigations in the field of functionally substituted derivatives of some of N- and O-containing heterocycles such as tetrahydroisoquinoline, 1,4-benzodioxane, isochromane and aryltetrahydropyrane carried out for many years in the ¹1 laboratory of the Institute of Fine Organic Chemistry. It is known that the compounds with the above-mentioned heterocycles possess a broad range of biological actions, depending on the nature of substituents. In this work we describe various roads for the synthesis of a series of different substituted derivatives of N- and O-containing heterocycles. By interaction of 1-carboxamido-6,7-dimethoxy-4-spirocyclopentane-1,2,3,4-tetrahydroisoquinolines, 1,4-benzodioxan-2-methyl-, 1-(1,4-benzodioxan-2-yl)ethyl-, isochromane-1-methyl- and 4-aryltetrahydropyran-4-methylamines with the chloro-acetic- and 2-bromopropionic chlorides the chloramides have been synthesized. The latters on action of different amines (diethylamine, pyrrolidine, piperidine, morpholine, N-alkyl- and N-benzylpiperazines) were converted into various aminoamides. Analogously, from titles heterylalkylamines and 3-chloropropionic chloride the 3-chloropropionamides were obtained. Then these compounds were subjected to condensation with secondary amines and a new series of aminopropionamides were separated. By interaction of N- and O-containing hetercyclic aminoderivatives with acrylchloride the corresponding acrylamides were synthesized. The latter by addition reaction with heteryl-, arylalkyl- and heterylalkylamines afforded the aminopropion-amides. Reaction of halogenamides with heterocyclic thiols afforded the appropriate heterylsulfanylacetyl derivatives. On the basis of the above-mentioned amines and diethyloxalate and succinic anhydride amido ethers and amido acids were synthesized. From them a series of new symmetric and asymmetric oxalyl- and succin diamides were isolated. From some O-containing heterylalkylamines (1-(1,4-benzodioxan-2-yl)ethyl-, 1,4-benzodioxan-2-, isochromane-1- and 4-aryltetrahydropyran-4-methylamines) and 4-acylaminobenzoic chloride the amido acids with p- aminobenzoic acid fragment were synthesized. Interaction of their chlorides with various amines gave corresponding bisamides. Analogous bisamides were also obtained from some O-containing heterylcar-boxylic acids. By interaction of substituted 4-amino- and 4-aminoethylbenzolsulfamides with chlorides of N-(4-carboxyphenyl)-1,4-benzodioxan-2-carboxamide, 1,4-benzodioxan-2-propionic, 1,4-benzodioxan-2- and 4-aryltetrahydropyran-4-carboxylic acids appropriate new sulfanylamide derivatives were obtained. The reaction of some of the indicated heterylalkylamines with substituted isothiocianates were investigated. As a result new disubstituted derivatives of thiourea were isolated. The structures of all synthesized compounds have been established by IR and 1H NMR methods. The antiarhythmic, sympato- and adrenolitic, antihypoxic, antibacterial properties of the obtained compounds have been researched.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

ՀՀ ԳԱԱ հրատ.

Date created:

2017-01-09

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:187279

Digitization:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Location of original object:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան