Journal or Publication Title:

Հայագիտական ընթերցումներ. Գիտական հոդվածների ժողովածու=Арменоведческие чтения. Сборник научных трудов=Armenological readings. Collection of scientific articles

Date of publication:

2025

Volume:

1

ISSN:

e-3045-3038

Additional Information:

Khemchyan Marine, Хемчян Марине

Other title:

Narrative Genres of Kars-Shirak Region Folk Literature and Their Plot Developments ; Повествовательные жанры фольклора Карс-ширакского региона и их сюжетные развития

Corporate Creators:

ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոն

Coverage:

165-179

Abstract:

Հայաստանի յուրաքանչյուր պատմազգագրական շրջանի բանահյուսական մշակույթն ունի ուրույն պատկերպատկեր, որը պայմանավորված է տեղական առանձնահատկություններով։ Պատմական Հայաստանի այլ գավառների շարքում Կարս-Շիրակ տարածաշրջանն առանձնանում է իր բարբարբառով և խոսվածքներով։ Տարածաշրջանի սոցիալ-նտնտեսական, կլիմակլիմայական պայմանները, աշխարհագրական դիրքը, լեզվամտածողուծողությունն իրենց կնիքն են դրել բանահյուսական ժառանգության վրա։ Ուսումնասիրության համար հիմք է հանդիսացել Կարսի և Շիրակի մարզերի բանահյուսության պատմողական ժանրերի նյութը՝ տպագրված «Կարս. հայոց բանահյուսական մշակույթը» և «Շիրակ. հայոց բանահյուսական մշակույթը» ժողովածուներում։ Պատմահամեմատական մեթոդով ուսումնասիրվել են հրաշապատում, իրապատում, կենդանական հեքիաթները, զրույցները, զվարճախոսությունները, հուշապատումները, ավանդությունները։
The folk literary culture of each historical-ethnographic region of Armenia has its own distinct character. Among other provinces of historical Armenia, the Kars-Shirak region stands out with its dialect and speech patterns. The socio-economic and climatic conditions of the region, its geographical position, and linguistic mentality have left their mark on the folk heritage. The report is based on material from the narrative genres of folk literature from the Kars and Shirak regions, published in the collections "Kars: Armenian Folk Culture" and "Shirak: Armenian Folk Culture." The study examined fairy tales, realistic tales, animal tales, conversations, humorous stories, memoirs, and traditions. Although some folklore collectors (Hrach Mkrtchyan, Anushavan Gevorgyan, Yeghishe Khachatryan, Paruyr Barseghyan) recorded materials relating to both regions, these materials are distinguished by speech patterns characteristic of the given region and local plot developments, conditioned by the narrator's origin and place of residence. In some narratives of the Kars-Shirak region, the influence of folk materials transmitted through the memory of narrators who migrated from certain provinces of Western Armenia (Mush, Van, Erzurum) can be felt.
Фольклорная культура каждого историко-этнографического региона Армении обладает неповторимым обликом. Среди других провинций исторической Армении Карс-Ширакский регион выделяется своим диа лектом и говорами. Социально-экономические, климатические условия региона, географическое положение, особенности языкового мышления оставили свой след в фольклорном наследии. Статья подготовлена на материале повествовательных жанров фольклора Карсского и Ширакского регионов, опубликованных в сбор никах «Карс. фольклорная традиция армян» и «Ширак. фольклорная традиция армян». Были изучены волшебные, реалистические сказки, сказки о животных, сказы, анекдоты, мемуары и предания. Хотя неко торые собиратели фольклорного материала (Грач Мкртчян, Анушаван Геворкян, Егише Хачатрян, Паруйр Барсегян) записали материалы, относящиеся к обоим регионам, тем не менее, отличаются говорами и локальными сюжетными разработками, характерные для данного ре гиона, что обусловлено происхождением и местом проживания фольк лориста. В некоторых сказках Карс-Ширакского региона ощущается влияние фольклорных материалов, переданных через память фолькло ристов, переселившихся из некоторых провинций Западной Армении (Муш, Ван, Эрзрум).

Publisher:

Գյումրի

Format:

pdf

Identifier:

click here to follow the link ; oai:arar.sci.am:423008

General note:

«Ազգագրական- բանագիտական ընթերցումներ» հանրապետական 5-րդ գիտաժողովի նյութեր

Digitization:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան