Հրապարակման մանրամասներ:

Պարբերականն ընդգրկում է արվեստի պատմության և հումանիտար գիտությունների ոլորտի ուսումնասիրություններ, թարգմանություններ և ուսումնամեթոդական հետազոտություններ

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Գեղարվեստի ակադեմիայի Տարեգիրք=Yearbook of the Academy of Fine Arts=Ежегодник академии художеств

Հրապարակման ամսաթիվ:

2025,

Համար:

18/1

ISSN:

1829-4278

Պաշտոնական URL:

www.yearbook.yafa.am

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Арзуманян Светлана, Arzumanyan Svetlana

Այլ վերնագիր:

Исследование проблем искусства в эпоху эллинизма ; Understanding The Problems Of Art In The Hellenistic Era

Համատեղ հեղինակները:

Հայաստանի գեղարվեստի պետական ակադեմիա

Ծածկույթ:

10-29

Ամփոփում:

Հոդվածում ներկայացվում է հելլենիստական դարաշրջանի ընթացքում արվեստի իմաստավորման գործընթացը, որը կատարվել է փիլիսոփայական տարբեր դպրոցների ներկայացուցիչների՝ էպիկուրյանների, սկեպտիկների, ստոյիկների, նորպլատոնականների, սոփեստների, ինչպես նաև արվեստի տարբեր տեսակներն ուսումնասիրող մտածողների կողմից, որոնց թողած տեսական ժառանգությունը անգերագնահատելի արժեք է նույնիսկ մեր օրերի արվեստաբանական և էսթետիկական մտքի հիմքերի ամրապնդման և դրա հետագա զարգացման համար (Հորացիոս, Վիտրուվիուս, Ֆիլոստրատոս, Կալիստրատոս և այլք): Հոդվածի նորույթն այն է, որ ընթերցողի ուշադրությունը հրավիրվում է դարաշրջանի փիլիսոփայական մտքի տարաբնույթ դրսևորումների և հատկապես այն հակասության վրա, որն ի հայտ է գալիս մի կողմից՝ արվեստի նկատմամբ փիլիսոփաների անտարբերության, այն երկրորդային, անօգուտ երևույթ համարելու, ուղղակի անտեսելու և նույնիսկ անբարյացակամ վերաբերմունքի տարածման, իսկ մյուս կողմից՝ արվեստի տարբեր տեսակներին նվիրված բազմաթիվ արժեքավոր տեսական երկերի ստեղծման, դրա էության հետ կապված կարևոր բացահայտումների, նոր մոտեցումների, սկզբունքների և գաղափարների ձևավորման միջև: Օրինակ՝ շատ կարևորում ենք «պանկալիա » և «կալիտեխիա » եզրույթների երևան գալը, ինչպես նաև ընդունված նորմերին հետևելու պարտադրանքից արվեստագետին մասամբ ազատելու և նրա երևակայությանը որոշակի նշանակություն տալու խնդիրը:
The article enlarges on the interpretation of art in the Hellenistic era by representatives of various philosophical schools: Epicureans, Skeptics, Stoics, Neoplatonists as well as some thinkers who presented their own understanding of art in special treatises. The significance of their theoretical heritage has enduring value for strengthening the foundations of artistic and aesthetic thought and its further development even in our time (Horace, Vitruvius, Philostratus, Callistratus, etc.). The novelty of the article lies in the fact that the reader’s attention is drawn to the contradiction between the disinterested, indifferent attitude of philosophical thought to art (considering it a secondary, useless and even dangerous phenomenon, and spreading a negative attitude towards it) and the assertion of certain new approaches, principles, valuable ideas, and concepts associated with the essence of art in general and its individual types. Thus, it is enough to point to the concept of “calitechia,” which linked together the artist’s skill and beauty as an essential manifestation of art as well as the recognition of the ability of visual arts to spiritualize “dead matter” and express emotions. It is difficult to overestimate the tendency to grant the artist creative freedom and recognize the importance of the role of his imagination.
В статье представлен процесс понимания искусства в эпоху эллинизма, который осуществлялся представителями различных философских школ: эпикурейцами, скептиками, стоиками, неоплатониками, а также некоторыми мыслителями, высказавшими свое особое понимание искусства в специальных трактатах. Значение их теоретического наследия имеет непреходящую ценность для укрепления основ художественно- эстетической мысли и ее дальнейшего развития даже в наше время (Гораций, Витрувий, Филострат, Каллистрат и др.). Новизна статьи заключается в том, что внимание читателя обращается на противоречие, возникающее, с одной стороны, между незаинтересованным, безразличным отношением философской мысли к искусству, считающим его второстепенным, бесполезным и даже опасным явлением, т. е. распространяющим негативное отношение к нему, а с другой стороны, утверждением определенных новых подходов, принципов, ценных идей, понятий, связанных с сущностью искусства в целом и отдельными его видами. Так, достаточно указать на понятие «калитехия», связавшее воедино мастерство художника и красоту, как сущностное проявление искусства, а также признание за изобразительными искусствами способности одухотворения «мертвой материи» и выражения эмоций. Сложно переоценить и тенденцию предоставления художнику творческой свободы и признания значимости роли его воображения.

Հրատարակության վայրը:

Երևան

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:412136 ; doi:10.54503/1829-4278

Լեզու:

hy