Journal or Publication Title:

Խ․ Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան․ Հայագիտական հանդես

Date of publication:

2024

Number:

1 (64)

ISSN:

1829-0531

Official URL:

click here to follow the link

Additional Information:

Оганесян Женя, Hovhannisyan Zhenya

Other title:

Стилистическая ценность применеия иноязычнык слов в повести "Убытый голубь" Нар-Доса ; Stylistic implications of using foreign words in story "The Lost Dove" by Nar-D

Corporate Creators:

Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան

Coverage:

74-85

Abstract:

Սույն հոդվածում ներկայացված է Նար-Դոսի «Սպանված աղավնին» վիպակում գործածված օտար բառերի լեզվական քննությունը՝ հիմնավորված համապատասխան օրինակներով: Անդրադարձ ենք կատարել այն օտար բառերին, որոնք ռուսերենից և նրա միջոցով այլ լեզուներից հայերենին են անցել, առանձնացրել նրանց օգտագործման պատճառները: Ներկայացրել ենք այլալեզվյան մեջբերումները, սոսկ ոճական արժեք ներկայացնող օտար բառերը, տվյալ ժամանակահատվածում հայերեն համարժեքներ չունեցող օտար բառերը, որոնք այդ ժամանակահատվածի համար եղել են փոխառություններ: Անդրադարձ ենք կատարել նաև օտար բառերի, էկզոտիզմների և ազգային ռեալիաների էական նմանություններին: Առաջնային խնդիր համարելով օտարաբանությունների և փոխառությունների տարանջատումը հայերենում՝ նշել ենք նաև այս կարգի բառերի առնչության եզրերը, քանի որ ներկայումս՝ արդի գրական հայերենի զարգացման ընթացքում, շփոթ է առաջանում օտար և փոխառյալ բառերի տարբերակման հարցում: Դիտարկել ենք նաև վիպակում գործածված այնպիսի միավորները (օրինակ՝ խելացի – ինտելիգենտ, սովորական - պրոզայիկ և այլն), որոնցում հայերեն բառի կողքին հեղինակը ներկայացնում է օտար լեզվի տարբերակը։ Սա արված է բացառապես խոսքի հնչեղության և սաստկացման միտումով: Քիչ չեն նաև այնպիսի դեպքերը, երբ խոսքին երգիծական երանգ հաղորդելու և հերոսներից մեկին հեգնելու նպատակով գործածվում են համապատասխան օտարաբանություններ. խոսքի նման երանգավորումները վառ արտահայտված են քննարկվող վիպակում (պրոկուրոր, դիլետանտ, ինտելիգենտ և այլն ): Առանձնացրել ենք նաև հաճախադեպ օգտագործված օտարաբանությունները Նար-Դոսի հիշյալ վիպակում և ըստ այդմ եկել այն եզրակացությանը, որ Նար-Դոսի խոսքը այնքան էլ զերծ չէ օտար բառերի անհարկի գործածությունից, չնայած որ կա նաև ժամանակահատվածի բնորոշ պարտադրանքը:
В данной статье представлено лингвистическое исследование иноязычных слов, примененные в повесте Нар-Доса «Убитый голубь», на соответствующих примерах. Были упомянуты иноязычные слова, перешедшие с русского и других языков на армянский, причины их употребления. Были представлены иноязычные цитаты, слова, имещие только стилистическую окраску, а также такие слова, которые не имеют армянские эквиваленты в новом периоде истории армянского языка. В исследовании речь идет еще о существенном сходстве иноязычных языков. Считая различие иноязычных слов и заимствований в армянском языке первоочередной проблемой, мы отметили также границы слов такого порядка, поскольку в настоящее время, в ходе развития литературного языка, имеет место некоторая путаница в решении вопроса различения иноязычных и заимствованных слов. В повесте некоторые истинно армянские и инояаычные слова используются паралельно (խելացի – ինտելիգենտ, սովորական - պրոզայիկ и т. д.), за счет тенденции стилистической окраски авторской речи. Также немало случаев, когда соответствующие фразеологизмы используются с целью придать речи сатирический тон и высмеять одного из персонажей. подобные оттенки речи отчетливо выражены в обсуждаемом повесте (прокурор, дилетант, интеллигент и т. д.). Нами также выделены часто употребляемые иноязычных слова в упомянутом повесте Нар-Доса и тем самым пришли к выводу, что язык автора не свободна от ненужного употребления такиь слов и словоформ.
This article presents a linguistic study of foreign words used in Nar-Dos’s story “The Killed Dove”, using relevant examples. Foreign words that were transferred from Russian and other languages to Armenian and the reasons for their use were mentioned. Foreign language quotes, words that have only a stylistic connotation, as well as words that do not have Armenian equivalents in the new period of the history of the Armenian language were presented. The study also talks about the significant similarity of foreign languages. Considering the difference between foreign words and borrowings in the Armenian language to be a priority problem, we also noted the boundaries of words of this order, since at present, in the course of the development of the literary language, there is some confusion in resolving the issue of distinguishing between foreign and borrowed words. In the story, some truly Armenian and foreign words are used in parallel (խելացի – ինտելիգենտ, սովորական - պրոզայիկ, etc.), due to the tendency of the stylistic coloring of the author's speech. There are also many cases when the corresponding phraseological units are used to give the speech a satirical tone and make fun of one of the characters. similar shades of speech are clearly expressed in the story under discussion (prosecutor, amateur, intellectual, etc.). We also highlighted frequently used foreign words in the mentioned story by Nar-Dos and thereby came to the conclusion that the author’s language is not free from unnecessary use of such words and word forms.

Place of publishing:

Երևան

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:381803

Digitization:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան