Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Հայագիտական ընթերցումներ. Գիտական հոդվածների ժողովածու=Арменоведческие чтения. Сборник научных трудов=Armenological readings. Collection of scientific articles

Հրապարակման ամսաթիւ:

2024

Հատոր:

2

ISSN:

e-3045-3038

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Harutyunyan Hasmik, Арутюнян Асмик

Այլ վերնագիր:

Some Features of Armenian Medieval Gusan Art ; Некоторые особенности армянского средневекового гусанского искусства

Համատեղ հեղինակները:

ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոն

Աջակից(ներ):

Խմբ․ հանձնախումբ՝ Ս. Հայրապետյան (գլխ․ խմբ․) ; Հ. Հարությունյան ; Ծ. Մովսիսյան ; Ռ. Աղայան ; Հ. Մատիկյան

Ծածկոյթ:

74-90

Ամփոփում:

Հայ միջնադարյան հոգևոր մշակույթի ինքնատիպ մի ոլորտը զարգացել է գուսանական արվեստում, որը հիմնվելով հելլենիզմի սոցիալ-մշակութային ավանդույթների վրա, հղկվել և կատարելագործվել է ֆեոդալական ժամանակաշրջանի գեղագիտական և կենսափիլիսոփայական դոգմատիզմին զուգահեռ: Թեև հոգևոր դասի կողմից հալածված և հույժ քննադատված, գուսանական կենսունակ արվեստը, միևնույն ժամանակ, ապրել է ինքնուրույն չափանիշներով և մշակութային վերելքներին համընթաց՝ հասնելով զարգացման բարձր աստիճանի, մեծապես ազդել է նաև հոգևոր մշակույթի վրա: Իր բազմադեմ նկարագրով, գուսանական արվեստը այսօր մեզ ներկայանում է ոչ ծավալուն հիշատակություններում, որոնք սփռված են միջնադարյան տարբեր գրավոր աղբյուրներում: Ուշ միջնադարում, երբ գուսանականը փոխակերպվեց աշուղական արվեստի, հայ արհեստավորական համքարությունները համալրվեցին ևս մեկով՝ աշուղականով:
This distinctive genre of Armenian medieval spiritual culture was formed within the Gusan art, which was based on the socio-cultural traditions of Hellenism, and was refined and perfected in accordance with the aesthetic and worldview dogmatism of feudalism. Despite being persecuted and receiving heavy condemnation from the clergy, Gusan art proved to be a vital cultural phenomenon. Driven by its own aesthetic values, it attained considerable heights and had a profound effect on spiritual culture of the time. Today, we have only a few references to the multifaceted Gusan art scattered throughout various medieval written sources. In the late Middle Ages, when Gusan art has been transformed into the art of ashughs, the register of Armenian craftsmen was augmented with yet another one – the guild (Craft Union) of ashughs.
Искусство гусанов – самобытный пласт армянской средневековой духовной культуры. Основанное на социокультурных традициях эллинизма, оно оттачивалось и совершенствовалось в соответствии с эстетическим и мировоззренческим догматизмом эпохи феодализма. Несмотря на гонения и резкую критику со стороны духовенства, искусство гусанов, подтверждая свою жизнеспособность, эволюционировало как культурный феномен. Руководствуясь собственными художественными принципами, оно достигло значительных высот и оказало весомое влияние на духовную культуру.Сегодня в нашем распоряжении находятся лишь редкие упоминания о многогранном искусстве гусанов, разбросанные в разнообразных средневековых письменных источниках. В эпоху позднего средневековья, когда гусанское искусство трансформировалось в искусство ашугов, список армянских ремеслен- ных цехов пополнился еще одним – цехом ашугов.

Հրատարակիչ:

Գյումրի

Ձեւաչափ:

pdf

Նոյնացուցիչ:

կապին հետեւելուն համար սեղմէ հոս ; oai:arar.sci.am:380349

Թուայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան