Publication Details:

«Լրաբեր հասարակական գիտությունների» քառամսյա, բազմալեզու, միջմասնագիտական, գրախոսվող հանդեսը ՀՀ ԳԱԱ հասարակական գիտությունները և հայագիտությունը ներկայացնող հնագույն (հիմնադրվել է 1940 թ.) պարբերականն է, որի էջերում աճել և հասունացել են հայագետների և հասարակագետների բազմաթիվ սերունդներ: 1940-1943 թթ. այն հրատարակվել է որպես ԽՍՀՄ ԳԱ նախագահության հայկական մասնաճյուղի՝ Արմֆանի հասարակական և բնական գիտությունների «Տեղեկագիր», 1943-1965 թթ.՝ Հայաստանի ԳԱ-ի «Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների»: 1966 թ. ամսագիրը վերանվանվել է «Լրաբեր հասարակական գիտությունների»: 1940-1947 թթ. լույս է տեսել անկանոն պարբերականությամբ՝ 1948-1990 թթ. եղել է ամսագիր. 1991 թ.` երկամսյա, 1992-1995 թթ.` եռամսյա հանդես: 1996-ից առ այսօր այն հրատարակվում է քառամսյա պարբերականությամբ: Տարբեր ժամանակներում «Լրաբերի» գլխավոր խմբագիրներ են եղել անվանի գիտնականներ Հ. Օրբելին (հիմնադիր), Ս. Կարապետյանը, Հ. Բատիկյանը, Խ. Մոմջյանը, Մ. Ներսիսյանը, Ա. Հովհաննիսյանը, Ծ. Աղայանը, Գ. Ստեփանյանը, Հ. Ասլանյանը, Գ. Աբովը, Հ. Ինճիկյանը, Վ. Միքայելյանը, Ա. Խառատյանը: 2017 թ. վերջից սկսած՝ հանդեսի գլխավոր խմբագիրն է Պ. Ավետիսյանը:

Journal or Publication Title:

Լրաբեր հասարակական գիտությունների=Herald of the Social Sciences=Вестник общественных наук

Date of publication:

2024

Number:

2

ISSN:

0320-8117 ; e-2953-8297

Official URL:

Additional Information:

Азизбекян Рубен, Azizbekyan Ruben

Other title:

Межгосударственные отношения между Республикой Армения и Российской Федерацией в 1992-2000 годах ; Interstate Relations Between the Republic of Armenia and Russian Federation in 1992-2000 S.

Contributor(s):

Պատ․ խմբ՝. Հ․ Գ․ Ինճիկյան (1966-1968) ; Գլխավոր խմբ.՝ Ծ․ Պ․ Աղայան (1969-1972) ; Վ․ Ա․ Միքայելյան (1972-1987) ; Ա․ Ա․ Խառատյան (1988-2017) ; Պ․ Ավետիսյան (2017-)

Coverage:

9-28

Abstract:

Խորհրդային Միության փլուզումից հետո Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև միջպետական համագործակցության սկզբնավորումն ու ծավալումը հիմնականում թելադրված էին Հարավային Կովկասում առկա աշխարհաքաղաքական իրավիճակի տրամաբանությամբ և երկու երկրների փոխադարձ շահերով: Ռուսաստանը, ձգտելով պահպանել և ամրապնդել դարերի ընթացքում ունեցած իր ազդեցությունն այդ տարածաշրջանում, որպես իրական դաշնակից դիտարկում էր Հայաստանը: Վերջինս, ԽՍՀՄ-ի տրոհումից հետո հայտնվելով իր անմիջական հարևաններ Ադրբեջանից և Թուրքիայից բխող անվտանգային լուրջ սպառնալիքների ներքո, որպես սեփական անվտանգության երաշխավոր տեսնում էր Ռուսաստանը: Այն հիմնականում պայմանավորված էր դարերի ընթացքում հայ և ռուս ժողովուրդների միջև ձևավորված պատմամշակութային արժեքների ընդհանրությամբ ու բարեկամությամբ, ինչպես նաև ՀՀ և ՌԴ աշխարհաքաղաքական շահերի համընկնմամբ: 1992-1994 թթ. եղան հայ-ռուսական միջպետական հարաբերությունների սկզբնավորման տարիներ, որոնք աչքի ընկան երկու երկրների միջև իրավապայմանագրային հենքի ստեղծմամբ: 1995-2000 թթ. ընթացքում վերջինս է՛լ ավելի ընդլայնվեց և ամրապնդվեց: Ստորագրվեցին երկու երկրների փոխգործակցության տարբեր ոլորտներն ընդգրկող բազմաթիվ փոխշահավետ փաստաթղթեր, որոնցից առանցքային էին 1995 թ. մարտի 16-ի «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ռուսաստանյան ռազմակայանի մասին» պայմանագիրը, 1997 թ. օգոստոսի 29-ի «Բարեկամության, համագործակցության և փոխադարձ օգնության մասին» (Մեծ) պայմանագիրն ու 2000 թ. սեպտեմբերի 26-ի «Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև XXI դար ուղղված դաշնակցային փոխգործակցության մասին» հռչակագիրը: Այդ փաստաթղթերի ընդունումն ունեցավ ռազմավարական նշանակություն՝ արտահայտելով կողմերի հակվածությունը երկու երկրների մերձեցմանը և ազդարարելով նոր պայմաններում հայ-ռուսական միջպետական ռազմավարական գործընկերության հաստատումն ու դաշնակցային հարաբերություններին անցման գործընթացի սկզբնավորումը:
После развала Советского Союза становление межгосударственного сотрудничества между Арменией и Россией было в основном обусловлено логикой действующего миропорядка на Южном Кавказе и взаимными интересами двух стран. Стремясь сохранить и укрепить свое многовековое влияние в этом регионе, Россия в качестве реального союзника рассматривала Армению, которая после развала СССР считала Россию гарантом собственной безопасности. Это в основном было обусловлено сформировавшейся веками общностью историко-культурных ценностей и дружбой между двумя народами, а также совпадением взаимных глобальных интересов. 1992-1994 годы стали началом формирования армяно-российских межгосударственных отношений, отмеченных созданием договорно-правовой базы между двумя странами. Было подписано множество взаимовыгодных документов, охватывающих разные отрасли сотрудничества, среди которых краеугольными были договора «О российской военной базе на территории Республики Армении» от 16 марта 1995 года, «О дружбе, сотрудничестве и взаимной помощи» от 29 августа 1997 года и «Декларация о союзническом взаимодействии между Республикой Армения и Российской Федерацией, ориентированном в XXI век» от 26 сентября 2000 года.
The establishment of interstate cooperation between Armenia and Russia after the collapse of the Soviet Union was mainly determined by the logics of the current world order in the South Caucasus and the mutual interests of both countries. Striving to preserve and strengthen its centuries-old influence in this region, Russia regarded Armenia as a real Ally, which, in its turn, being after the collapse of the USSR under serious security threats, emanated from its next-door neighbors – Azerbaijan and Turkey, also preferred Russia as a guarantor of its own security. This was mainly stipulated by the centuries-old common historical and cultural values and friendship between the two peoples, as well as the concurrence of mutual global interests. The shaping of Armenian-Russian interstate relations had particularly begun in 1992-1994; these years were marked by the conclusion of Treaties and creation of a legal frame-work between the two countries. In 1995-2000, it had expanded and strengthened. A number of mutually beneficial documents were signed, covering various sectors of cooperation; the cornerstones among them were an Agreement "About the Russian military base on the territory of the Republic of Armenia", dated March 16, 1995, the Great Agreement "On friendship, cooperation and mutual assistance" of August 29, 1997 and a "Declaration on allied interaction between the Republic of Armenia and the Russian Federation, oriented towards the 21st century", concluded on September 26, 2000. Acceptance of these documents was important, since they emphasized the desire of two countries for close cooperation, proclaimed the establishment of a strategic partnership in the new conditions and began the transition to the allied relations. Key words – Republic of Armenia, Russian Federation, South Caucasus, mutually beneficial cooperation, treaties and legal framework, interstate relationships, strategic partnership.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

ՀՀ ԳԱԱ

Format:

pdf

Identifier:

click here to follow the link ; oai:arar.sci.am:377500

Call number:

АЖ 410

Location of original object:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան