Արդի հայերենի գոյականակերտ ածանցները ; Именообразующие аффиксы современного армянского языка
Գլխավոր խմբ.՝ Վալերի Ավանեսյան
Հոդվածում քննվել է նորակազմ ածանցավոր գոյականների համակարգը, որոնք կերտվել են ժամանակակից գրական հայերենի արդի շրջանում : Սույնով նպատակ ենք ունեցել բացահայտելու բառածանցման ժամանակակից միտումները՝ առանձնացնելով հիմնակաղապարները և մասնակաղապարները, համասեռ, տարասեռ կաղապարները, ածանցման գործընթացում հաճախակի և սահմանափակ գործառող ածանցները: Որպես փաստացի նյութ ենք գործածել «Նոր բառեր» ժողովածուի 6-րդ և 7-րդ պրակներում ամփոփված համապատասխան բառերը: Քննված փաստացի նյութի հիմքի վրա առանձնացրել ենք առավել հաճախ հանդիպող ածանցները: Նախածանցների համակարգում ընդգծվում են գեր-, հակա-, համա-, նախա-, վերա- ձևույթները, վերջածանցների համակարգում՝ -անոց, -ություն, -ուհի, - ում: Հայերենի բառակազմական օրինաչափության համապատասխան՝ այս պարագայում ևս գերակայում է վերջածանցման եղանակը: Նախածանցման քայլն իրականացվում է անփոփոխ սերող հիմքերով՝ գերերազանք, հակաթուրմ, վերջածանցման քայլը՝ շեշտով պայմանավորված փոփոխությամբ հիմքերով՝ առևտրայնացում, հասակակցուհի :
В статье рассмотрена система производных существительных, которые образовались на современном этапе армянского литературного языка. Цель данного исследования - выявить модели аффиксации, выделяя макромодели, микромодели, гомогенные и гетерогенные модели, активные и пассивные именообразующие аффиксы. Тем самым дается возможность предопределить тенденции аффиксации в современном армянском языке в сфере образования существительных. Фактическим материалом послужили слова из 6-ых и 7- ых выпусков словаря ''Новые слова''. Изучение материала показало, что в системе новообразовавщихся существительных есть функционально активные морфемы. В частности, в системе префиксов мы выделили морфемы գեր-, հակա-, համա-, նախա-, վերա- . Префиксы закономерно сопоставляются к неизменяемым основам: գերերազանք, հակաթուրմ и т.д. Суффиксы сопоставляются к меняющимся основам: առևտրայնացում, հասակակցուհի
The article examines the newly created nouns formed by derivation, the study of which gives an opportunity to present the most active noun-forming affixes and derivation models in the modern stage of the language. The material for the examination was the nouns included in "New Words" dictionary issues 6 and 7. In this article, the composition of nouns was considered based on the component that is added in the last step. Accordingly, the words, considering new formations with the derivation of nouns, were formed by adding a noun-forming affix in the last step. Affixes are added both to changing bases: գերերազանք, հակաթուրմ etc., and to unchanging bases: առևտրայնացում, հասակակցուհի etc.
Ստեփանակերտ
oai:arar.sci.am:362529
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Jan 12, 2024
Sep 1, 2023
40
https://arar.sci.am/publication/391891
Հրատարակության անուն | Ամսաթիվ |
---|---|
Sargsyan, Nrane, Noun-Forming Affixes Of Modern Armenian | Jan 12, 2024 |
Avchyan, Hakob
Sargsyan, Meri
Kutuza, Natalia Kravets, Inna
Hayrapetian, Arega Գլխավոր խմբ.՝ Վալերի Ավանեսյան
Hayrapetyan, Arega Գլխավոր խմբ.՝ Վալերի Ավանեսյան
Tovmasyan, Lusine
Davtyan, Elya