Հանդեսը լույս է տեսնում տարին երկու անգամ:
Функционально-семантическая характеристика иранских корневых основ -šat /шат и -šen/шен в ойконимах Арцаха ; The Functional-Semantic Characteristics Of Iranian Root Stems -Shen And -Shat In Artsakh Oikonyms
Գլխավոր խմբ.՝ Վալերի Ավանեսյան
Արցախի բնականվանացանկում շատ-ով բաղադրված տեղանունները սահմանափակ են, այնուամենայնիվ շատ-ը կիրառական է և կենսունակ որպես տեղանվանակերտ մասնիկ: Վարդաշատ, Ծաղկաշատ, Արևշատ բնականունների քննությունից ակնհայտ է դառնում, որ Արցախի բնականվանակազմության մեջ քաղաք իմաստով շատ-ի տեղանվանակերտ գործառույթը մարած է, և «առատ» նշանակությամբ գործառվող համանուն միավորի կենսունակությունն է ակտիվանում: Իսկ Շեն բառարմատով բաղադրված շուրջ քառասունհինգ բնականուն է վկայված Արցախի բնականվանացանկում /հին ու նոր/: Հատկանշելի է ՝ եթե շեն եզրն առդրվում է հատկանվանը/ անձնանուն, մականուն, տոհմանուն/, այդ դեպքում շեն-ը՝ որպես բառարմատ, գիտակցելի է մնում ու պահպանում է իր բառական նշանակությունը, իսկ եթե հասարակ անվանն է բաղադրվում, ապա մեծանում է նրա բառական իմաստի՝ ածանցականի վերածվելու՝ ապանյութականանալու հնարավորությունը:
Среди Арцахских ойконимов топонимы, составленные иранским корнем –шат, ограничены, но по сути корень –шат имеет активную функциональность и практичность как топонимический формант. Изучив ойконимы Варташат, Цагикашат, Аревшат, становится очевидно, что в Арцахских ойконимах корень -шат со значением «город» почти не реализуется, однако данная омонимичная единица активнее употребляется в значении «много», становясь активным топонимическим формантом. Среди Арцахских ойконимов примерно 45 топонимов, составленных иранским корнем –шен. Примечательно, что если –шен прилагается к именам собственным (имя, прозвище, родовое имя), то выделяется как корень и сохраняет свое лексическое значение, в случае приложения к нарицательному имени проявляется его производное значение.
Toponyms made up of the Iranian root –shat are limited in Artsakh oikonyms, but in essence the root –shat has an active functional and practical application as a toponymic formant. Having studied the oikonyms of Vartashat, Tsagikashat, Arevshat, it becomes obvious that in Artsakh oikonyms the root -shat with the meaning “town” is almost not realized, however, this homonymous unit is actively used in the meaning of “many”, thus becoming an active toponymic formant. There are approximately 45 toponyms made up of the Iranian root –shen among Artsakh oikonyms. It is noteworthy that if -shen is attached to proper nouns (name, nickname, generic name), then it stands out as a root and retains its lexical meaning but when it is attached to common nouns, its derivative meaning appears.
Ստեփանակերտ
oai:arar.sci.am:360824
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Jan 12, 2024
Jun 28, 2023
11
https://arar.sci.am/publication/390082
Հրատարակության անուն | Ամսաթիվ |
---|---|
Մարգարյան, Լուսինե, Իրանական -šat /շատ և -šen/շեն բառարմատների իմաստագործառական բնութագիրը Արցախի բնականուններում | Jan 12, 2024 |
Մարգարյան, Լուսինե Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) Վ․ Միքայելյան (1999-2005) Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) Ա․ Զաքարյան (2005) Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) Ա․ Զաքարյան (2018-)
Սարգսյան, Մ. Ա. Գլխ․ խմբ․՝ Վազգեն Համբարձումյան (2003-)