Publication Details:

Լույս է տեսնում 1966 թվականից՝ տարին 4 անգամ։

Journal or Publication Title:

ՀՀ ԳԱԱ Տեղեկագիր: Ֆիզիկա = Proceedings of the NAS RA: Physics

Date of publication:

2019

Volume:

54

Number:

1

ISSN:

0002-3035

Official URL:

Other title:

Իոնացնող ճառագայթման ազդեցությունը լիոտրոպ հեղուկ բյուրեղի կառուցվածքի վրա; Influence of Ionizing Radiation on the Structure of a Lyotropic Liquid Crystal

Contributor(s):

Պատ․ խմբ․՝ Գ․ Մ․ Ղարիբյան (1966-1992) ; Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Մ․ Հարությունյան (1993-2021) ; Կ․ Մ․ Ղամբարյան (2022-)

Coverage:

85-92

Abstract:

При помощи одновременной дифракции рентгеновских лучей под большим и малым углами и оптического поляризационного микроскопа было изучено влияние гамма-лучей на структуру лиотропных ламелярных жидких кристаллов. Показано, что вследствие воздействия этих лучей в ламеле нарушается баланс электростатических отталкивающих и Ван-дер-Ваальсовых сил, в результате чего изменяются структурные параметры ламелы – толщина ламеля, парциальная площадь, приходящаяся на одну головку фосфолипидной молекулы, а также степень кристаллизации. В результате слой фосфолипиды набухает и возникают микронапряжения. Ռենտգենյան ճառագայթների միաժամանակյա մեծ և փոքր անկյունների տակ դիֆրակցիայի և օպտիկական բևեռային մանրադիտակի օգնությամբ ուսումնասիրվել է գամմա ճառագայթների ազդեցությունը լիոտրոպ լամելյար հեղուկ բյուրեղների կառուցվածքի վրա։ Ցույց է տրվել, որ այդ ճառագայթների ազդեցության հետևանքով լամելում խախտվում է էլեկտրաստատիկ վանողական և Վան-դեր-Վալսյան ուժերի բալանսը, որի արդյունքում փոխվում է լամելի կառուցվածքային պարամետրերը՝ լամելի հաստությունը, ֆոսֆոլիպիդայի մոլեկուլի մեկ գլխիկին բաժին ընկնող մակերեսը, ինչպես նաև բյուրեղացման աստիճանը։ Արդյունքում ֆոսֆոլիպիդայի շերտը փքվում է և առաջանում են միկրոլարումներ։ The influence of the gamma rays on the structure of lyotropic lamellar liquid crystals via the simultaneously diffraction of X-rays at large and small angles and the optical polarizing microscope has been studied. It has been shown that the interaction of these rays in the lamella changes the balance between of the electrostatic repulsive and Van der Waals’ attractive forces, which changes such structure parameters of the lamella, as its width, partial area for one head of phospholipid molecule, as well as the extent of its crystallization. As a result, the phospholipid bilayer is swollen and microstresses are created.

Publisher:

ՀՀ ԳԱԱ հրատ.

Date created:

2019-02-02

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:134865

Call number:

АЖ 415

Location of original object:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան