Publication Details:

Պարբերականը հիմնադրվել է 2003 թ. փետրվարի 26-ին՝ Հայկական գյուղատնտեսական ակադեմիայի գիտական խորհրդի որոշմամբ, սկզբում՝ «Հայկական գյուղատնտեսական ակադեմիայի տեղեկագիր», այնուհետև՝ «Հայաստանի պետական ագրարային համալսարանի տեղեկագիր», «Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի տեղեկագիր» վերնագրերով: «Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի տեղեկագիր» գիտական պարբերականը ՀՀ ԿԳՄՍՆ Բարձրագույն որակավորման կոմիտեի կողմից ներառված է դոկտորական և թեկնածուական ատենախոսությունների արդյունքների ու դրույթների հրապարակման համար ընդունելի գիտական հանդեսների ցանկում: Պարբերականի նպատակը գիտահետազոտական աշխատանքների արդյունքների ներկայացման և լուսաբանման միջոցով ագրարային ոլորտի խնդիրներին ուղղված գիտական լուծումներ առաջադրելն է: Հիմք ընդունելով պարբերականի մասնագիտական ուղղվածությունը, նպատակը և վերնագիրը բովանդակությանն առավել համապատասխանեցնելու անհրաժեշտությունը՝ 2019 թ. մայիսի 16-ին համալսարանի գիտական խորհուրդը որոշել է այն վերանվանել «Ագրոգիտություն և տեխնոլոգիա», որը «Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի տեղեկագիր» պարբերականի իրավահաջորդն է: «Ագրոգիտություն և տեխնոլոգիա» պարբերականը հրատարակվում է տարվա ընթացքում չորս անգամ՝ անգլերեն առանձին, հայերեն և ռուսերեն միասնական համարներով, յուրաքանչյուր եռամսյակը մեկ:

Journal or Publication Title:

Ագրոգիտություն և տեխնոլոգիա=Agriscience and Technology= Агронаука и технология

Date of publication:

2025

Volume:

1/89

ISSN:

2579-2822

Official URL:

Additional Information:

Սուվարյան Լուսինե, Կուրկիև Կիշտիլի, Հաջիմոհամեդովա Մինա, Մկրտչյան Նորիկ, Suvaryan Lusine, Kurkiev Kishtily, Gadzhimagomedova Mina, Mkrtchyan Norik

Group publication title:

Աշնանացան տրիտիկալեի սելեկցիոն-արժեքավոր ցուցանիշների վերլուծությունը կլաստերային անալիզի միջոցով ; Valuable Breeding Indicators in the Winter Grain Triticale Varieties Using Cluster Analysis

Corporate Creators:

Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարան

Contributor(s):

Գլխավոր խմբագիր՝ Հ. Ս. Ծպնեցյան

Coverage:

57-64

Abstract:

Կատարվել է տրիտիկալեի (X. Triticosecale Wittmacks) սելեկցիոն-արժեքավոր հատկանիշների՝ թփակալման, բույսերի բարձրության, հասկի երկարության, հասունացման, կանգունության, սնկային հիվանդությունների նկատմամբ կայունության, ինչպես նաեւ հասկում հատիկների քանակի, լցվածության եւ ապակենմանության գնահատում։ Հետազոտության է ենթարկվել Ն.Ի. Վավիլովի անվան բույսերի գենետիկական ռեսուրսների համառուսական հետազոտական ինստիտուտի համաշխարհային հավաքածուի հեքսապլոիդ տրիտիկալեի 11 սորտանմուշ: Անալիզի վիճակագրական մեթոդով ուսումնասիրվել է սորտանմուշների արժեքավոր հատկանիշների փոխադարձ կապը, ինչը կարող է հիմք ծառայել հացահատիկի բարձրորակ եւ բարձրբերքատու նոր սորտեր ստանալու համար։
Triticale, a hybrid obtained by crossing wheat (Triticum L.) and rye (Secale L.), was studied per its phenological observations and valuable breeding traits, including bushiness, plant height, ear length, grain completeness (assessment), vitreousness, resistance to lodging and fungal diseases, and the dates of earing and maturation. The study was conducted in the experimental field of the Dagestan Experimental Station, VIR. Eleven varieties of hexaploid (2n=42) triticale (X. Triticosecale Wittmack) from the collection of the All-Russian Institute of Plant Industry named after N.I. Vavilov were examined. These included varieties from the “State Register of Breeding Achievements”, the latest varieties from the world collection, as well as varieties developed at the Dagestan Experimental Station, VIR. Cluster analysis, a method of classification and hierarchical grouping, was used to divide the studied population into several groups called clusters. This approach allows breeders to plan and make more informed decisions for the development of breeding programs. By utilizing clustering, samples can be grouped based on the phenotypic expression of specific traits or trait combinations. The results of the cluster analysis are presented in a dendrogram. The degree of variation for each of the indicators was calculated using a coefficient of variation. Based on the clustering results, the studied samples were divided into two groups.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

ՀԱԱՀ հիմնադրամ

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:411694

Digitization:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան