Publication Details:

«Բանբեր հայագիտության» միջազգային գիտական հանդեսը լույս է տեսնում 2013 թվականից։

Journal or Publication Title:

Բանբեր հայագիտության = Вестник Арменоведения = Review of Armenian studies

Date of publication:

2024

Number:

1

ISSN:

e-2953-8173

Official URL:

Additional Information:

Կարագյոզյան Գ., Karagyozian G.

Other title:

Արևմտաեվրոպական լեգենդի հայկական հետքը՝ Բազեի ամրոցի և հայոց անիծված թագավորի մասին ; The Armenian Trace Of The West European Legend Of The Castle Sparrowhawk And The Cursed Armenian King

Contributor(s):

Գլխավոր խմբագիր՝ Պ. Ա. Չոբանյան (2013-2017) ; Ա. Խառատյան (2017-)

Coverage:

150-162

Abstract:

Сюжет о ястребином замке, расположенном в Великой Армении, волшебнице и проклятом армянском царе был широко представлен в европейской литературе. Этот сюжет впервые использовал английский путешественник Джон Мандевиль в своем «Путешествии по морю и по суше» (около 1356 г.).. Мандевилевский текст интересующей нас легенды стал источником для «Путешествия по Европе, Азии и Африке с 1396 года по 1427 год» баварского путешественника Иоганна Шильтбергера. Заимствовав у Джона Мандевиля историю об армянском царе и ястребином (соколином) замке и сохранив основные эле-менты сюжета (описание ястребиного замка, условия владетельницы замка, проклятие), Иоганн Шильтбергер присовокупляет к рассказу своего предшественника записи, построенные на основе увиденного воочию. Рассказ о ястребином замке и армянском царе, проклятом владетельницей замка из-за его неблагоразумного поведения, становится одной из ведущих сюжетных линий французского рыцарского романа «Мелюзина» (1387 г.), которой Жан из Арраса заключает свое повествование о фее Мелюзине, покровительнице царского рода Лузинья-нов, а также французского стихотворного романа «Книга о Лузиньянах или Мелюзина» Кулдретта (конец XIV в.), посвященного истории дома Лузиньянов. В статье ставится задача уточнить реальный локус, в котором размещается замок-крепость и совершается действие, а также рассмотреть претекст легенды, использованный Мандевилем в его «Путешествии», который в свою очередь стал основой для сочинений Иоганна Шиьтбергера, а также Жана из Арраса и Кулдретта.
The story of the Castle Sparrowhawk and the cursed Armenian king has been widely represented in European literature. The plot was first used by John Mandeville in his travelogue “The Voiage and Travaile of Sir John Maundevile”. His text was the primary source for Johann Schiltberger’s “The Bondage and Travels in Europe, Asia and Africa in 1396–1427”, as well as the novels of “Melusine” by Jean d’Arras and Couldrette. The article seeks to trace the source of the legend used by John Mandeville and to clarify the location of the Sparrowhawk Castle-Fortress, in which the legend is set.
Եվրոպական գրականության մեջ լայնորեն ներկայացված է Բազեի ամրոցի և հայոց անիծված թագավորի պատմությունը։ Այս սյուժեն առաջին անգամ օգտագործել է Ջոն Մանդեվիլը իր «Ճանապարհորդություն ծովով և ցամաքով» երկում: Մանդեվիլի տեքստը սկզբնաղբյուր դարձավ Յոհան Շիլտբերգերի «Ճանապարհորդություն Եվրոպայով, Ասիայով և Աֆրիկայով 1396–1427 թվականներին», ինչպես նաև Ժան դ’Արասի և Կուլդրետի «Մե-լուզին» վեպերի համար: Հոդվածի նպատակն է բացահայտել Ջոն Մանդ-եվիլի ստեղծագործության մեջ օգտագործված լեգենդի սկզբնաղբյուրը, և պարզել այդ պատմության գործողության վայրի՝ Բազեի ամրոցի տեղագրությունը:

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ.

Format:

pdf

Identifier:

սեղմիր այստեղ կապին հետևելու համար ; oai:arar.sci.am:374935

Call number:

АЖ 717

Location of original object:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան