Object
Title: The Armenian Personal Names Borrowed from New Persian
Publication Details:
«Բանբեր հայագիտության» միջազգային գիտական հանդեսը լույս է տեսնում 2013 թվականից։
Journal or Publication Title:
Բանբեր հայագիտության = Вестник Арменоведения = Review of Armenian studies
Date of publication:
Number:
ISSN:
Official URL:
Additional Information:
Other title:
Նոր պարսկերենից փոխառված անձնանունները հայերենում ; Заимствованные из новоперсидского антропонимы в армянском языке
Corporate Creators:
YSU Faculty of Armenian Philology
Contributor(s):
Գլխավոր խմբագիր՝ Պ. Ա. Չոբանյան (2013-2017) ; Ա. Խառատյան (2017-)
Coverage:
Abstract:
Հայկական անձնանունների համակարգում առանձնահատուկ դեր ունեն նոր պարսկերենից փոխառված այն անունները, որոնք արաբերենի և թուրքերենի միջնորդությամբ փոխառվել են հայերի կողմից հիմնականում XI–XVIII դարերում: Այս անձնանունների մուտքը հայերեն պայմանավորված է արտալեզվական, այն է՝ քաղաքական և պատմամշակութային գործոններով: Մեր քննած անվանացանկերում մեծ թիվ են կազմում հատկապես կազմությամբ բարդ հասարակ անուններից առաջացած անձնանունները, որոնց մեջ առանձին խումբ են կազմում հիբրիդային անունները՝ Շահվերդի, Շահմուրադ և այլն: Ակնհայտ է, որ իգական անձնանունների հիմք են դարձել սոխակ, վարդ, գեղեցկադեմ ոգի նշանակության բլբուլ, գուլ, փարի բառարմատները, իսկ աստված, առյուծ, արև, թագավոր, տեր, ծեր նշանակության խուդա/խոդա, շէր, խուրշիդ, խոջա, շահ, փիր անվանումները դարձել են արական անձնանունների հիմք: Առկա են նաև միևնույն անվան թե՛ արական, թե՛ իգական տարբերակներ՝ Խուբան (արական, իգական), Շիրազ, Ջանիկ, Ջիհան, Նուբար և այլն: Ուսումնասիրվող շրջանի բազմաթիվ անուններ թեև գործածությունից դուրս են մղվել, սակայն արդի ժամանակահատվածում դրանք որպես կենսունակ անձնանվանահիմքեր պահպանվել են հայկական ազգանուններում՝ Գյուլբուդաղյան, Խուրշուդյան, Մեհրաբյան, Մերանգուլյան, Փիրումյան և այլն:
Особую роль в системе армянских антропонимов играют те заимствованные из новоперсидского языка имена, которые посредством арабского и турецкого языков были заимствованы армянским языком в основном в 11–18 веках. Употребление этих антропонимов в армянском языке обусловленно внеязыковыми, а именно политическими и культурно-историческими факторами. В списках проанализированных нами имен особенно большое число составляют антропонимы, по своему составу произошедшие от сложных имен нарицательных, среди которых отдельную группу составляют гибридные имена: Шахверди, Шахмурад и др. Очевидно, что основой личных женских имен стали словарные корни բլբուլ, գուլ, փարի со значением սոխակ (соловей), վարդ (роза), գեղեցկադեմ ոգի (прекрасноликий дух), а названия խուդա/խոդա, շէր, խուրշիդ, խոջա, շահ, փիր, со значением աստված, (бог) առյուծ (лев), արև (солнце), թագավոր (царь), տեր (господин, хозяин), ծեր (старый) стали основой мужских личных имен. Имеются как мужские, так и женские варианты одного и того же имени: Խուբան (Хубан) (мужское, жен-ское), Շիրազ (Шираз), Ջանիկ (Джаник), Ջիհան (Джихан), Նուբար (Нубар) и т.д. Хотя множество имен рассматриваемого периода было снято из употребления, но на сегодняшний день они как активные антропонимические основы сохранились в армянских фамилиях: Гюльбудагян, Хуршудян, Меграбян, Мерангулян, Пирумян (Գյուլբուդաղյան, Խուրշուդյան, Մեհրաբյան, Մերանգուլյան, Փիրումյան) и т.д.
Place of publishing:
Երևան
Publisher:
Format:
Identifier:
click here to follow the link ; oai:arar.sci.am:364360
Call number:
Location of original object:
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Object collections:
Last modified:
Feb 6, 2025
In our library since:
Oct 27, 2023
Number of object content hits:
224
All available object's versions:
https://arar.sci.am/publication/391593
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
-
Բանբեր հայագիտության = Вестник Арменоведения = Review of Armenian studies
-
Բանբեր հայագիտության, 2013
-
Բանբեր հայագիտության, 2014
-
Բանբեր հայագիտության, 2015
-
Բանբեր հայագիտության, 2016
-
Բանբեր հայագիտության, 2017
-
Բանբեր հայագիտության, 2018
-
Բանբեր հայագիտության, 2019
-
Բանբեր հայագիտության, 2020
-
Բանբեր հայագիտության, 2021
-
Բանբեր հայագիտության, 2022
-
Բանբեր հայագիտության, 2023
-
Բանբեր հայագիտության, 2023, 1
-
Բանբեր հայագիտության, 2023, 2
- Կազմ; Խմբագրական խորհուրդ; Գիտական խորհուրդ
- Բովանդակություն
- Musavat Azerbaijan’s Expansionist Aspirations At Paris Peace Conference (1919)
- The Socio-Economic Life of Transcaucasian Cities in the 19th Century on the Example of Gyumri-Alexandrapol
- Assistance of Syrian Armenians to their Lebanese Compatriots During the Second Civil War (1975–1979)
- Участие армян в Белом движении
- Զաքարյանների միջանձնային ու միջճյուղային փոխհարաբերությունների պատմությունից (1160–1240-ական թվականներ)
- Reflection of Western Armenian Views on War and Peace, National Solidarity in the Periodical "Hayastan"
- The Armenian in the Czech Republic
- Manifestations Of Pan-Turkism In The Turkish-Armenian War Of 1920
- “The Artaxiad Queen” as a Personification of Armenia
- Քրդերի և եզիդների (եզդիների) դավանանքի և կրոնական հավատալիքների հարցի շուրջ
- Просвевитетль Армян – Ованес Туманян и Грузия
- The Armenian Personal Names Borrowed from New Persian
- The Narrative of Deconstruction In Yeghishe Charents Novel «Land of Nairi»
- Роль и значение творчества Александра Таманяна в создании школы современной армянской архитектуры
- Ararat Aghasyan. History of Art: Fine Arts (Yerevan, “Armav”, 2022, 308 p.)
- Առաջին աշխարհամարտի հայ սպաները: Հայաստանի հանրապետության բանակի սպաները: 1914-1920 թթ.՝ պատմակենսագրական բառարան
- Máté Tamáska Örmény Városépítészet Erdélyben (L’hamattan Pázmány Péter Katolikus Egyetem, 2020, 194 Pages)
- Anahit Bekarian, The Immortality of the Genius Armenia in George Byron’s Destiny (Yerevan Publishing House "Gitutyun" 2023. 196 p.)
- On the Jubilee of the Scientist
-
Բանբեր հայագիտության, 2023, 3
-
Բանբեր հայագիտության, 2023, 1
-
Բանբեր հայագիտության, 2024
-
Բանբեր հայագիտության, 2025
-
Բանբեր հայագիտության, 2013
| Edition name | Date |
|---|---|
| Khachatryan, Alvard, The Armenian Personal Names Borrowed from New Persian | Feb 6, 2025 |
