Publication Details:

«Բանբեր հայագիտության» միջազգային գիտական հանդեսը լույս է տեսնում 2013 թվականից։

Journal or Publication Title:

Բանբեր հայագիտության = Вестник Арменоведения = Review of Armenian studies

Date of publication:

2020

Number:

3

ISSN:

1829-4073

Official URL:

Additional Information:

Խեմչյան Է., Хемчян Э.

Other title:

Անմահության մոտիվը հայ բանահյուսության ալեքսանդրյան սյուժեներում ; Мотив бессмертия в сюжетах армянского фольклора об Александре Македонском

Contributor(s):

Գլխավոր խմբագիր՝ Պ. Ա. Չոբանյան (2013-2017) ; Ա. Խառատյան (2017-)

Coverage:

185-197

Abstract:

Հայ բանահյուսական ավանդույթում, ի թիվս վիպական մյուս ժանրերի, հանդիպում է նաև հրաշապատում հեքիաթ, որի գլխավոր հերոս Ըսկանդարի (Ալեքսանդր Մակեդոնացի) գերխնդիրն անմահների երկիրը գտնելու և այնտեղ հաստատվելու ցանկությունն է: Ի տարբերություն ալեքսանդրյան մյուս սյուժեների՝ անմահության մոտիվով հեքիաթում Ալեքսանդրի վիպական կերպարը վերաճել է հրաշապատում հեքիաթի հերոսի, որը ձգտում է անմահության: Բուն ալեքսանդրյան սյուժեն («Ըսկանդար թագավորի պատմությունը ») համադրվել է հայ բանահյուսության նմանօրինակ այլ սյուժեներին (Կարսի և Մոկսի տարբերակներ): Քննությունը ցույց է տվել, որ ընդհանրություններով հանդերձ՝ ալեքսանդրյան սյուժեն խիստ տարբերվում է նմանօրինակ հեքիաթներից: Այն տիպիկ հրաշապատում հեքիաթ է, որի հերոսն ընդհանուր վիպական բնավորություն ունի և իր վարքագիծն ու գործառույթները բնորոշ են սովորական հեքիաթային հերոսին, այսինքն՝ Ըսկանդարի կերպարի ձևավորումը կատարվել է հեքիաթաստեդծման ավանդական կանոնների սահմաններում: Одним из эпических жанров фольклора является волшебная сказка. Героем одной из волшебных сказок в армянском фольклоре является Искандер (Александр Македонский), который поставил перед собой сверхзадачу - найти страну бессмертных и обрести бессмертие. Сюжет об Александре («История царя Искандера») сопоставлялся с другими аналогичными сюжетами армянского фольклора (варианты Карса и Мокса). Наши исследования явствуют о том, что наряду с совпадениями сюжет об Александре в то же время отличается от аналогичных сказок, поскольку характер и поведение героя типичны для обычной сказки, созданной по канонам жанра. Искандар во сне находит ключ к решению вопроса. Обретя бессмертие, он желает вернуться на родину. Однако взамен он должен пожертвовать своей жизнью, вновь стать смертным. Символом его жизни являются три табуизированных яблока, которые он не может сохранить, поскольку длительность его жизни предопределена свыше.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ.

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:265842

Call number:

АЖ 717

Location of original object:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան