Հրապարակման մանրամասներ:

«Արցախի երիտասարդ գիտնականների և մասնագետների միավորում» (ԱԵԳՄՄ) հասարակական կազմակերպության «Գիտական Արցախ» պարբերականն ընդգրկված է ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված «Ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի գիտական հրատարակությունների» ցանկում: Պարբերականը, որի հիմնադիրը Երևանի պետական համալսարանն է, լույս է տեսնում տարեկան առնվազն 2 անգամ (2020 թվականից՝ տարեկան 4 անգամ):

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Գիտական Արցախ=Scientific Artsakh=Научный Арцах

Հրապարակման ամսաթիվ:

2025

Հատոր:

2 (25)

ISSN:

e-2738-2672 ; 2579-2652

Պաշտոնական URL:

www.artsakhlib.am

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Shirinyan Mher, Ширинян Мгер

Այլ վերնագիր:

NATO Enlargement as an Important Determinant of the Foreign Security Policy of the Republic of Armenia ; Расширение НАТО как важный фактор внешней политикибезопасности Республики Армения

Ծածկույթ:

141-153

Ամփոփում:

Հայաստանի Հանրապետության արտաքին բազմակողմ անվտան-գության տեսագործառնական հիմքերի համեմատական գնահատման դիսկուրսում ՆԱՏՕ-ին վերաբերող արդի զարգացումների շրջանակներում նախևառաջ ընդգծվում է, որ Խորհրդային Միության փլուզումից հետո նախկին խորհրդային երկրներից շատերն անվտանգության նոր համակարգերի փնտրտուքի ժամանակ ստիպված էին ընդունել Ռուսաստանի առաջարկած տարբեր ֆորմատները, առաջին հերթին՝ ԱՊՀ-ի ռազմաքաղաքական բլոկը, ապա Արևելյան Եվրոպայի և Բալթյան երկրների համար այն կտրուկ անընդունելի էր: ՆԱՏՕ-ն սկսեց աստիճանաբար ընդլայնվել դեպի արևելք` գործընկերության տարբեր ձևաչափեր առաջարկելով նաև ողջ հետխորհրդային տարածքին, այդ թվում՝ Հարավային Կովկասի, Կենտրոնական Ասիայի երկրներին, անգամ՝ Ռուսաստանին: Հյուսիսատլանտյան դաշինքի կազմակերպությունը ժամանակակից աշխարհի ամենագործուն ռազմաքաղաքական կառույցն է: Ըստ էության, ՆԱՏՕ-ի հիմնարար նպատակն է պաշտպանել իր բոլոր անդամների ազատությունն ու անվտանգությունը: ՆԱՏՕ-ն ոչ միայն օգնում է պաշտպանել իր անդամ երկրների տարածքները, այլ նաև համագործակցում է, որտեղ հնարավոր է և անհրաժեշտ է, ընդլայնելու իր արժեքները իր տարածքից դուրս, կանխելու և կառավարելու ճգնաժամերը, կայունացնելու հետկոնֆլիկտային իրավիճակները և աջակցելու վերակառուցմանը: Հետևապես, ՆԱՏՕ-ի ընդլայնումը մեծացնում և հստակեցնում է իր առաջատար դերը ոչ միայն Արևմուտքում, այլև Արևելքում, և այն փաստացի բավականին հաջող է ստացվում: Նրանք փորձում են գրեթե ողջ աշխարհում իրենց ներկայությունը ապահովել և տարածել, և դրա լավագույն տարբերակը ընդլայնումն է, որի ժամանակ նրանք փորձում են «սիրաշահելով» այլ երկրների գրավել իրենց կողմը՝ առաջարկելով ռազմական, տնտեսական և այլ օգնություններ: Իրենց դիրքերը ավելի ամրապնդելու համար ՆԱՏՕ-ն իր ընդլայնման քաղաքականությունը դեռ երկար կկիրառի:
Armenia-NATO cooperation, especially within the framework of peacekeeping missions, pursues goals not so much to ensure security for Armenia as to enhance Armenia's international role, and this path also greatly contributes to Armenia's European integration. The Republic of Armenia, in cooperation with NATO, implements its foreign policy of "engagement" and "complementarity". The purpose of this article is to analyze NATO's enlargement policy and the goal of its implementation, the process of countries' membership and the stages they went through, the importance of enlargement for the region and the countries, as well as to assess Armenia's security interests and position towards developments conditioned by the enlargement policy in this context. To achieve the stated goal, the following objectives were put forward: to assess the importance of NATO in the post-Cold War world, to uncover the reasons for NATO's expansion policy, to analyze Russia's role in the NATO expansion process, as well as to study NATO-Russia relations and developments in the new security environment in Europe. For Armenia, the need to establish relations and cooperate with NATO was well-founded and justified both in terms of the logic of the international political realities of that period, as well as in terms of adopting a new and important direction in the security and foreign policy of the newly independent country. Armenia cooperates with NATO in the areas of crisis management and civil protection to develop Armenia's crisis preparedness and disaster reduction capabilities in the fight against natural disasters and various threats. The goal of the Armenia-NATO partnership is to facilitate the process of implementing reforms in the defense and security sectors, as well as to develop Armenia's capabilities for cooperation with partners. One of the important priorities of Armenia-NATO cooperation is to ensure and strengthen democratic control of the Armenian armed forces.
Сотрудничество Армения-НАТО, особенно в рамках миротворческих миссий, преследует цели не столько обеспечения безопасности Армении, сколько повышения международной роли Армении. Республика Армения в сотрудничестве с НАТО реализует свою внешнюю политику «вовлеченности» и «комплементарности». Целью данной статьи является анализ политики расширения НАТО и целей ее реализации, процесса членства стран и пройденных ими этапов, значения расширения для региона и стран, а также оценка в этом контексте интересов безопасности и позиции Армении в отношении развитий, обусловленных политикой расширения. Для достижения поставленной цели были поставлены следующие задачи: оценить значение НАТО в мире после окончания холодной войны, раскрыть причины политики расширения НАТО, проанализировать роль России в процессе расширения НАТО, а также изучить отношения между НАТО и Россией и развитие ситуации в новой среде безопасности в Европе. Для Армении необходимость установления отношений и сотрудничества с НАТО была обоснованной и оправданной как с точки зрения логики международных политических реалий того периода, так и с точки зрения принятия нового и важного направления в политике безопасности и внешней политики новой независимой страны. Армения сотрудничает с НАТО в сферах управления кризисами и гражданской защиты для развития возможностей Армении по готовности к кризисам и сокращению стихийных бедствий в борьбе со стихийными бедствиями и различными угрозами. Целью партнерства Армения-НАТО является содействие процессу реализации реформ в сфере обороны и безопасности, а также развитие возможностей Армении для сотрудничества с партнерами. Одним из важных приоритетов сотрудничества Армения-НАТО является обеспечение и укрепление демократического контроля над вооруженными силами Армении.

Հրատարակության վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

«Արցախ» հրատ.

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:424516