Publication Details:

«Արցախի երիտասարդ գիտնականների և մասնագետների միավորում» (ԱԵԳՄՄ) հասարակական կազմակերպության «Գիտական Արցախ» պարբերականն ընդգրկված է ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված «Ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի գիտական հրատարակությունների» ցանկում: Պարբերականը, որի հիմնադիրը Երևանի պետական համալսարանն է, լույս է տեսնում տարեկան առնվազն 2 անգամ (2020 թվականից՝ տարեկան 4 անգամ):

Journal or Publication Title:

Գիտական Արցախ=Scientific Artsakh=Научный Арцах

Date of publication:

2025

Volume:

2 (25)

ISSN:

e-2738-2672 ; 2579-2652

Official URL:

www.artsakhlib.am

Additional Information:

Гукасян Шушаник, Абгарян Изабел, Ghukasyan Shushanik, Abgaryan Izabel

Other title:

Compensation of Non-Pecuniary Damage in the Context of Medical Malpractice ; Компенсация морального вреда в контексте медицинской ошибки

Coverage:

70-81

Abstract:

Հոդվածի նպատակն է ուսումնասիրել և վերլուծել բժշկական սխալի հետևանքով ոչ նյութական վնասի հատուցման հիմնահարցը, ՀՀ-ում բժշկական սխալի հետևանքով ոչ նյութական վնասի հատուցման մեխանիզմներ ներդնելու հեռանկարները, հնարավոր ռիսկերը, դրանց հաղթահարման ուղիները։ Նշված նպատակին հասնելու համար վերլուծության են ենթարկվել ոչ նյութական վնասի հատուցմանն ուղղված իրավակարգավորումները, Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի՝ Բոթոյանն ընդդեմ Հայաստանի գործով (գանգատ թիվ 5766/17) վճիռը, որի շրջանակում ևս ընդգծվել է բժշկական սխալի հետևանքով ոչ նյութական վնասի հատուցման մեխանիզմներ նախատեսելու անհրաժեշտությունը: Հետազոտության ընթացքում կիրառվել են անալիզի, սինթեզի, ինդուկցիայի, դեդուկցիայի մեթոդները: Հետազոտության արդյունքում կատարված հիմնական եզրահանգումն այն է, որ բժշկական սխալի հետևանքով ոչ նյութական վնասի հատուցման մեխանիզմ նախատեսելու պարագայում անհրաժեշտ է ՀՀ-ում փուլային կարգով ներդնել բուժաշխատողների մասնագիտական գործունեության ռիսկի պարտադիր ապահովագրության համակարգ, սահմանել բուժաշխատողի մասնագիտական պարտականությունների շրջանակը, որոնց չկատարումը կամ ոչ պատշաճ կատարումը կարող է ոչ նյութական վնասի հատուցման հիմք հանդիսանալ։ Հետազոտության շրջանակում հիմնավորվել է, որ առնվազն սկզբնական փուլում բժշկական սխալի համար ոչ նյութական վնասի հատուցման մեխանիզմ նախատեսելիս պատասխանատվությունը պետք է հիմնվի մեղքի սկզբունքի վրա, բժշկական սխալի հետևանքով ոչ նյութական վնասի հատուցման պարտականությունը պետք է դնել ոչ թե բուժհաստատության, այլ բուժաշխատողի վրա, անհրաժեշտ է ամրագրել նաև ոչ նյութական վնասի դրամական հատուցման վերին սահմանաչափը, այն որոշելու հիմնական չափանիշները։
The purpose of this article is to study and analyze the issue of compensation of non-pecuniary damage caused by medical malpractice, the prospects for implementing mechanisms for such compensation in the Republic of Armenia, the potential risks involved, and ways to overcome them. To achieve this aim, the article examines legal regulations related to non-pecuniary damage compensation and analyzes the judgment of the European Court of Human Rights in the case of Botoian v. Armenia (Application No. 5766/17), which also emphasized the need to introduce mechanisms for compensating non-pecuniary damage resulting from medical malpractice. The research employs the methods of analysis, synthesis, induction, and deduction. The main conclusion of the study is that, in the event of establishing a mechanism for compensating non-pecuniary damage caused by medical malpractice, it is necessary to introduce, in a phased manner, a mandatory professional liability insurance system for healthcare professionals in the Republic of Armenia. It is also essential to define the scope of professional duties of healthcare providers, the failure to fulfill or the improper fulfillment of which may serve as grounds for compensating non-pecuniary damage. Furthermore, the study substantiates that at least in the initial phase, when developing a mechanism for compensating non-pecuniary damage due to medical malpractice, liability should be based on the principle of fault. The obligation to compensate for such damage should rest not with the medical institution but with the individual healthcare professional. It is also necessary to establish an upper monetary limit for non-pecuniary compensation, along with the key criteria for determining this limit.
Цель статьи - изучение и анализ проблемы компенсации морального вреда, причиненного в результате медицинской ошибки, перспектив внедрения механизмов такой компенсации в Республике Армения, возможных рисков и путей их преодоления. Для достижения данной цели в статье рассматриваются правовые нормы, регулирующие компенсацию морального вреда, а также анализируется решение Европейского суда по правам человека по делу «Ботоян против Армении» (жалоба № 5766/17), в котором также подчеркивается необходимость внедрения механизмов компенсации морального вреда, вызванного медицинской ошибкой. В исследовании применяются методы анализа, синтеза, индукции и дедукции. Основной вывод исследования заключается в том, что при разработке механизма компенсации морального вреда, причиненного медицинской ошибкой, необходимо поэтапно внедрить в Республике Армения систему обязательного страхования профессиональной ответственности медицинских работников. Также важно четко определить объем профессиональных обязанностей медицинских работников, неисполнение или ненадлежащее исполнение которых может служить основанием для компенсации морального вреда. Кроме того, обосновано, что на начальном этапе разработка механизма компенсации морального вреда вследствие медицинской ошибки должна основываться на принципе вины. Обязанность по возмещению такого вреда должна возлагаться не на медицинское учреждение, а на конкретного медицинского работника. Также необходимо установить верхний предел денежной компенсации за моральный вред, а также ключевые критерии для определения этого предела.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

«Արցախ» հրատ.

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:424511