Քուչակի և հայրենների մասին Եղիշե Չարենցի ընկալումը

1922 թ. տպագրված «Նարեկացու, Քուչակի պես լուսապսակ ճակատ չկա» տողը Չարենցը գրել է, երբ գիտությանը դեռևս անհայտ էր Քուչակի իրական աշուղական ստեղծագործությունը, ուստի բնական է կարծել, որ Չարենցը, այստեղ Քուչակ ասելով, նկատի է ունեցել հայրենները, մինչդեռ 1932 թ. գրված պոեմում բանաստեղծը հայրենների հեղինակներին անվանել է «քերթողներ գեղջուկ հայրենների»։ Ավելի ուշ՝ 1935 թ., իբրև թվարկում իրար կից ներկայացրել է մեր միջնադարյան հայրենները, նաև Քուչակի անունը՝ որպես աշուղի, որին ապա հաջորդում են Նաղաշ Հովնաթանի և Սայաթ-Նովայի անունները: Անկասկած է, որ Չարենցի նման անհատականությունը չէր կարող անտեղյակ լինել հայրենների շուրջ բանասիրական վեճին, և ժամանակագրորեն նրա ընկալումները փոփոխվել են գիտության զարգացմանը զուգընթաց, առավելապես՝ Մ. Աբեղյանի տեսության ազդեցությամբ:
Строка «Умов светлее, чем Кучак, Нарекаци – на свете нет» из стихотворения «Я солнцем вскормленный язык моей Армении люблю», опубликованного в 1922 году, Егише Чаренцем была написана тогда, когда науке не были известны подлинные ашугские произведения Кучака, поэтому естественно предположить, что, говоря о Кучаке, Е. Чаренц имел в виду айрены. Между тем в поэме «Хвала винограду, вину и изящному искусству», написанной в 1932 году, авторов айренов поэт называет «слагателями деревенских айренов». Позже, в 1935 году, в «Скорби поэта», в списке средневековых айренов он указал также имя Кучака как ашуга, а за ним следовали имена Нагаша Овнатана и Саят-Новы.
The line “There’s no brighter forehead than that of Narekatsi and Kuchak” in the poem “I Love My Sweet Armenia’s Sun Flavored Word”, published in 1922, was written by Yeghishe Charents at the time when Nahapet Kuchak’s original ashugh (minstrel) literary works were unknown to science, so it’s quite natural to that when speaking about Kuchak, Charents had in mind the hayrens (an old form of Armenian folk poetry). Meanwhile in the poem “In Praise of Grapes, Wine and Fine Art” written in 1932, the poet called the authors of hayrens “composers of village hayrens”. Later, in 1935, in his poem ''The Grief of the Poet'', in the list of medieval hayrens he also indicated the name of Kuchak as an ashugh, followed by the names of Naghash Hovnatan and Sayat Nova.