Publication Details:

Լույս է տեսնում տարեկան 6 անգամ

Journal or Publication Title:

«Ամբերդ» տեղեկագիր="Ambert" bulletin= "Амберт" бюллетень

Date of publication:

2024

Number:

4 (29)

ISSN:

2579-2989

Official URL:

Additional Information:

Аветисян Самвел, Avetisyan Samvel

Other title:

Эксплуатация автомагистрали Север-Юг как необходимое условие полноценного использования Арменией порта Чабахар ; Operation of the North-South Highway as a Prerequisite for Armenia’s Full Utilization of Chabahar Port

Coverage:

63-70

Abstract:

Հյուսիս-Հարավ մայրուղու ներդրումային ծրագրի գրեթե բոլոր փաստաթղթերում շեշտադրվում է, որ մայրուղու առաջնային խնդիրը Հայաստանի և Վրաստանի տարածքներով դեպի Սև ծով, իսկ այնուհետև եվրոպական երկրներ ելք ապահովելն է: Ծրագրի մյուս հավակնոտ խնդիրը Եվրոպա-Հարավային Կովկաս -Ասիա ճանապարհային հաղորդակցության բարելավումն է: Այս խնդիրը միանգամայն նոր նշանակություն է ձեռք բերում այն բանից հետո, երբ Հնդկաստանը և Իրանը համաձայնագիր են ստորագրել Չաբահար նավահանգստի զարգացման վերաբերյալ։ Առավել ևս, աշխարհաքաղաքական փոփոխությունների, ռուս-ուկրաինական պատերազմի, Սուեզիջրանցքում Եմենի հուսիդների ահաբեկչական գործողությունների պայմաններում այս ճանապարհը կարևորվում է Չինաստանի, Հնդկաստանի, Իրանի, Հարավարևելյան Ասիայի, ինչպես նաև Ծոցի երկըրների ու Փոթի, Վառնա, Կոնստանցա նավահանգիստների միջև բեռնափոխադրումնմներն անվտանգ և քիչ ծախսերով իրականացնելու համար։ Ծրագրի հիմնավորման հաշվարկները ցույց են տալիս, որ Հյուսիս-Հարավ ճանապարհային միջանցքի կառուցման դեպքում (556 կմ) Հայաստանի տարածքով իրանական բեռների փոխադրումը 9 ժամվա փոխարեն կտևի 5 ժամ, ինչպես նաև 1 տ/կմ-ի փոխադրման արժեքը կնվազի 1,5-2 ԱՄՆ դոլար։ Սակայն, այդ ծրագրի իրականացման առաջնահերթ պայմաններից մեկը ՀՀ տարածքում Հյուսիս-Հարավ ճանապարհի շինարարության ավարտն է։ Ուստի հոդվածում լուսաբանվում են այդ ճանապարհի շինարարության ձգձգման պատճառները և դրանց հաղթահարման կազմակերպատնտեսական մոտեցումները։ Практически во всех документах инвестиционной программы автодороги «Север-Юг» подчеркивается, что основной задачей автодороги является обеспечение выхода к Черному морю через территории Армении и Грузии, а затем и к европейским странам. Еще одной амбициозной задачей проекта является улучшение дорожного сообщения Европа-Южный Кавказ-Азия. Этот вопрос приобретает совершенно новое значение после того, как Индия и Иран подписали соглашение о развитии порта Чабахар. Тем более, в условиях геополитических изменений, российско-украинской войны, террористической деятельности йеменских хуситов в Суэцком канале эта дорога важна для безопасной и недорогой перевозки грузов между Китаем, Индией, Ираном, Юго-Восточной Азией и портов Поти, Варна, Канстанца. Расчеты обоснования проекта показывают, что в случае строительства автодорожного коридора Север-Юг (556 км) перевозка иранских грузов по территории Армении займет 5 часов вместо 9 часов, а стоимость перевозки 1 т/км. снизится на 1,5-2 доллара США. Однако, одним из приоритетных условий реализации этого проекта является завершение строительства дороги Север-Юг на территории РА. В связи с этим, в данной статье освещены проблемы, связанные с задержкой строительства этой дороги и организационно-экономические вопросы их преодоления. Almost all documents related to the North-South highway investment program emphasize that its main objective is to provide access to the Black Sea via the territories of Armenia and Georgia, and then to European countries. Another ambitious goal of the project is to improve the road connection between Europe, the South Caucasus, and Asia. This issue takes on a completely new meaning after India and Iran signed an agreement on developing the Chabahar port. Moreover, in the context of geopolitical changes, the Russian-Ukrainian war, the terrorist activities of the Yemeni Houthis in the Suez Canal, this road is important for the safe and inexpensive transportation of goods between China, India, Iran, Southeast Asia and the ports of Poti, Varna, Constanta. Calculations of the project show that in the case of the constructing the North-South highway corridor (556 km), the transportation of Iranian goods through the territory of Armenia will take 5 hours instead of 9 hours, and the cost of transportation of 1 t/km will decrease by 1.5-2 US dollars. However, a key prerequisite for the implementation of this project is the completion of the construction of the North-South road within the territory of the Republic of Armenia. This paper highlights the problems associated with the delay in the construction of this road and the organizational and economic issues necessary to overcome them.

Publisher:

ՀՊՏՀ «Տնտեսագետ» հրատ․

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:380700

General note:

Նյութը վերցված է Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի կայքից։