Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Խ․ Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան․ Հայագիտական հանդես

Հրապարակման ամսաթիվ:

2023

Համար:

3 (62)

ISSN:

1829-0531

Պաշտոնական URL:

սեղմիր այստեղ կապին հետևելու համար

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Мартиросян Мадона К., Martirosyan Madona K.

Այլ վերնագիր:

Образ патриотизма Тиграна Великого самый высокий совет ; The image of patriotism of Tigran the Great high tip

Համատեղ հեղինակները:

Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան

Ծածկույթ:

137-149

Ամփոփում:

Հոդվածում համառոտ արծարծվում է Տիգրան Մեծի (մ.թ.ա 95-55 թթ.) կերպարը գրականության, քանդակագործության, գեղանկարչության, երաժշտության ասպարեզում: Ներկայացվել է նրա կերպարը որպես հայրենասիրության բարձրագույն խորհրդանիշ: Հայ արվեստագետ հեղինակները գրեթե անդրադարձ չեն կատարել Տիգրան Մեծի կերպարին: Միայն պատմաբաններն են անդրադարձ կատարել թեմայի շրջանակներում: Մինչդեռ 1684-1858 թվականներին եվրոպական բեմերում ամեն տասնամյակ ծնունդ է առել մի նոր «Տիգրան» օպերա: Հայ հեղինակների կողմից հայոց արքայի կերպարին անդրադարձ կատարվել է 1940-ական թվականների առաջին կեսից սկսած՝ խորհրդային Հայրենական պատերազմի շրջանում: Ֆաշիզմի դեմ մարտնչող խորհրդային ժողովուրդների հայրենասիրական ու մարտական ոգին բարձրացնելու նպատակով արվեստի, գրականության և այլ ոլորտներում սկսեցին ներկայացնել պատմական գործիչների: Հայրենասիրական ոգու, անկոտրում հաստատակամության, ֆիզիկական ու մտավոր ուժի մարմնացման, հաղթանակների ու աշխարհակալության գաղափարի կրող Տիգրան Մեծը դարձավ սիրված կերպար: Այդ շրջանից սկսած Տիգրան Մեծին նվիրված, հայրենասիրական ուղղվածություն ունեցող, պատմագեղարվեստական երկեր, կտավներ ու քանդակներ են ստեղծվել, որոնցից յուրաքանչյուրն իր մեծ ներդրումն ունի հայոց մեծագույն գահակալի՝ Տիգրան Մեծի կերպարի հանրահռչակման գործում: Դեռևս աշխարհում հայտնի չէ որևէ գահակալ, որի կերպարը այդչափ հուզած ու հիացրած լինի եվրոպական կոմպոզիտորներին, ինչպես Տիգրան Մեծի կերպարը: Մեզ արդեն հայտնի է 41 օպերա, որտեղ Տիգրան Երկրորդն իր մեծ դերակատարումն ունի: Այդ օպերաներից ավելի հանրաճանաչ է Վիվալդիի «Տիգրան» օպերան: Դրանք առաջին հերթին մարմնավորել են հայրենիքին անվերապահ նվիրումի գաղափարը:
В статье кратко рассматривается образ Тиграна Великого (95-55 гг. до н.э.) в области литературы, скульптуры, живописи, музыки. Его образ преподносился как высший символ патриотизма. Армянские художественные авторы почти не обращались к образу Тиграна Великого. Только историки размышляли в рамках темы. Между тем в 1684-1858 годах на европейских сценах каждое десятилетие рождалась новая опера «Тигран». Возможно, причина заключалась в отсутствии у Армении независимости и государственного мышления. Образ армянского царя упоминается армянскими авторами с первой половины 1940-х годов, во время советской Отечественной войны. В целях поднятия патриотического и боевого духа советских людей, борющихся с фашизмом, стали представлять исторических деятелей искусства, литературы и других областей. Тигран Великий, воплощение патриотического духа, несокрушимого упорства, физической и душевной силы, носитель идеи побед и мирового господства, стал популярной фигурой. С этого периода создаются исторические произведения, картины и скульптуры, посвященные Тиграну Великому, имеющие патриотическую направленность. Каждый из них внес большой вклад в популяризацию образа величайшего армянского правителя Тиграна Великого. В мире до сих пор нет известного царя, образ которого волновал и увлекал европейских композиторов так же, как образ Тиграна Великого. Нам известна уже 41 опера, в которых Тигран Второй играет главную роль. Среди этих опер более популярен «Тигран» Вивальди. В первую очередь они воплощали идею безоговорочной преданности Родине.
The article briefly discusses the image of Tigran the Great (95-55 BC) in the field of literature, sculpture, painting, and music. His image was presented as the supreme symbol of patriotism. Armenian artistic authors almost did not refer to the image of Tigran the Great. Only historians have reflected within the framework of the topic. Meanwhile, in the years 1684-1858, a new "Tigran" opera was born on European stages every decade. The reason was perhaps the absence of Armenia's independence and state thinking. The image of the Armenian king has been referred to by Armenian authors since the first half of the 1940s, during the Soviet Patriotic War. In order to raise the patriotic and fighting spirit of the Soviet people fighting against fascism, historical figures were presented in art, literature and other fields. Tigran the Great, the embodiment of the patriotic spirit, unbreakable perseverance, physica and mental strength, the bearer of the idea of victories and world domination, became a popular figure. Since that period, historical works, paintings and sculptures dedicated to Tigran the Great, with a patriotic orientation, have been created. Each of them has a great contribution in popularizing the image of the greatest Armenian ruler, Tigran the Great. There is still no known king in the world, whose image has moved and fascinated European composers as much as the image of Tigran the Great. We already know 41 operas in which Tigran the Second plays a major role. Among those operas, Vivaldi's Tigran is more popular. First of all, they embodied the idea of unconditional dedication to the motherland.

Հրատարակության վայրը:

Երևան

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:370808

Թվայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան