Բանբեր Մատենադարանի=Bulletin of Matenadaran= Вестник Матенадарана
Ներսես Շնորհալու նորահայտ բնագիրը ՄՄ 3839 ձեռագրում ; Новонайденный текст Нерсеса Шнорали в рукописи № 3839 из собрания Матенадарана
Մատենադարան. Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ
Սույն հոդվածի նյութը Ներսես Շնորհալու նորահայտ բնագիրն է, որ վերջին շրջանում առիթ ենք ունեցել պարզելու ՄՄ 3839 ձեռագրում: Նշված ձեռագրի՝ 14աբ էջերին առկա է փոքրածավալ՝ մեկ ու կես էջանոց նյութ, որն ունի հետևյալ խորագիրը «Տեառն Ներսեսի՝ Հայոց կաթաղիկոսի ասացե[ալ] Ի հանդերձեալ գալուստն Քրիստոսի»: Մեր խնդիրն էր պարզել այդ նյութի հեղինակի՝ Շնորհալի, Լամբրոնացի, Ներսես Գ. Տայեցի կամ Ներսես անունով որևէ այլ անձի վերագրման հարցը: Որոշ ուսումնասիրություններից հետո այս նյութը նույնությամբ և ավելի ընդարձակ շարունակությամբ վկայված գտանք մեկ այլ՝ Պետերբուրգի ձեռագրական հավաքածուների կազմում գտնվող մի ձեռագրում (SABO B 11), որտեղ վերնագրում կար նաև Ներսես Շնորհալու անունը և մականունը: Բնագրային որոշ առանձնահատկություններ հաշվի առնելով՝ կարող ենք եզրակացնել, որ չնայած և՛ ՄՄ 3839 ձեռագիրը, և՛ SABO B 11 ձեռագիրը թվագրվում են նույն՝ ԺԴ. դարով, այնուամենայնիվ, կարծում ենք, որ ժամանակագրորեն ավելի վաղը SABO B 11 ձեռագրում ընդգրկված նյութն է (Ներսես Շնորհալու ձեռքով գրված բնագրին ժամանակային առումով ավելի մոտ):
Предметом рассмотрения настоящей статьи является новонайденный текст Нерсеса Шнорали в рукописи № 3839 из собрания рукописей Матенадаранa. На листе 14r-v отмеченной рукописи присутствует небольшой текст – примерно полторы страницы, озаглавленный «Слово Святейшего Нерсеса, Каталикоса Всех Армян, օ втором пришествием Христа». Нашей задачей было выяснить, кому из Нерсесов – Шнорали, Ламбронаци, Нерсесу III Тайеци или другой личности принадлежит авторство данного текста. После некоторых изысканий в точности такой же текст, но с более развернутым продолжением, был обнаружен нами в другой рукописи – в собрании Санкт-Петербурга (SABO В 11), где в заглавии упомянуты не только имя, но и эпитет Нерсеса Шнорали. Принимая во внимание некоторые особенности данных текстов, можем заключить, что, несмотря на то, что и рукопись М3839, и рукопись из Санкт- Петербурга датируются тем же XIV веком, тем не менее более ранним является текст второй рукописи.
Երևան
oai:arar.sci.am:370277
«Ներսես Շնորհալի՝ Բազմաշնորհ Հայրապետը» միջազգային գիտաժողովի նյութերից (2023 թ․ հունիսի 21-23)
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան
Feb 21, 2024
Feb 19, 2024
11
https://arar.sci.am/publication/400101
Հրատարակութեան անունը | Թուական |
---|---|
Iritsyan, Hasmik, А Newly Discovered Work Of Nersēs Shnorhali In Ms M3839 | Feb 21, 2024 |
Sirinian, Anna Հայր Գաբրիէլ Այվազովսկի (հիմնադիր 1843-1848) Հայր Ղեւոնդ Ալիշան (1848-1851) Հայր Օքսենտիոս Գուրգէնեան (1852-1853) Հայր Գրիգոր Ճելալեան (1854-1856, 1858-1861, 1863-1866) Հայր Անտոն Սիոնեան (1861-1862) Հայր Աթանագինէս Գաբթանեան (1867-1870) Հայր Յակոբոս Իսավերտենց (1871-1872) Հայր Կոմիտաս Իսկէնտէրեան (1873-1875) Հայր Արսէն Սուքրեան (1875-1876) Հայր Արիստակէս Քասքանտիլեան (1879-1882) Հայր Աթանաս Տիրոյեան (1883-1888, 1906-Օգոստոս) Հայր Յովհաննէս Թորոսեան (1889, 1896-1898) Հայր Թովմաս Էֆտեան (1890-1892) Հայր Եսայի Տայեցի (1893-1896) Հայր Ստեփանոս Սարեան (1898-1899) Հայր Սիմոն Երեմեան (1899-1905) Հայր Դաւիթ Նազարէթեան (1905) Հայր Աթանաս Տիրոյեան (1906) Հայր Կարապետ Տէր-Սահակեան (1906-1907) Հայր Ներսէս Տիրացուեան (1908-1909) Հայր Մկրտիչ Պոտուրեան (1908) Հայր Վարդան Հացունի (1909) Հայր Ներսէս Անդրիկեան (1910-1912) Հայր Յովհան Աւգերեան (1912-1915) Հայր Ներսէս Տիրացուեան (1916-1919) Հայր Ղեւոնդ Տայեան (1918, 1921-1927) Հայր Գաբրիէլ Նահապետեան (1919-1920) Հայր Քերոբէ Չրաքեան (1920-1921) Հայր Կիւրեղ Քիպարեան (1927-1929) Հայր Վահան Յովհաննէսեան (1929-1930) Հայր Եղիա Փէչիկեան (1930-1939, 1952-1953) Հայր Եսայի Գռուզեան (1939-1942) Հայր Մեսրոպ Ճանաշեան (1942-1952, 1954-1956, 1971-1973) Հայր Ներսէս Տէր-Ներսէսեան (1957-1964, 1974-1979) Հայր Եփրեմ Տէր-Ղազարեան (1965-1967) Հայր Գաբրիէլ Սահակեան (1968-1970) Հայր Լեւոն Զէքիեան (1980-1984) Հայր Սահակ Ճեմճեմեան (1985-1992) Հայր Տաճատ Եարտըմեան (1993-1995) Հայր Յարութիւն Պզտիկեան (1996-1999) Հայր Սերոբ Չամուրլեան (2017-)
Chitunashvili, Dali
Harutyunyan, Knar Manukyan, Tatevik Գլխավոր խմբագիր՝ Պ. Ա. Չոբանյան (2013-2017) Ա. Խառատյան (2017-)
Terian, Abraham
Avetisyan, Ani
Մանուկեան, Տաթեւիկ Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Khachatryan, Ovsanna Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Gaprindashvili, Khatuna