Journal or Publication Title:

Հասարակագիտական միտքը արդի ժամանակաշրջանում

Date of publication:

2020

Volume:

Գիրք X

ISBN:

978-9939-889-02-3

Additional Information:

Осипян Армен, Osipyan Armen

Other title:

The Evolutional Deveopment Of Perception Of Beautiful As Aesthetic Category ; Эволюционное развитие восприятия прекрасногокак эстетической категории

Remainder of title:

Յունեսկօ-ի հռչակած Փիլիփայության համաշխարհային օրվա կապակցությամբ գիտական հոդվածների ժողովածու 19 նոյեմբերի 2020 թ.

Corporate Creators:

ՀՀ ԳԱԱ Փիլիսոփայության, սոցիոլոգիայի և իրավունքի ինստիտուտ

Contributor(s):

Գլխ. խմբ.՝ Գ․ Ա․ Պողոսյան

Coverage:

68-80

Abstract:

Գեղեցիկը՝ իբրև կարևորագույն գեղագիտական կատեգորիա անչափ հարուստ է իր բովանդակային կառուցվածքով և դրսևորման ձևերով: Սույն լայն և համապարփակ ֆենոմենով զբաղվել են փիլիսոփաների և գեղագետների բազում սերունդներ հին ժամանակներից մինչև մեր օրերը: Մշտապես լինելով մտածող մարդկության ուշադրության կենտրոնում՝ գեղեցիկը դարերի ընթացքում արժանացել է բազմազան և, երբեմն, իրարամերժ գնահատականների: Հետևելով վերոհիշյալ էսթետիկական երևույթին վերաբերող դիտարկումներին՝ կարելի է հայտնաբերել ինչպես պարզունակ և մակերեսային պատկերացումներ, այնպես էլ գիտականորեն հիմնավորված վերլուծություններ: Մոլորակների շարժի արդյունքում առաջացած երևույթից (պյութագորականներ), առարկայի պարզապես հաճելի արտաքին տեսքից (Արիստոտել), կամ, հակառակը՝ նրա օգտակարությունից (Սոկրատ), ներքին կատարելությունից (Հովհաննես Սարկավագ, Բուալո), անշահադիտական բնույթից (Կանտ) մինչև իրականի և իդեալականի (Վինկելման, Կագան), բովանդակության և ձևի համապատասխանություն (Հեգել, Քալանթար), սա է հիմնականում գեղեցիկի ընկալման էվոլյուցիայի ընդհանուր սպեկտրը:
Прекрасное, как эстетическая категория, весьма богато своим структуральным содержанием и формами проявления. Этим широким и всеобъемлющим феноменом занимались многие поколения философов и эстетиков с древних времён до наших дней. Будучи постоянно в центре внимания мыслящего человечества, прекрасное в течение веков было удостоено самых различных, а порой и противоречивых оценок. В этой связи, следуя рассмотрениям, касающихся данного эстетического явления, можно обнаружить как наивные и поверхностные представления, так и научно обоснованный анализ. От явления, вызванного движением планет, (пифагорейцы), предмета, внешне приятного глазу своей формой (Аристотель), или имеющего утилитарное значение (Сократ), внутреннего совершенства (Ованес Саркаваг, Буало), бескорыстной сущности (Кант) до соответствия реального и идеального (Винкельман, Каган), содержания и формы (Гегель, Калантар) - в этом в основном и состоит спектр эволюционного восприятия прекрасного.
The beautiful as a category of aesthetics is very rich of structural contents
and manifestation of forms. Many generations of philosophers and aesthetes from the ancient times till our days were busy with this wide and spacious phenomenon. Constantly being in the center of attention of intellectual mankind the beautiful during the ages was conferred by different and contradictory valuations. Following the considerations, connected with aesthetic phenomenon we can reveal as naive and superficial representations so scientifically confirmed analysis. From the phenomenon, determined by movement of planets (Pythagoreans), subject, which is pleasant with its external form (Aristotel), or , on the contrary, having utilitarian meaning (Socrates), internal perfection (Hovhannes Sarkavag, Bualo), disinterested substance (Kant) till suitability between the reality and ideal (Wincelman, Kagan), contents and form (Hegel, Kalantar) - here is the whole spectrum of evolutional perception of beautiful.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

Եվրոպրինտ

Format:

pdf

Identifier:

oai:arar.sci.am:366560

General note:

2013թ․ վերանվանվել է Փիլիսոփայությունը արդի աշխարհում

Location of original object:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան