Հրապարակման մանրամասներ:

Հանդեսը լույս է տեսնում տարին երկու անգամ:

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Արցախի պետական համալսարանի գիտական տեղեկագիր. Հասարակական և բնական գիտություններ=Ученые записки Арцахского государственного университета: Социальные и естественные науки=Artsakh state university's Proceedings: Social and natural sciences

Հրապարակման ամսաթիվ:

2020

Հատոր:

2

ISSN:

1829-4375

Պաշտոնական URL:

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Саргсян К., Саакян Л., Степанян Г., Макян А., Айрапетян М., Арутюнян Н., Sargsyan Chr., Sahakyan L., Stepanyan G., Makyan A., Hayrapetyan M., Harutyunyan M.

Այլ վերնագիր:

Оценка эколого-геохимического состояния тяжелых металлов на территории закрытого медно-золотого рудника Дрмбона ; Assessment Of The Ecological- Chemical Condition Of Heavy Metals In The Territory Of Closed Copper-Gold Mine Of Drmbon

Համատեղ հեղինակները:

Արցախի պետական համալսարան

Աջակից(ներ):

Գլխավոր խմբ.՝ Վալերի Ավանեսյան

Ծածկույթ:

100-115

Ամփոփում:

Հոդվածում գնահատվել է Դրմբոնի պղինձ-ոսկու փակված հանքավայրի և կից տարածքների հողերում ծանր մետաղների պարունակությունների էկոլոգաերկրա- քիմիական վիճակը: Ռենտգենաֆլուորեսցենտային տարրալուծման մեթոդով (XRF Innov X-5000) 79 հողերի նմուշներում որոշվել են 14՝ Cr, V, Ti, Zr, Sr, Rb, As, Zn, Cu, Co, Fe, Mn, Pb, Ba տարրերի պարունակությունները: Ըստ դրանց՝ գնահատվել է հանքավայրի և կից տարածքների հողերի աղտոտվածության մակարդակը՝ հաշվարկելով տարրերի կուտակման աստիճանը և աղտոտման գումարային գործակցի (Zc) արժեքը: Կազմվել են երկրաքիմիական և սանիտարահիգիենիկ շարքեր՝ սահմանելով առաջնային աղտոտիչները: Հետազոտության արդյունքում պարզվեց, որ ուսումնասիրված տարածքի 96,9%-ը գտնվում է աղտոտման թույլ և նվազագույն մակարդակներում: Ֆոնի նկատմամբ համեմատաբար բարձր գերազանցումներ գրանցվել են Cu, Ba, As, Pb դեպքում, իսկ ՍԹԿ նկատմամբ՝ As և Cu:
В статье дана оценка эколого-геохимического состояния тяжелых металлов на территории закрытого медно-золотого рудника Дрмбона и близлежащих территорий. С помощью рентген-флуоресцентного метода анализа (XRF Innov-5000) в 79 образцах почвы было выявлено содержание 14 элементов: Cr, V, Ti, Zr, Sr, Rb, As, Zn, Cu, Co, Fe, Mn, Pb, Ba. По нему оценивался уровень загрязнения почв на территории закрытого рудника и близлежащих территорий, рассчитывая степень накопления элементов и величину суммарного коэффициента загрязнения (Zc). Были сформированы геохимические и санитарно-гигиенические ряды, выявлены первичные загрязнители. Исследование показало, что 96,9% исследуемой территории находится в слабом и низком уровне загрязнения. Относительно высокое превышение по отношению к фону зарегистрировано для элементов As, Cu, Pb, Ba, а по отношению к ПДК - As и Cu.
In this article we rate the ecological- chemical condition of heavy metals in the territory of closed copper-gold mine of Drmbon and the nearest territories. With the help of X-ray fluorescent analyze in 79 examples we choose the contents of 14 metals (Cr, V, Ti, Zr, Sr, Rb, As, Zn, Cu, Co, Fe, Mn, Pb, Ba). With this facts we rate the level of pollution in the mine and the nearest terri-tories. We decide the level of accumulate of the metals. We form the geochemical and sanitary-higenic lines. We choose the main polluters. At the result we see that the 96,9 % of the territory is in the weak level of pollution. Compared with the background the high exceeds have this metals: As, Cu, Pb, Ba, and the limit permissidle concentrant have this metals: As and Cu.

Հրատարակության վայրը:

Ստեփանակերտ

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:360556

Թվայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Բնօրինակի գտնվելու վայրը:

Արցախի պետական համալսարան