Էջմիածին։ Պաշտօնական ամսագիր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսութեան Մայր Աթոռոյ Սրբոյ Էջմիածնի
Чантикян Арпине, Չանթիկեան Արփինէ
Первый период правления Католикоса Иоанна Мандакуни ; Յովհան Ա. Մանդակունու կաթողիկոսութեան առաջին շրջանը
Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) ; Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) ; Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) ; Առաքել Առաքելյան (1955-1956) ; Արթուն Հատիտյան (1956-1982) ; Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) ; Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) ; Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) ; Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) ; Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) ; Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) ; Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) ; Արշակ Մադոյեան (2009-2015) ; Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) ; Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) ; Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Յօդուածը Հայ Եկեղեցու Ե․ դարի պատմութեան մի հատուածին վերաբերող ուսումնասիրութիւն է։ Գիտական սոյն հետազօտութեամբ ներկայացնում ենք Յովհան Ա. Մանդակունու կաթողիկոսութեան առաջին շրջանը։ Հայոց Եկեղեցու պատմութեան մէջ նշանակալի դերակատարում ունի Յովհան Ա. Մանդակունի հայրապետը (478—490 թթ.): Կաթողիկոսութեան առաջին շրջանում՝ 481—484 թթ., Յովհան Ա. Մանդակունին մշտապէս մասնակցել է հայ ազգային- ազատագրական պայքարին, հայրենիքի պաշտպանութեանը՝ ըստ էութեան չկարողանալով հոգևոր- եկեղեցական ակներև գործունէութիւն ծաւալել: Սակայն կարող ենք վստահաբար ասել, որ նրա հայրապետութեան երկրորդ շրջանն առաւել քան բեղուն է եղել՝ եկեղեցական, ծիսապաշտամունքային բարեկարգութիւններով, եւ Հայոց Եկեղեցու հետագայ ընթացքի համար ունեցել է վճռորոշ նշանակութիւն: Ներկայ տեսակէտը հիմնաւորւում է մեր յաջորդ յօդուածներում, իսկ այստեղ առանձնակի անդրադարձել ենք Յովհան Ա. Մանդակունու կաթողիկոսութեան տարիներին ու տևողութեանը վերաբերող խնդրին, ներկայացրել հայ պատմիչների վկայութիւններն այս առընչութեամբ։ Այս վիճելի հարցին վերաբերող տեսակէտները քննարկուել են առանձին եւ որոշակիօրէն հիմնաւորուել։ Յօդուածի գլխաւոր նպատակը հեղինակային- ինքնուրոյն վերլուծութիւն ներկայացնելն է, ուստի որոշ վիճելի խնդիրների, չլուսաբանուած հարցերի, մեզ հասած պատմական տեղեկութիւններին աղերսուող անճշտութիւնների վերաբերեալ առաջադրել ենք մեր տեսակէտն ու դիրքորոշումը։
Данная статья — это исследование части истории Армянской церкви V века с целью проведения независимого анализа. Здесь представлен первый период понтификата Ована I Мандакуни. Католикос Ован I Мандакуни (478—490) сыграл значительную роль в истории Армянской Церкви. В первый период правления: с 481 по 484 год Ован 1-й Мандакуни всегда был вовлечен в армянскую национально-освободительную борьбу, защищая родину, и фактически не имел возможности заниматься духовной и церковной деятельностью. Но можно с уверенностью сказать, что второй период его понтификата был чрезвычайно продуктивным, полным церковных, обрядовых реформ и имел решающее значение для будущего курса Армянской Церкви. Мы обосновываем эту точку зрения в следующих статьях. В данной статье особое внимание уделено вопросу о годах и продолжительности правления Ована I Мандакуни, и в связи с этим представлены свидетельства армянских историков. Основной целью статьи является проведение независимого от анализа.
This article is a study of a part of the history of the Armenian Church of the 5th century. This scientific research presents the first period of the pontificate of Catholicos Hovhan I Mandakuni (478—490), who had a significant role in the Armenian Church history. In the first period of his pontificate from 481 to 484, Hovhan I Mandakuni was always involved in the Armenian national liberation struggle, defending the homeland, and was actually not able to engage in spiritual and ecclesiastical activities. But we can say with certainty that the second period of his pontificate was extremely efficient, full of ecclesiastical, ritual reforms and was of crucial importance to the future course of the Armenian Church. We will substantiate this view in the following articles. In this article, a special reference is made to the issue related to the years and duration of the pontificate of Hovhan I Mandakuni, and the testimonies of Armenian historians are presented in this regard. The points of view related to this issue are discussed separately and somewhat substantiated. The main goal of the article is to make an independent analysis; therefore, we have presented our point of view and position regarding some controversial and unexplained issues and inaccuracies related to the historical information that has reached us.
Ս. Էջմիածին
oai:arar.sci.am:360434
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Mar 5, 2024
Jun 22, 2023
28
https://arar.sci.am/publication/389681
Edition name | Date |
---|---|
Chantikyan, Arpine, The first period of the Pontificate of Hovhan I Mandakuni (in English) | Mar 5, 2024 |
Tsaghikyan, Diana Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Kortmosyan, Varand (Hakob) Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Nanyan, Babken Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Մատթէոս վարդապետ Ջուղայեցի Գրաբարէ արեւմտահայերէնի վերածեց՝ Վարանդ (Յակոբ) Քորթմոսեան
Նանյան, Բաբկեն Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Պօղոսյան, Տ. Իսահակ Վրդ. Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)