Publication Details:

2019թ.-ից խմբագրությունը գտնվում է Ստեփանակերտում, տպագրվում է Երևանում:

Journal or Publication Title:

Դպրատուն: Գիտական հոդվածների ժողովածու=Дпратун: Сборник научных статей=Dpratun: Collection of scientific articles

Date of publication:

2023

Volume:

1 (15)

ISSN:

2579-2733

Additional Information:

Кумунц Мгер, Kumunz Mher

Other title:

Изучение праармянских слов лексической группы концепта «Время» (по суйско-арцахским диалектам) ; The Study of the Proto-Armenian Words of the Lexical Group of the Concept "Time" (According to the Sui-Artsakh Dialects)

Corporate Creators:

Ստեփանակերտի «Գրիգոր Նարեկացի» համալսարան

Abstract:

Պատմական բարբառագիտության համար արդիական թեմաներից մեկը բարբառային բառապաշարի ստուգումնաբանական ուսումնասիրությունն է։ Պատմահամեմատական մեթոդի միջոցով հնարավոր է լինում որոշել բարբառային բառապաշարի կազմում ընդգրկված հնդեվրոպական ծագում ունեցող բառերը։ Այս հոդվածում փորձ է արված առանձնացնել «Ժամանակ» թեմատիկ խմբի նախահայերենի բառաշերտի բառերը, համեմատել նախկինում կատարված ուսումնասիրություններին։ Հայերենի ամենամեծ միջբարբառախմբում՝ Սյունիք-Արցախի բարբառային տարածքում, «Ժամանակ» բառիմաստային խմբում ընդգրկվում են 35 բառեր։ Առանձնապես քննվել կամ ստուգաբանվել են հետևյալ բառերը՝ տի(ք) «տարիք, հասակ», քո̈ւթ 1. «անորակ ալյուրից թխած հաց; ամբողջական, մասերի չբաժանված» 1. «ալարկոտ; անվարժ; դանդաղաշարժ», թօռ-թօռ, «թույլ, անհաստատ; թարմ» բառերը։ Արդյունքները ցույց են տալիս, որ Սյունիք-Արցախի բարբառների բառապաշարի հիմքը բնիկ է, բխում է ընդհանուր հայերենի հիմնական բառաշերտից։
Одной из актуальных тем исторической диалектологии является этимологическое изучение разговорной лексики. Используя историко-сравнительный метод, можно определить слова индоевропейского происхождения, вошедшие в диалектную лексику. В данной статье предпринята попытка выделить слова доармянской лексики тематической группы “Время”, сопоставить их с предыдущими исследованиями. В самой крупной междиалектной группе армянского языка, в диалектном ареале Сюник-Арцах, 35 слов входят в семантическую группу «Время». Некоторые слова были рассмотрены отдельно или этимологически проанализированы: ти(к) (տի(ք)) “возраст, рост”, кут (քո̈ւթ) 1: "хлеб, испеченный из муки низкого качества; полный, не разделенный на части" 1. "ленивый; необученный тихоходный", тор-тор (թօռ-թօռ), "слабый, неустойчивый; слова "свежий". Результаты показывают, что основу лексики сюникско-арцахских диалектов составляют коренные, производные от основной лексики общеармянского языка.
One of the topical topics of historical dialectology is the etymological study of colloquial vocabulary. Using the historical-comparative method, it is possible to determine the words of Indo-European origin that are included in the dialect vocabulary. This article attempts to highlight the words of the pre-Armenian vocabulary of the thematic group "Time", to compare them with previous studies. In the largest inter-dialect group of the Armenian language, in the Syunik-Artsakh dialect area, 35 words are included in the semantic group "Time". Some words were considered separately or etymologically analyzed: ti(k) (տի(ք)) “age, height”, kut (քո̈ւթ) 1: “bread baked from low quality flour; complete, not divided into parts” 1. “lazy; untrained slow-moving”, tor-tor (թօռ-թօռ), “weak, unstable; the word "fresh". The results show that the basis of the vocabulary of the Syunik-Artsakh dialects is formed by the indigenous ones, derived from the main vocabulary of the pan-Armenian language.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

«Դիզակ պլյուս» հրատարակչություն

Format:

pdf

Extent:

էջ 100-111

Identifier:

oai:arar.sci.am:359359

Language:

hy