The pattern of prevalence of chicken eimeriasis in the Republic of Armenia

The article presents data on epidemiological features of chicken eimeriasis in poultry farms in northern regions of the Republic of Armenia – Gegharkunik, Tavush, Shirak, and Lori. According to research data, chicken eimeriasis is widespread in target areas (extensiveness of the Eimeria infection was equal to 22.55%, 34.1%, 27.27%, and 30.86% respectively), and often occurs as a mixed invasion with ascariasis, capillariasis, and syngamosis. Eimeria necatrix is the most prevalent Eimeria species in all targeted regions. Eimeria acervulina is the least common species in Armenia. The pattern of Eimeria species distribution was the same for all the regions. It does not depend on climatic and natural condition, as well as on poultry breed. Poultry eimeriasis is generally registered among chickens of 10 to 180 days of age, while one of the pronounced and frequently occurring pathomorphological changes is hemorrhagic inflammation of the caeca mucous membranes. The extensiveness of eimeriasis depends both on the climatic and geographical features of the region, and on the conditions of the poultry keeping, which must be taken into account when carrying out a complex of preventive, veterinary and sanitary measures.
Հոդվածում ներկայացված են տվյալներ Հայաստանի Հանրապետության հյուսիսային մարզերի՝ Գեղարքունիքի, Տավուշի, Շիրակի և Լոռու թռչնաբուծարաններում հավերի էյմերիոզի համաճարակաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ։ Ըստ հետազոտության տվյալների՝ հավերի էյմերիոզը տարածված է նշված մարզերում (Էյմերիոզի տարածվածությունը համապատասխանաբար կազմում է 22,55 %, 34,1 %, 27,27 % և 30,86 %) և հաճախ ընթանում է խառը ինվազիայի տեսքով՝ ասկարիդիոզի, կապիլյարիոզի և սինգամոզի հետ համատեղ։ Eimeria necatrix-ը էյմերիաների ամենատարածված տեսակն է բոլոր ուսումնասիրված տարածաշրջաններում։ Eimeria acervulina-ն ամենից քիչ տարածված տեսակն է Հայաստանում։ Էյմերիաների առանձին տեսակների տարածվածությունը գրեթե նույնն է բոլոր տարածաշրջաններում: Այն կախված չէ բնակլիմայական գործոններից, ինչպես նաև թռչնի ցեղից։ Թռչնաբուծարաններում էյմերիոզը սովորաբար ար-ձանագրվել է 10-180 օրական հավի ճտերի մոտ։ Առավել ցայտուն արտահայտված և հաճախակի հանդիպող ախտաբանաանատոմիական փոփոխությունը կույր աղիքի լորձաթաղանթի հեմոռագիկ բորբոքումն էր: Էյմերիոզ հիվանդության տարածվածությունը կախված է ինչպես տարածաշրջանի կլիմայական և աշխարհագրական առանձնահատկություններից, այնպես էլ թռչնաբուծարանի սանիտարահիգիենիկ պայմաններից, որոնք պետք է հաշվի առնել կանխարգելիչ անասնաբուժա-կան և սանիտարական միջոցառումներ իրականացնելիս:
В статье представлены данные об эпизоотологических особенностях эймериоза кур в птицеводческих хозяйствах северных регионов Республики Армения – Гегаркунике, Та-вуше, Шираке и Лори. По данным исследований, эймериоз кур широко распространен в указанных регионах (распространенность эймериоза составляла 22,55 %, 34,1 %, 27,27 % и 30,86 % соответственно) и часто протекает в виде смешанной инвазии с аскаридиозом, капилляриозом и сингамозом. Eimeria necatrix является наиболее распространенным видом эймерий во всех исследуемых регионах. Наименее распространенным в Армении видом является Eimeria acervulina. Распространность отдельных видов эймерий во всех исследованных регионах одинакова и не зависит от природно-климатических условий и породы птицы. Эймериоз зарегистрирован преимущественно у цыплят в возрасте от 10 до 180 дней, при этом наиболее выраженным и часто встречающимся патоморфологическим изменением являлся геморрагическое воспаление слизистой оболочки слепых кишок. Экстенсивность эймериоза зависит как от природно-климатических особенностей региона, так и от условий содержания птицы, что необходимо учитывать при проведении комплекса профилактических и ветеринарно-санитарных мероприятий.