Հրապարակման մանրամասներ:

Հայաստանի կենսաբանական հանդեսը լույս է տեսնում 1948 թվականից տարին 4 անգամ։ 1948-1959թթ․ ամսագիրը կոչվել է «Տեղեկագիր բիոլոգիական և գյուղատնտեսական գիտությունների», 1960-1965թթ․ վերանվանվել է «Տեղեկագիր բիոլոգիական գիտությունների», իսկ 1966թ-ից առ այսօր՝ կոչվում է «Հայաստանի կենսաբանական հանդես»։

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Հայաստանի կենսաբանական հանդես =Biological Journal of Armenia

Հրապարակման ամսաթիւ:

2021

Հատոր:

73

Համար:

4

ISSN:

0366-5119

Պաշտոնական URL:

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Հակոբյան Ս. Հ., Ճենտերեճյան Կ. Գ., Գևորգյան Գ. Ա., Մելքոնյան Հ. Ֆ., Hakobyan S. H., Jenderedjian K. G., Gevorgyan G. A., Melkonyan H. F.

Այլ վերնագիր:

Estimation of theinfluence of small hydro power plants on the ecosystems of mountain rivers (on the example of the Arpa river, Armenia) ; Փոքր հիդրոէլեկտրակայանների ազդեցության գնահատումը լեռնային գետերի էկոհամակարգերիվրա (Արփա գետի ջրահավաք ավազանի օրինակով)

Աջակից(ներ):

Պատ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Թումանյան (1948) ; Գ․ Հ․ Բաբաջանյան (1949-1954) ; Հ․ Գ․ Բատիկյան (1954-1977) ; Գլխ․ խմբ․՝ Է․ Գ․ Աֆրիկյան (1978-2007) ; Է․ Ս․ Գևորգյան (2008-2023) ; Ա․ Ա․ Առաքելյան (2023-)

Ծածկոյթ:

61-69

Ամփոփում:

На основе состояния сообщества макрозообентоса была проведена оценка воздействия малых гидроэлектростанций (МГЭС) на экосистемы водосборного бассейна р. Арпа. Изменения структуры сообщества бентосных беспозвоночных во всех изученных реках в основном выражены в участках от водозабора для МГЭС до места сброса отработанной воды. Наряду с изменениями расхода воды и скорости течения реки, влияние загрязнения реки от близлежащих населенных пунктов усиливается. Степень изменения структуры зообентоса и всей гидроэкосистемы прямо пропорциональна объему водозабора и не очень высока, в случае наличия притоков реки в отрезке после водозабора. Значительное изменение качественных и количественных показателей зообентоса зарегистрировано только в реке Арпа в участке после водозабора для МГЭС “Арпа”. Была отмечена высокая корреляция между индексом разнообразия Шеннона-Винера и гидрологическими показателями, а также между индексом разнообразия и показателями органического загрязнения реки.
Մակրոզոոբենթոսի համակեցության վիճակի հիման վրա գնահատվել է փոքր հիդրոէլեկտրակայանների (ՓՀԷԿ-ի) ազդեցությունը Արփա գետի գետավազանի էկոհամակարգերի վրա: Բոլոր ուսումնասիրված գետերում բենթոսային անողնաշարավոր կենդանիների համակեցության կառուցվածքի փոփոխությունները հիմնականում արտահայտված են ՓՀԷԿ-ի ջրառից մինչև ջրթափի հատվածը: Գետերի ջրի ծախսի և հոսքի արագության փոփոխությունների հետ մեկտեղ աճում է մոտակա բնակավայրերից գետերի աղտոտման ազդեցությունը: Զոոբենտոսի և ամբողջ հիդրոէկոհամակարգի կառուցվածքի փոփոխության աստիճանն ուղիղ համեմատական է ջրառի ծավալին և շատ բարձր չէ ջրառից հետո գետի հատվածում վտակների առկայության դեպքում: Զոոբենթոսների որակական և քանակական ցուցանիշների էական փոփոխություն է գրանցվել միայն Արփա գետում` Արփա ՓՀԷԿ-ի ջրառից հետո ընկած հատվածում: Բարձր հարաբերակցություն է նկատվել Շենոն-Վիներ բազմազանության ինդեքսի և հիդրոլոգիական ցուցանիշների, ինչպես նաև գետի օրգանական աղտոտման և բազմազանության ինդեքսի ցուցանիշների միջև:
Based on the state of the macrozoobenthos community, an assessment was made of the impact of small hydroelectric power plants (SHPPs) on the ecosystems of the basin of river Arpa. Changes in the benthic invertebrate’s community structure in all studied rivers were mostly expressed in areas from water intake for SHPP until the area of flow return to the river. Along with the river discharge and flow velocity, pollution effects from nearby settlements to the river are increasing. The degree of the change in the structure of zoobenthos and the whole hydroecosystem is directly proportional to the volume of water intake and not very high, in case of the presence of tributaries in this part of the river. А significant change in the qualitative and quantitative parameters of the zoobenthos was registered only in the part of the Arpa river after water intake for SHPP "Arpa". High correlation was noted between the Shannon-Wiener diversity index and hydrological parameters and between diversity index and the indicators of organic pollution.

Հրատարակութեան վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

Հայաստանի ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ.

Ձեւաչափ:

pdf

Նոյնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:292884

Դասիչ:

АЖ 407

Բնօրինակին գտնուելու վայրը:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան