«Պատմա-բանասիրական հանդես»-ը լույս է տեսնում 1958 թվականից։ Հիմնադիր խմբագիր ՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան
Պատմա-բանասիրական հանդես =Historical-Philological Journal
Շարան և Աստղիկը Շիրակի գլխավոր աստվածներն են; Shara and Astghik are the Supreme Gods of Shirak
Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) ; Վ․ Միքայելյան (1999-2005) ; Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) ; Ա․ Զաքարյան (2005) ; Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) ; Ա․ Զաքարյան (2018-)
Շիրակի տիրակալ հայկազուն Շարայի և շումերական Շարայի (վերջինս Ումմա քաղաքի երկրագործությունը հովանավորող աստվածն է, արշալույսի աստվածուհի Ինանայի որդին ու սիրեկանը) գործառույթների համեմատությունը թույլ է տալիս հանգելու հետևյալին, որ շիրակյան Շարայի անունը կարելի է ստուգաբանել որպես սեմական shahr` «նորելուկ լուսին», «Լուսին» և համարել Աստղիկ աստվածուհու սիրեկան: Շարայի շատակերությունը հնարավորություն է տալիս նրան դասել պտղաբերության աստվածների շարքում և նրա տոնը կապել «Բարեկենդան-փորեկենդանի» հետ: Այդ տոնի հիմնական նպատակն էր ցանքսից առաջ սրբազան մաքրումը և բարգավաճ քաղի ապահովումը: The comparison of the functions of the lord of Shirak Shara and Sumerian agricultural god Shara (the latter is the lover and the son of rising star Inana) lets us consider that it is possible to etymologize the name of Shirak Shara as a Semitic root shahr - the Moon, the new Moon and consider Shara the lover of goddess Astghik. The gluttony of Shara gives possibility to include him in the rank of the gods of fertility and the date his feast is in Shrovetide – Carnival. The aim of that feast is a ritual lustration and also to put the blame of community upon an old man (“scapegoat”) before sowing.
oai:arar.sci.am:175380
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Sep 24, 2024
Jun 22, 2020
40
https://arar.sci.am/publication/193027
Edition name | Date |
---|---|
Шара и Астхик–верховные боги Ширака | Sep 24, 2024 |
Bais, Marco Հայր Գաբրիէլ Այվազովսկի (հիմնադիր 1843-1848) Հայր Ղեւոնդ Ալիշան (1848-1851) Հայր Օքսենտիոս Գուրգէնեան (1852-1853) Հայր Գրիգոր Ճելալեան (1854-1856, 1858-1861, 1863-1866) Հայր Անտոն Սիոնեան (1861-1862) Հայր Աթանագինէս Գաբթանեան (1867-1870) Հայր Յակոբոս Իսավերտենց (1871-1872) Հայր Կոմիտաս Իսկէնտէրեան (1873-1875) Հայր Արսէն Սուքրեան (1875-1876) Հայր Արիստակէս Քասքանտիլեան (1879-1882) Հայր Աթանաս Տիրոյեան (1883-1888, 1906-Օգոստոս) Հայր Յովհաննէս Թորոսեան (1889, 1896-1898) Հայր Թովմաս Էֆտեան (1890-1892) Հայր Եսայի Տայեցի (1893-1896) Հայր Ստեփանոս Սարեան (1898-1899) Հայր Սիմոն Երեմեան (1899-1905) Հայր Դաւիթ Նազարէթեան (1905) Հայր Աթանաս Տիրոյեան (1906) Հայր Կարապետ Տէր-Սահակեան (1906-1907) Հայր Ներսէս Տիրացուեան (1908-1909) Հայր Մկրտիչ Պոտուրեան (1908) Հայր Վարդան Հացունի (1909) Հայր Ներսէս Անդրիկեան (1910-1912) Հայր Յովհան Աւգերեան (1912-1915) Հայր Ներսէս Տիրացուեան (1916-1919) Հայր Ղեւոնդ Տայեան (1918, 1921-1927) Հայր Գաբրիէլ Նահապետեան (1919-1920) Հայր Քերոբէ Չրաքեան (1920-1921) Հայր Կիւրեղ Քիպարեան (1927-1929) Հայր Վահան Յովհաննէսեան (1929-1930) Հայր Եղիա Փէչիկեան (1930-1939, 1952-1953) Հայր Եսայի Գռուզեան (1939-1942) Հայր Մեսրոպ Ճանաշեան (1942-1952, 1954-1956, 1971-1973) Հայր Ներսէս Տէր-Ներսէսեան (1957-1964, 1974-1979) Հայր Եփրեմ Տէր-Ղազարեան (1965-1967) Հայր Գաբրիէլ Սահակեան (1968-1970) Հայր Լեւոն Զէքիեան (1980-1984) Հայր Սահակ Ճեմճեմեան (1985-1992) Հայր Տաճատ Եարտըմեան (1993-1995) Հայր Յարութիւն Պզտիկեան (1996-1999) Հայր Սերոբ Չամուրլեան (2017-)
Л. А. Абрамян Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) Վ․ Միքայելյան (1999-2005) Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) Ա․ Զաքարյան (2005) Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) Ա․ Զաքարյան (2018-)
Ա. Շ. Մնացականյան Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) Վ․ Միքայելյան (1999-2005) Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) Ա․ Զաքարյան (2005) Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) Ա․ Զաքարյան (2018-)
Ս. Գ. Պետրոսյան Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) Վ․ Միքայելյան (1999-2005) Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) Ա․ Զաքարյան (2005) Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) Ա․ Զաքարյան (2018-)
Սվ. Ա. Վարդանյան Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) Վ․ Միքայելյան (1999-2005) Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) Ա․ Զաքարյան (2005) Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) Ա․ Զաքարյան (2018-)
Սարգիս Պետրոսյան Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) Վ․ Միքայելյան (1999-2005) Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) Ա․ Զաքարյան (2005) Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) Ա․ Զաքարյան (2018-)