Радиационно-термические процессы в тройных водородсодержащих системах

Исследованы радиационно-термические процессы в сложных системах типа Ме-N-Н, Ме-С-Н и Ме-Ме¹-Н (Ме - Ti, Zr, Hf; Me¹ - Co, Ni) под воздействием пучка ускоренных электронов (“ЛУЭ-5”). Установлена принципиальная возможность радиационно-термического синтеза гидридонитридов и карбогидридов титана и циркония, а также гидридов интерметаллидов. Показано, что взаимодействие с водородом твердых растворов азота, а также нестехиометрических карбидов на базе металлов IV группы происходит (аналогично тепловому взрыву) вследствие экзотермической реакции, инициированной пучком ускоренных электронов. Հետազոտվել են Me-N-H, Me-C-H և Me-Me1-H (Me-Ti, Zr, Hf; Me1-Co, Ni) տիպի բարդ համակարգերում ռադիացիոն-թերմիկ պրոցեսները արագացված էլեկտրոնային փնջի ազդեցության տակ: Հաստատվել է տիտանի և ցիրկոնիումի հիդրիդոնիտրիդների և կարբոհիդրիդների, ինչպես նաև ինտերմետաղական հիդրիդների ռադիացիոն-թերմիկ սինթեզի (ՌԹՍ) սկզբունքային հնարավորությունը: Ցույց է տրված, որ IV խմբի մետաղների հիմքով ազոտի պինդ լուծույթների և ոչ ստեխիոմետրիկ կարբիդների փոխազդեցությունը ջրածնի հետ տեղի է ունենում արագացված էլեկտրոնային փնջով հարուցված էկզոթերմիկ ռեակցիայի հետևանքով (ջերմային պայթյունին անալոգ): The thermal-radiation processes in the ternary systems such as Ме-N-Н, Ме-С-Н and Ме-Ме¹-Н (Ме-Ti, Zr, Hf; Me¹-Co, Ni) are studied under the action of accelerated electron beam (LAE-5). The working parameters of the accelerator are: 4 MeV, mean current – 150 mА. The principial possibility of thermal-radiation synthesis (TRS) of hydridonitrides and carbohydrides of titanium and zirconium, as well as of intermetallic hydrides is established. It is shown, that the interaction solid solutions of nitrogen and non-stoichiometric carbides on the basis of IV group metals with hydrogen occurs (similarly thermal explosion) owing to exothermal reaction initiated by a beame of accelerated electrons.