Основные черты древнеармянской мифологии

Саргис Арутюнян

Ներբեռնել

Վերնագիր: Основные черты древнеармянской мифологии

Համար:

ISSN:

0135-0536

Պաշտոնական URL:

Այլ վերնագիր:

Հայ հին առասպելաբանության հիմնական գծերը; The Basic Features of the Ancient Armenian Mythology

Աջակից(ներ):

Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) ; Վ․ Միքայելյան (1999-2005) ; Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) ; Ա․ Զաքարյան (2005) ; Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) ; Ա․ Զաքարյան (2018-)

Ծածկույթ:

57-66

Ամփոփում:

Հայ հին առասպելաբանության աղբյուրները տարալեզու են ու տարաբնույթ, բայց այդ առասպելները հիմնականում պահպանվել են հայ միջնադարյան պատմագրական երկերում (Մ. Խորենացի, Սեբեոս, Ան. Շիրակացի, Հով. Մամիկոնյան) և ուշ շրջանի բանավոր ավանդության մեջ: Հայ հին առասպելների սյուժետային հիմքում ընկած է հիմնականում հինգ առասպելույթ (աստեղային աղեղնավորի պայքարը խավարի բռնակալի դեմ, մեռնող–հառնող աստվածություն և նրա արարքները, վիշապ հրեշ և տիեզերական պայքար, ժայռում փակված հերոս, երկվորյակ մշակութակերտ հերոսներ): Հայ հին առասպելաբանության հիմնական առանձնահատկությունը` նրա խիստ պատմականացումն ու տեղայնացումն է ժամանակի և տարածության մեջ: The sources of the ancient Armenian mythology vary in their style and languages the myths are transmitted in, but mostly they are preserved in the medieval Armenian historical works (M.Khorenatsi, Sebeos, An. Shirakatsi, Hovh. Mamikonian, etc.) and in the oral traditions of later era. The contents of the ancient Armenian myths are based on five main mythologems: the fight of the astral archer against the tyrant of the dark, the dying and rising deity and his deeds, the vishap-demons and the universal fight, the rock-incarcerated hero, the culture-creating twin heroes. The main characteristics of the ancient Armenian mythology is its extreme historization and localization in time and distance.