Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

«Կաճառ» Գիտական հոդվածների ժողովածու. ՀՀ ԳԱԱ Գիտակրթական միջազգային կենտրոն = ״Качар״ Сборник научных трудов. НАН РА Международный научно-образовательный центр =“Katchar” Collection of Scientific Articles. International Scientific-Educational Center NAS RA

Հրապարակման ամսաթիւ:

2024

Հատոր:

2

ISSN:

2579-2903

Պաշտոնական URL:

սեղմիր այստեղ կապին հետևելու համար

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Саргсян Левон, Авагимян Гайк, Овакимян Гарик, Степанян Лилит, Սարգսյան Լևոն, Ավագիմյան Հայկ, Հովակիմյան Գարիկ, Ստեփանյան Լիլիթ

Այլ վերնագիր:

Влияние стрессоустойчивости участников войны на отношение к смерти ; Պատերազմի մասնակիցների սթրեսակայունության ազդեցությունը մահվան նկատմամբ վերաբերմունքի վրա

Ծածկոյթ:

184-197

Ամփոփում:

This scientific article analyzes the impact of stress resistance on the fear of death of war participants, taking into account the role of value orientations. V. Boyko’s stress resistance methodology, D. Templer’s “Fear of Death” scale, and S. Schwartz’s value orientation test were used. The sample included 200 war participants and 200 non-combatants. MANCOVA analysis showed that low stress tolerance in combatants is associated with high levels of fear of death, especially in the cognitive-affective aspect. Conformity and volitionalism mediate this relationship, promoting adaptive behavior. The results emphasize that the war experience shapes a unique psychological profile, where stress tolerance and value factors are deeply interconnected. This is important for the prevention of post-traumatic stress disorder by offering targeted interventions aimed at promoting conformity and willpower among individuals with combat experience. For service members without combat experience, strengthening individual resources and independence are paramount. The research contributes to a deeper understanding of the psychological effects of war and can be used practically in military and psychological services.
Սույն գիտական հոդվածում վերլուծվում է պատերազմի մասնակիցների սթրեսակայունության ազդեցությունը մահվան վախի վրա՝ հաշվի առնելով արժեքային կողմնորոշումների դերը: Օգտագործվել են Վ. Բոյկոյի սթրեսակայունության մեթոդիկան, Դ. Տեմպլերի «Մահվան վախի» սանդղակը և Շ. Շվարցի արժեքային կողմնորոշումների թեստը: Ընտրանքը ներառել է 200 պատերազմի մասնակիցներ և 200 մարտական գործողություններին չմասնակցած զինծառայող: MANCOVA վերլուծությունը ցույց է տվել, որ կոմբատանտների ցածր սթրեսակայունությունը կապված է մահվան վախի բարձր մակարդակի հետ, հատկապես կոգնիտիվ-աֆեկտիվ ասպեկտում: Կոնֆորմությունն ու կամեցողությունը միջնորդում են այս կապը՝ խթանելով հարմարվողական վարք: Արդյունքները ընդգծում են, որ պատերազմի փորձը ձևավորում է յուրահատուկ հոգեբանական պրոֆիլ, որտեղ սթրեսակայունությունը և արժեքային գործոնները խորապես փոխկապակցված են: Դա կարևոր է հետտրավմատիկ սթրեսի խանգարումների կանխարգելման համար՝ առաջարկելով թիրախային միջամտություններ, որոնք ուղղված են կոնֆորմության և կամեցողության խթանմանը մարտական փորձ ունեցող անհատների շրջանում: Մարտական փորձառություն չունեցող զինծառայողների համար առաջնային են անհատական ռեսուրսների ամրապնդումն ու ինքնուրույնությունը: Հետազոտությունը նպաստում է պատերազմի հոգեբանական հետևանքների խորացված ընկալմանը և գործնականում կարող է օգտագործվել ռազմական և հոգեբանական ծառայություններում:
В данной научной статье анализируется влияние стрессоустойчивости участников войны на страх смерти с учетом роли ценностных ориентаций. Использовались методика стрессоустойчивости В. Бойко, шкала «Страха смерти» Д. Темплера и тест ценностных ориентаций Ш. Шварца. Выборка включала 200 участников боевых действий и 200 военнослужащих без боевого опыта. MANCOVA-анализ показал, что низкая стрессоустойчивость комбатантов связана с высоким уровнем страха смерти, особенно в когнитивно-аффективном аспекте. Конформизм и воля опосредуют эту связь, способствуя адаптивному поведению. Результаты подчеркивают, что военный опыт формирует уникальный психологический профиль, где стрессоустойчивость и ценностные факторы тесно взаимосвязаны. Это важно для профилактики посттравматических стрессовых расстройств, предлагая целевые интервенции, направленные на усиление конформизма и воли у лиц с боевым опытом. Для военнослужащих без боевого опыта приоритетными являются укрепление личностных ресурсов и самостоятельности. Исследование углубляет понимание психологических последствий войны и может быть применено в военных и психологических службах.

Հրատարակիչ:

ՀՀ ԳԱԱ

Ձեւաչափ:

pdf

Նոյնացուցիչ:

սեղմիր այստեղ կապին հետևելու համար ; oai:arar.sci.am:392544

Բնօրինակին գտնուելու վայրը:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան