Manukyan, A. H. ; Danielyan, R․ R․ ; Gevorgyan, K․ M. ; Sahakyan, G. F. ; Vanyan, A. V. ; Andreasyan, D. M. ; Melik-Andreasyan, G. G.
Հայաստանի բժշկագիտություն = Медицинская наука Армении = Medical Science of Armenia
Эхинококкоз человека в Армении: старая и забытая проблема ; Մարդու էխինակոկոզը Հայաստանում. հին և մոռացված խնդիր
Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) ; Ա․ Կ․ Շուքուրյան (2018-) ; Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) ; Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) ; Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) ; Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018)
Два наиболее распространенных клинических типа эхинококкоза – кистозный эхинококкоз (КЭ) и альвеолярный эхинококкоз, вызывают значительное медицинское и финансовое бремя. Целью данного исследования было проанализировать эпидемиологическую характеристику, зоны повышенного риска и данные о смертности от эхинококкоза человека в Армении за 2014-2022 годы. Среднегодовая хирургическая заболеваемость диагностированных случаев КЭ составила 2,7/100 000 населения, что выше, чем в Иране (0,74/100 000 населения) и Ливане (1,23/100 000 населения). Зарегистрированные детские случаи свидетельствуют о широком распространении паразита в окружающей среде. Однако истинная распространенность заболеваемости у людей и животных остается неизвестной и, вероятно, имеются неполные сообщения о подтвержденных случаях. Эхинококкоз человека является забытой, но серьезной проблемой общественного здравоохранения в Армении, которая требует адаптации подхода к национальной программе «Единое здоровье» по профилактике и контролю эхинококкоза, включая соответствующие меры как для людей, так и для животных.
Էխինակոկոզի երկու ամենատարածված կլինիկական տեսակները՝ բշտային էխինակոկոզը (ԲԷ) և ալվեոլյար էխինակոկոզը, առաջացնում են զգալի առողջապահական և ֆինանսական բեռ: Այս հետազոտության նպատակն էր վերլուծել Հայաստանում մարդու էխինակոկոզի՝ 2014-2022 թվականների ընթացքում համաճարակաբանական առանձնահատկությունները, բարձր ռիսկային գոտիները և մահացության տվյալները։ ԲԷ-ի ախտորոշված դեպքերի տարեկան միջին վիրահատական հիվանդացությունը կազմել է 2,7/100 000 բնակչի հաշվով, ինչն ավելի բարձր է, քան Իրանում (0,74/100 000 բնակչի հաշվով) և Լիբանանում (1,23/100 000 բնակչի հաշվով)։ Արձանագրվել են նաև մանկական դեպքեր, որը վկայում է շրջակա միջավայրում մակաբույծի լայն տարածվածության մասին։ Այնուամենայնիվ, մարդկանց և կենդանիների մոտ հիվանդության իրական դեպքերն ու տարածվածությունը մնում են անհայտ, և հավանաբար կա հաստատված դեպքերի թերի հաղորդում։ Մարդու էխինակոկոզը Հայաստանում մոռացված, բայց էական հանրային առողջության խնդիր է, որը պահանջում է ազգային կանխարգելման և վերահսկողության ծրագրում «Մեկ առողջություն» մոտեցման ադապտացումը՝ ներառելով համապատասխան միջոցառումներ ինչպես մարդկանց, այնպես էլ կենդանիների շրջանում:
Երևան
click here to follow the link ; oai:arar.sci.am:374014
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Mar 14, 2025
May 13, 2024
75
https://arar.sci.am/publication/405116
Edition name | Date |
---|---|
Manukyan, A. H., Human Echinococcosis in Armenia: an Old and Neglected Challenge | Mar 14, 2025 |
Manukyan, A. H. Danielyan, R. R. Paronyan, L. V. Sahakyan, G. F. Vanyan, A. V. Hovhannisyan, H. A. Melik-Andreasyan, G. G. Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018) Ա․ Կ․ Շուքուրյան (2018-)
Papoyan, A. R. Vanyan, A. V. Melik-Andreasyan, G. G. Avetisyan, L. M. Bakunts, N. G. Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018)
Manukyan, A. H. Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) Ա․ Կ․ Շուքուրյան (2018-) Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018)
А. В. Цаканян Ю. Т. Алексанян Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018)
Н. Д. Вардазарян Н. Г. Хостикян А. С. Хачатрян Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018)
Ա. Խ. Մայրապետյան Գ. Վ. Կիրակոսյան Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018)
Э. Ю. Петросян Е. П. Стамболцян М. А. Мкртчян Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018)
З. Я. Асриян Պատ․ խմբ․՝ Բ․ Ա․ Ֆանարջյան (1961-1977) Ի․ Ք․ Գևորգյան (1978-1988) Ռ․ Պ․ Ստամբոլցյան (1989-1994) Գլխ․ խմբ․՝ Վ․ Պ․ Հակոբյան (1995-2007) Յու․ Թ․ Ալեքսանյան (2008-2018)