Հրապարակման մանրամասներ:

2006 թվականից համալսարանը հրատարակում է «Գիտական տեղեկագիր» հանդեսը, որը 2007թ. վերանվանվել է «Մեսրոպ Մաշտոց Համալսարանի լրատու» (գիտական հոդվածների ժողովածու): Այն լույս է տեսնում Մեսրոպ Մաշտոց Համալսարանի և Երևանի պետական համալսարանի գիտական խորհուրդների որոշմամբ և ՀՀ բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովի կողմից ընդգրկվել է ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի պարբերական գիտական հրատարակությունների ցանկում: Հոդվածներն տպագրվում են 3 լեզուներով (հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն):

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Մեսրոպ Մաշտոց Համալսարանի լրատու= Вестник Университета Месроп Маштоц= Mesrop Mashtots University Bulletin

Հրապարակման ամսաթիւ:

2021

Համար:

1 (25)

ISSN:

1829-4227

Պաշտոնական URL:

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Гулян Юрик, Ghulyan Yurik

Այլ վերնագիր:

Армяно-азербайджанские пограничные проблемы на Батумской мирной конференции ; Armenian-Azerbaijani Border Issues at the Batumi Conference

Աջակից(ներ):

Գլխ. խմբ.՝ Վարդանյան Արարատ Վլադիմիրի

Ծածկոյթ:

18-26

Ամփոփում:

Հայ-ադրբեջանական հակամարտությունը նորույթ չէր: Մինչև հանրապետությունների ստեղծումը ադրբեջանական կողմը մշտապես իր անհամաձայնությունն էր հայտնել հայ-ադրբեջանական սահմանաբաժանման վերաբերյալ հայկական կողմի առաջարկներին: Ադրբեջանցիները դեմ էին, որ հայապատկան ճանաչվեին հայահոծ զանգվածներով տարածքները: Հանրապետությունները հռչակվել էին, սակայն առանց սահմանները ճշտելու: Ադրբեջանի Հանրապետությունը սկզբից ևեթ հայտարարեց, որ ինքն արժանի է տիրանալու Անդրկովկասի տարածքների մեծ մասին։ Ադրբեջանը մտադիր էր նոր պետականության սահմաններում հասնել Անդրկովկասի քիչ թե շատ մուսուլմանաբնակ բոլոր շրջանների միավորմանը: Անդրկովկասյան սեյմի լուծարման, հանրապետությունների անկախության հռչակման, այնուհետ Բաթումի բանակցություններում Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև չստորագրվեց որևէ գրավոր իրավական փաստաթուղթ, որով որոշվում էր հայ-ադրբեջանական միջպետական սահմանը և որոշվում էր Ղարաբաղի և Զանգեզուրի պատկանելությունը կողմերից որևէ մեկին: Այնպես որ Զանգեզուրի և Ղարաբաղի նկատմամբ Ադրբեջանի հետագա հավակնությունները որևէ միջազգային իրավական հիմք չունեին: Անկախության ողջ ընթացքում Հայաստանի ու Ադրբեջանի կառավարությունների միջև տարածքային վեճերը բացարձակապես անհույս բնույթ կրեցին, իսկ նրանց ժամանակավոր «լուծումը» կախված էր բացարձակապես յուրաքանչյուր պահի ուժերի հարաբերակցությամբ: Երկու հանրապետությունների ստեղծման պահին նրանց հա զիվ հաջողվեց պայմանավորվել Հայաստանի անվիճելի միջուկի` Երևանի շուրջ, և նույնիսկ Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանի պատկանելության հարցը դարձավ մի քանի օրերի վեճի առարկա:
Армяно-азербайджанское противостояние не является чем-то новым. До образования республик азербайджанская сторона всегда выражала свое несогласие по поводу демаркации армяно-азербайджанской границы, которую предлагала армянская сторона. Азербайджанцы были против того, чтобы к Армении отошли территории с превалирующим армянским населением. Республики были провозглашены, однако, без уточнения границ. Азербайджанская Республика с самого начала дала понять, что собирается завладеть большей частью территории Закавказья. Азербайджан намеревался в границах новой государственности достичь объединения всех областей Закавказья, в которых проживало мусульманское население. После упразднения Закавказского Сейма, провозглашения независимости республик и на последующих Батумских переговорах между Арменией и Азербайджаном не было подписано ни одного письменного правового документа, по которому определялись бы армяно-азербайджанская межгосударственная граница и принадлежность Карабаха и Зангезура одной из сторон. Таким образом, дальнейшие притязания Азербайджана на Карабах и Зангезур не имели под собой никакой международной правовой основы. На протяжении всего периода независимости территориальные споры между правительствами Армении и Азербайджана приобрели абсолютно безнадежный характер, а их временное «решение» было связано только лишь с соотношением сил на данный момент. С самого начала образования двух республик им с трудом удалось договориться о бесспорном ядре Армении – Ереване – и даже вопрос о принадлежности столицы Армении стал предметом многодневных обсуждений.
The Armenian-Azerbaijani conflict was not new. Prior to the establishment of the republics, the Azerbaijani side had always expressed its disagreement with the proposals of the Armenian side on the Armenian-Azerbaijani border. The Azerbaijanis were against recognizing the territories with Armenian-populated masses as Armenian. The republics were proclaimed, however, without clarifying their borders. From the beginning, the Republic of Azerbaijan stated that it deserves to occupy most of the Transcaucasian territories. Azerbaijan intended to achieve the unification of all more or less Muslim regions of the Transcaucasia within the borders of the new statehood. In the negotiations on the dissolution of the Transcaucasian Seim, the declaration of independence of the republics, and then in the Batumi conference, no written legal document was signed between Armenia and Azerbaijan, which would define the Armenian-Azerbaijani interstate border or determine the affiliation of Karabakh and Zangezur to either party. Thus, Azerbaijan's further claims to Zangezur and Karabakh had no international legal basis. Throughout the independence, the territorial disputes between the governments of Armenia and Azerbaijan were absolutely hopeless, and their temporary "solution" depended on the balance of power at absolutely every given moment. At the time of the creation of the two republics, they hardly managed to reach an agreement on the indisputable core of Armenia, Yerevan, and even the question of the ownership of the capital of Armenia, Yerevan, became a subject of dispute for several days.

Հրատարակութեան վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

Լիմուշ հրատ.

Ձեւաչափ:

pdf

Նոյնացուցիչ:

oai:arar.sci.am:360513

Թուայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան