Էջմիածին։ Պաշտօնական ամսագիր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսութեան Մայր Աթոռոյ Սրբոյ Էջմիածնի
Мнацаканян Ева, Mnatsakanyan Eva
Посмертное представление образа Ованеса Туманяна в публикациях его современников ; Posthumous presentation of Hovhannes Tumanyan’s image in the publications of his contemporaries
Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) ; Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) ; Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) ; Առաքել Առաքելյան (1955-1956) ; Արթուն Հատիտյան (1956-1982) ; Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) ; Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) ; Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) ; Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) ; Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) ; Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) ; Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) ; Արշակ Մադոյեան (2009-2015) ; Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) ; Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) ; Գէորգ Մադոյեան (2018-)
В статье представлены основные идеи публикаций, вышедших в свет непосредственно после смерти О. Туманяна, представляющие исключительную литературно-историческую ценность. До конца 1923 г. прессу наводнило бесчисленное количество публикаций, посвященных поэту. В большинстве из них Туманян и его творчество рассматриваются как исключительное литературное явление, которое уже становясь историей, анализировалось и оценивалось с разных аспектов. Авторы, обращаясь к прошлому, пытались объективно оценить заслуги поэта, открыть своего Туманяна. Цель изучения статей, написанных в связи со смертью Туманяна, подчеркнуть тот факт, что поэт был центростремительной силой своего времени, воскресившей коллективную память и внесшей новое дыхание в психологическое бытие армянского народа. Наша задача — обратиться к публикациям, представляющим ценность с литературно-исторической точки зрения, в которых сделана попытка разностороннего анализа и оценки художественных достижений поэта, эстетических критериев творчества. При изучении проблемы нами использовались метод сопоставительный, сравнительно-исторический, а также метод толкования текстов. В статье делается вывод о том, что изучение публикаций, вышедших после смерти писателя и посвященных его творчеству, позволяет создать всеобщее поле интерпретации туманяновского мира, включающее интересные и разнообразные эстетические, психологические и культурологические вопросы, связанные с литературным творчеством писателя․
The article presents the main ideas of the publications made on the occasion of H. Tumanyan’s death, which are of exceptional literary and historical value. Until the end of 1923, the press was flooded with countless publications devoted to the poet. In most of them, this exceptional literary phenomenon, who had already become history, was analyzed and evaluated from different angles. The authors, referring to the past, tried to assess the poet’s merits in the soberest way, to discover their own Tumanyan. The purpose of studying the articles written on the occasion of H. Tumanyan’s death is to emphasize the fact that the poet was a centripetal force of his time, resurrecting the collective memory and giving a breath of fresh air to the psychological reality of the Armenian people. Our task is to consider those publications in the press that are of literary and historical value, in which an attempt is made to analyze and evaluate the poet’s artistic achievements in various aspects and aesthetic evaluation criteria. In studying the problem, we used comparative, comparative-historical and hermeneutical methods. The article concludes that the study of publications issued after the writer’s death and devoted to his works allows us to create a universal field of interpretation of Tumanyan’s world, which includes interesting and diverse aesthetic, psychological and cultural issues related to literary works.
Ս. Էջմիածին
oai:arar.sci.am:359026
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Mar 5, 2024
Apr 28, 2023
62
https://arar.sci.am/publication/388171
Edition name | Date |
---|---|
Մնացականյան, Եւա, Յովհաննէս Թումանեանի կերպարի յետմահու նկալումը ժամանակակիցների հրապարակումներում | Mar 5, 2024 |
Հ․ Վ․ Շ․ Հայր Գաբրիէլ Այվազովսկի (հիմնադիր 1843-1848) Հայր Ղեւոնդ Ալիշան (1848-1851) Հայր Օքսենտիոս Գուրգէնեան (1852-1853) Հայր Գրիգոր Ճելալեան (1854-1856, 1858-1861, 1863-1866) Հայր Անտոն Սիոնեան (1861-1862) Հայր Աթանագինէս Գաբթանեան (1867-1870) Հայր Յակոբոս Իսավերտենց (1871-1872) Հայր Կոմիտաս Իսկէնտէրեան (1873-1875) Հայր Արսէն Սուքրեան (1875-1876) Հայր Արիստակէս Քասքանտիլեան (1879-1882) Հայր Աթանաս Տիրոյեան (1883-1888, 1906-Օգոստոս) Հայր Յովհաննէս Թորոսեան (1889, 1896-1898) Հայր Թովմաս Էֆտեան (1890-1892) Հայր Եսայի Տայեցի (1893-1896) Հայր Ստեփանոս Սարեան (1898-1899) Հայր Սիմոն Երեմեան (1899-1905) Հայր Դաւիթ Նազարէթեան (1905) Հայր Աթանաս Տիրոյեան (1906) Հայր Կարապետ Տէր-Սահակեան (1906-1907) Հայր Ներսէս Տիրացուեան (1908-1909) Հայր Մկրտիչ Պոտուրեան (1908) Հայր Վարդան Հացունի (1909) Հայր Ներսէս Անդրիկեան (1910-1912) Հայր Յովհան Աւգերեան (1912-1915) Հայր Ներսէս Տիրացուեան (1916-1919) Հայր Ղեւոնդ Տայեան (1918, 1921-1927) Հայր Գաբրիէլ Նահապետեան (1919-1920) Հայր Քերոբէ Չրաքեան (1920-1921) Հայր Կիւրեղ Քիպարեան (1927-1929) Հայր Վահան Յովհաննէսեան (1929-1930) Հայր Եղիա Փէչիկեան (1930-1939, 1952-1953) Հայր Եսայի Գռուզեան (1939-1942) Հայր Մեսրոպ Ճանաշեան (1942-1952, 1954-1956, 1971-1973) Հայր Ներսէս Տէր-Ներսէսեան (1957-1964, 1974-1979) Հայր Եփրեմ Տէր-Ղազարեան (1965-1967) Հայր Գաբրիէլ Սահակեան (1968-1970) Հայր Լեւոն Զէքիեան (1980-1984) Հայր Սահակ Ճեմճեմեան (1985-1992) Հայր Տաճատ Եարտըմեան (1993-1995) Հայր Յարութիւն Պզտիկեան (1996-1999) Հայր Սերոբ Չամուրլեան (2017-)
Մնացականյան, Եւա Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) Առաքել Առաքելյան (1955-1956) Արթուն Հատիտյան (1956-1982) Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) Արշակ Մադոյեան (2009-2015) Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Հ. Յ. Տ. Խմբ.՝ Հայր Արսէն Այտընեան (հիմնադիր 1887) Հայր Ղեւոնդ Յովհանեան (1887-1889) Հայր Տաշեան- Տաշճեան Յակովբոս (1890-1895) Հայր Գրիգորիս Գալէմքեարեան (1896-1898) Հայր Մէնէվիշեան, Գաբրիէլ (1896-1898) Հայր Վարդան Մէլքիսեդեկեան (1899-1900) Հայր Թովմաս Կէտիկեան (1901-1906) Հայր Հմայեակ Համբարեան (1906-1909) Հայր Արիստակէս Վարդանեան - Ճըլըզեան (1924-1929) Հայր Համազասպ Ոսկեան (1939-1945, 1962-1967) Հայր Վահան Ինգլիզեան (1954) Հայր Պետրոս Տէր Պօղոսեան - Տէր Նազարէթեան (1968-1979) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1977-1983) Հայր Մեսրոպ Թոփալեան (Հայունի) (1984-1987) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1988-1993) Հայր Պօղոս Գոճանեան (1994-)
Խմբ.՝ Հայր Արսէն Այտընեան (հիմնադիր 1887) Հայր Ղեւոնդ Յովհանեան (1887-1889) Հայր Տաշեան- Տաշճեան Յակովբոս (1890-1895) Հայր Գրիգորիս Գալէմքեարեան (1896-1898) Հայր Մէնէվիշեան, Գաբրիէլ (1896-1898) Հայր Վարդան Մէլքիսեդեկեան (1899-1900) Հայր Թովմաս Կէտիկեան (1901-1906) Հայր Հմայեակ Համբարեան (1906-1909) Հայր Արիստակէս Վարդանեան - Ճըլըզեան (1924-1929) Հայր Համազասպ Ոսկեան (1939-1945, 1962-1967) Հայր Վահան Ինգլիզեան (1954) Հայր Պետրոս Տէր Պօղոսեան - Տէր Նազարէթեան (1968-1979) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1977-1983) Հայր Մեսրոպ Թոփալեան (Հայունի) (1984-1987) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1988-1993) Հայր Պօղոս Գոճանեան (1994-)
Բիւզանդացի, Նորայր Ն. Խմբ.՝ Հայր Արսէն Այտընեան (հիմնադիր 1887) Հայր Ղեւոնդ Յովհանեան (1887-1889) Հայր Տաշեան- Տաշճեան Յակովբոս (1890-1895) Հայր Գրիգորիս Գալէմքեարեան (1896-1898) Հայր Մէնէվիշեան, Գաբրիէլ (1896-1898) Հայր Վարդան Մէլքիսեդեկեան (1899-1900) Հայր Թովմաս Կէտիկեան (1901-1906) Հայր Հմայեակ Համբարեան (1906-1909) Հայր Արիստակէս Վարդանեան - Ճըլըզեան (1924-1929) Հայր Համազասպ Ոսկեան (1939-1945, 1962-1967) Հայր Վահան Ինգլիզեան (1954) Հայր Պետրոս Տէր Պօղոսեան - Տէր Նազարէթեան (1968-1979) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1977-1983) Հայր Մեսրոպ Թոփալեան (Հայունի) (1984-1987) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1988-1993) Հայր Պօղոս Գոճանեան (1994-)
Վարդանեան, Հ. Ա. Խմբ.՝ Հայր Արսէն Այտընեան (հիմնադիր 1887) Հայր Ղեւոնդ Յովհանեան (1887-1889) Հայր Տաշեան- Տաշճեան Յակովբոս (1890-1895) Հայր Գրիգորիս Գալէմքեարեան (1896-1898) Հայր Մէնէվիշեան, Գաբրիէլ (1896-1898) Հայր Վարդան Մէլքիսեդեկեան (1899-1900) Հայր Թովմաս Կէտիկեան (1901-1906) Հայր Հմայեակ Համբարեան (1906-1909) Հայր Արիստակէս Վարդանեան - Ճըլըզեան (1924-1929) Հայր Համազասպ Ոսկեան (1939-1945, 1962-1967) Հայր Վահան Ինգլիզեան (1954) Հայր Պետրոս Տէր Պօղոսեան - Տէր Նազարէթեան (1968-1979) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1977-1983) Հայր Մեսրոպ Թոփալեան (Հայունի) (1984-1987) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1988-1993) Հայր Պօղոս Գոճանեան (1994-)
Հ. Ղ. Յ. Խմբ.՝ Հայր Արսէն Այտընեան (հիմնադիր 1887) Հայր Ղեւոնդ Յովհանեան (1887-1889) Հայր Տաշեան- Տաշճեան Յակովբոս (1890-1895) Հայր Գրիգորիս Գալէմքեարեան (1896-1898) Հայր Մէնէվիշեան, Գաբրիէլ (1896-1898) Հայր Վարդան Մէլքիսեդեկեան (1899-1900) Հայր Թովմաս Կէտիկեան (1901-1906) Հայր Հմայեակ Համբարեան (1906-1909) Հայր Արիստակէս Վարդանեան - Ճըլըզեան (1924-1929) Հայր Համազասպ Ոսկեան (1939-1945, 1962-1967) Հայր Վահան Ինգլիզեան (1954) Հայր Պետրոս Տէր Պօղոսեան - Տէր Նազարէթեան (1968-1979) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1977-1983) Հայր Մեսրոպ Թոփալեան (Հայունի) (1984-1987) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1988-1993) Հայր Պօղոս Գոճանեան (1994-)
Վարդանեան, Հ. Ա. Խմբ.՝ Հայր Արսէն Այտընեան (հիմնադիր 1887) Հայր Ղեւոնդ Յովհանեան (1887-1889) Հայր Տաշեան- Տաշճեան Յակովբոս (1890-1895) Հայր Գրիգորիս Գալէմքեարեան (1896-1898) Հայր Մէնէվիշեան, Գաբրիէլ (1896-1898) Հայր Վարդան Մէլքիսեդեկեան (1899-1900) Հայր Թովմաս Կէտիկեան (1901-1906) Հայր Հմայեակ Համբարեան (1906-1909) Հայր Արիստակէս Վարդանեան - Ճըլըզեան (1924-1929) Հայր Համազասպ Ոսկեան (1939-1945, 1962-1967) Հայր Վահան Ինգլիզեան (1954) Հայր Պետրոս Տէր Պօղոսեան - Տէր Նազարէթեան (1968-1979) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1977-1983) Հայր Մեսրոպ Թոփալեան (Հայունի) (1984-1987) Հայր Օգոստինոս Սեքուլեան (1988-1993) Հայր Պօղոս Գոճանեան (1994-)